روز جهانی مبارزه با کار کودکان؛ شمار کودکان کار در ایران و افغانستان افزایش یافته است
دوازدهم ژوئن، مصادف با ۲۲ خرداد/جوزا، روز جهانی مبارزه علیه کار کودکان است. هر چند براساس پیمان‌نامه حقوق کودک، کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از جمله ایران و افغانستان باید با هرگونه سوءاستفاده و بهره برداری اقتصادی از کودکان مبارزه کنند اما شمار کودکان کار در این دو کشور طی یک سال اخیر یافته است.
نتشر شده در:
با اینکه پدیده کودکان کار در ایران و افغانستان امر تازه‌ای نیست اما پرداختن به این موضوع و به خصوص ارائه راه‌حل دراز مدت در اولویت دولت‌های این دو کشور به چشم نمی‌خورد. اعتیاد والدین کودکان، فقر روز افزون خانواده‌ها، تورم و گرانی از جمله عوامل اصلی افزایش شمار کودکان کار در ایران هستند. در افغانستان نیز به عواملی مانند جنگ، فقر، گرانی، مهاجرت و اعتیاد سرپرستان کودکان می‌توان اشاره کرد. اغلب این کودکان از رفتن به مدرسه محروم هستند و در معرض خطر آسیب‌های جسمی، روحی و جسنی قرار دارند.
در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، وعده‌های انتخاباتی نامزدان این انتخابات نشان می‌دهد که موضوع کودکان کار برای آن‌ها اهمیتی ندارد و این کودکان هیچ سهمی در کشور خود ندارند. از سوی دیگر، نه تنها آمار دقیقی در مورد کودکان کار در ایران وجود ندارد بلکه تناقض‌هایی نیز در آمار ارائه شده از سوی نهادهای مختلف دولتی دیده می‌شود.
امین شاهرخی، مدیرکل بهزیستی استان تهران در نشست خبری روز جهانی مبارزه با کار کودکان (شنبه ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱)، آمار کودکان کار و زباله‌گرد در پایتخت این کشور را چهار هزار نفر اعلام کرد. سعید آرام، مدیر کل بهزیستی شهرستان تهران شش ماه پیش (۱۰ ژانویه ۲۰۲۱) این آمار را سه هزار نفر اعلام کرده بود. در همین حال، سازمان بهزیستی ایران شمار کودکان کار در کل این کشور را ''حدوداً ۷۰ هزار'' نفر اعلام کرد و افزود ''آمار کودکان کار پنهان در این عدد نیامده است''.
در ایران کار کودکان زیر ۱۵ سال بر اساس ماده ۷۹ قانون کار جرم محسوب می‌شود و ممنوع است. طبق ماده ۸۰ همین قانون، ''کارگران'' ۱۵ تا ۱۸ ساله ''کارگران نوجوان'' نامیده می‌شوند و می‌توانند رسما استخدام شوند.
طبق آمار اعلام شده از سوی رسانه‌های ایران، بیش از ۸۰ درصد از کودکان کار در این کشور غیر ایرانی هستند. سازمان بهزیستی ایران می‌گوید اغلب کودکان کار و خیابان از اتباع کشور افغانستان هستند و به دلیل نداشتن اوراق هویت، آمار دقیق آن‌ها معلوم نیست.
کودکان افغانستانی علاوه بر ایران در افغاسنتان نیز به دلیل تشدید جنگ، نداشتن سرپرست، فقر، گرانی و اعتیاد والدین شان مجبور هستند کار کنند. مریم عطایی، سخنگوی صندوق نجات کودکان در افغانستان وضعیت این کودکان را نگران کننده می‌خواند. طبق آمار رسمی وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان ۱.۲ میلیون کودک در این کشور کار می‌کنند.
در همین حال، سازمان بین‌المللی مهاجرت روز جمعه (۱۱ ژوئن) با انتشار گزارشی در مورد کودکان کار در افغانستان نوشت، بیش از ۵۰ درصد ازکودکان ۵ تا ۷ ساله در افغانستان مجبور هستند کار کنند. طبق این گزارش، تشدیت خشونت‌ها از زمان آغاز گفت‌و‌گوهای صلح با طالبان و بازگشت مهاجران از ایران و پاکستان شمار کودکان کار در افغانستان را افزایش داده است. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت،شمار کودکان کار در افغانستان طی یک سال گذشته ۳۵ درصد افزایش یافته است.
البته پدیده کار کودکان تنها در ایران و افغانستان خلاصه نمی‌شود و در بسیاری از کشورهای جهان کودکان با این معضل روبرو هستند. صندوق کودکان سازمان ملل متحد "یونیسف" و سازمان بین‌المللی کار " آی‌ال‌او" با انتشار گزارشی مشترک از افزایش بی‌سابقه شمار کودکان کار در سراسر جهان خبر دادند.
بر اساس این گزارش، پس از ۲۰ سال موفقیت در کاهش تعداد کودکان کار، اکنون شمار این کودکان به ۱۶۰ میلیون نفر رسیده است. بیش از ۶۳ میلیون از کودکان کار در جهان دختر و ۹۷ میلیون دیگر نیز پسر هستند. بیش از ۵۰ درصد از کودکان مار در جهان بین پنج تا ۱۱ سال سن دارند.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی کار سازمان ملل در این گزارش مشترک که روز پنج‌شنبه ۱۰ ژوئن/۲۰ خرداد منتشر شد هشدار داده اند، پیامد‌های اقتصادی بحران ویروس کرونا میلیون‌ها کودک دیگر را نیز به سمت همین سرنوشت سوق خواهد داد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید