زیان ٧۰ میلیارد دلاری مردم از افت شاخص بورس در ایران؛ مجلس خواستار تحقیق از عملکرد سازمان بورس شد

نمایندگان مجلس ایران با گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص درخواست تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار، موافقت کردند. کمیسیون اقتصادی مجلس با انتشار گزارشی، از زیان ۷۰ میلیارد دلاری مردم از افت شاخص بورس طی ماه‌های اخیر خبر داده است.

بورس اوراق بهادار تهران © DR

گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مبنی بر تقاضای تحقیق و تفحص از سازمان بورس و اوراق بهادار، در جلسه علنی مجلس در دستور کار قرار گرفت و به تصویب نمایندگان رسید. قرار است ظرف یکی دو هفته آینده، تحقیق و تفحص از کل بازار سرمایه شامل سازمان بورس اوراق بهادار، بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس انرژی و بورس کالا، انجام گیرد.

غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، با قرائت این گزارش اعلام کرد: «شاخص بورس در ماه‌های اخیر ۳٠ درصد کاهش پیدا کرده است».

وی با بیان اینکه شاخص بورس تهران سال گذشته از ۲ میلیون واحد هم فراتر رفته بود، افزود: «در پی سقوط شاخص بورس، متأسفانه در طول ماه‌های اخیر ٧۰ میلیارد دلار از سرمایه‌های مردم در بورس از بین رفته و آنها ضرر دیده‌اند».

او با اشاره به محورهای تحقیق و تفحص از سازمان بورس، در ادامه گفت: «یک شرکت کاغذی‌(صوری) با سرمایه اسمی ۲٠٠ میلیارد تومانی در بورس ثبت شد و سهام این شرکت کاغذی که حتی دفتر مرکزی هم ندارد، در بورس تهران به قیمت ٣٢۰۰ میلیارد تومان به مردم فروخته شد و دارندگان این سهام، الان کاغذی بیش در دست ندارند و دچار زیان فراوان شدند».

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس تأکید کرد: «یکی دیگر از موارد برای تحقیق و تفحص این است که بر اساس چه پشتوانه کارشناسی، سال گذشته رئیس جمهور وقت از مردم دعوت کرد و میلیون‌ها نفر به بورس آمدند و بعد از آن سرمایه‌های آنها از بین رفت».

وی افزود: «یکی دیگر از محورهای تحقیق این است که برخی شرکت‌های حقوقی بزرگ، سال گذشته بر اساس اطلاعات نهانی قبل از ریزش بازار، از بازار خارج شدند و سود کلانی به جیب زدند و می‌خواهیم بدانیم این اطلاعات چگونه به آنها رسیده است».

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، همچنین با اشاره به استعفای حسن قالیباف اصل رئیس قبلی سازمان بورس و انتصاب مدیریت جدید «بدون تشریفات قانونی و بدون توجه به شرایط احراز تصدی، به‌رغم تذکر عضو ناظر مجلس شورای اسلامی» ، تصریح کرد: «عدم رعایت تشریفات قانونی در نحوه دعوت و تشکیل جلسات رسمی شورای عالی بورس و اوراق بهادار منجر به ممانعت از اعمال نظارت مجلس شورای اسلامی بر اجرای قانون شده است».

حسن قالیباف اصل رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، دی ماه پارسال در پی افت متوالی بازار سرمایه در ایران از سمت خود استعفا کرده بود.

گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس، با تأکید بر «اجرای ناقص قانون و نیز نقض قانون در تعیین رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار»، انتخاب وی را «فاقد وجاهت قانونی» دانسته است.

در این گزارش، از وزیر امور اقتصاد و دارایی، اعضای حاضر در جلسه شورای عالی بورس و اعضای هیئت مدیره این سازمان، به عنوان «متخلفین» یاد شده است.

از سوی دیگر، ناصر موسوی لارگانی نماینده مردم فلاورجان در مجلس، به عنوان نماینده متقاضیان تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان بورس، تأکید کرد: «وضعیت بورس اسف بار است، میلیونها سهامدار امروز منتظر تصمیم مجلس برای پیگیری حقوق آنها و برخورد با اشخاصی هستند که اعتماد آنها را سلب کرده اند».

وی تصریح کرد: « ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه ملت در این بازار از بین رفت، باید علل وضعیت نابسامان بازار مشخص شود. دست انداختن در سرمایه مردم برای تامین کسری بودجه، نقش حقوقی ها و شرکتهای کاغذی و کارگزاری ها و تمام این موارد باید مشخص شود».

وی افزود: «باید مشخص شود که آیا دولت به دنبال رفع کسری بودجه در این بازار بوده یا خیر. مردم می گویند ما به دولت اعتماد کردیم و سرمایه خود را وارد این بازار کرده ایم».

به گفتۀ غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، گزارش‌های مالی بورس، گردش مالی، میزان مالیات، میزان حق کارگزاری‌ها و اینکه درآمدهای حاصل از معاملات سال گذشته در کجا سرمایه‌گذاری شده و نیز میزان درآمد شرکت‌های حقوقی بزرگ در سال گذشته، از دیگر محورهای تحقیق و تفخص از عملکرد سازمان بورس است.

 شاخص کلی بازار بورس اوارق بهادار تهران در فروردین ماه ۱۳۹۹ حدود ۵۰۰ هزار واحد بود که با تبلیغات دولتی و افزایش تقاضا، این شاخص در سال گذشته به بالای ۲ میلیون واحد هم رسید ولی پس از آن و به ویژه طی ماههای اخیر، افت قابل توجهی را تجربه کرده است.

سقوط شاخص بورس در دوران ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی نیز ادامه دارد و از اوایل شهریور تا کنون بیش از ۱۳ درصد ریزش کرده است؛ به طوریکه بازار بورس تهران روز یکشنبه ۹ آبان، شاهد افت ۳۵ هزار واحدی بود.

محمدحسن آصفری نماینده اراک در مجلس نیز دو روز پیش اظهار داشت: «وضع بورس خراب است و با تنفس مصنوعی هم دیگر برنمی‌گردد».