قوۀ قضاییه: علت بازگرداندن فریبا عادلخواه به زندان، سرپیچی وی از مقررات بوده است

چند روز بعد از بازگشت فریبا عادلخواه به زندان اوین که اعتراض دولت فرانسه را در پی داشت، کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی توضیح داد که خانم عادلخواه به دلیل بی‌اعتنایی به مقررات به زندان بازگردانده شده. این پژوهشگر ایرانی- فرانسوی که از شانزده ماه قبل با پابند الکترونیکی در حبس خانگی بود، به اتهامات امنیتی به پنج سال زندان محکوم شده است.

تجمع کمیته حمایت از فریبا عادلخواه در پاریس، بعد از بازگردانده شدن وی به زندان - ۱۳ ژانویه ۲٠۲۲ AFP - THOMAS COEX

روز یکشنبه ۲۶ دی/۱۶ ژانویه، کاظم غریب‌آبادی در واکنش به اعتراض وزارت امور خارجه فرانسه و همچنین اظهارات اخیر امانوئل ماکرون گفت: "خانم عادلخواه تبعۀ جمهوری اسلامی ایران است و دخالت سایر کشورها در فرایند قضایی مربوطه را کاملا محکوم می‌کنیم".

جمهوری اسلامی ایران که تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی‌شناسد، معمولاً همین استدلال را در مورد سایر زندانیان دوتابعیتی مطرح می‌کند.

غریب‌آبادی گفت که در همه جای دنیا وقتی  کسی دوره حبس خود را با پابند الکترونیکی در منزل طی کند، حق ندارد که از محدودۀ معینی فراتر برود. به گفتۀ او فرد مجرم نیز "کاملا به این محدودیت‌ها آگاه است و می‌داند که اگر از آن تخطی کند به زندان بازگردانده می‌شود". ولی با اینحال "خانم عادلخواه ده‌ها بار آگاهانه از محدودۀ تعیین شده در دوران حبس خانگی تخطی کرده و به رغم چندین بار هشدار مقامات قضایی، بر این کار اصرار داشته و بنابراین اکنون به زندان برگردانده شده است".

غریب‌آبادی با اشاره به اظهارات رئیس‌جمهوری فرانسه و بیانیۀ وزارت خارجۀ این کشور گفت: "بسیار تاسف بار است که مقامات فرانسوی بدون توجه به‌ حسن نیت دستگاه قضایی ایران به صورت طلبکارانه و با صدور بیانیه‌های شتابزده، مطالب بی‌پایه و اساسی را عنوان می‌کنند که قطعا غیرقابل قبول بوده و ما برای آن وجاهتی قائل نیستیم".

جرم: فعالیت علمی

فریبا عادلخواه  که در خرداد ۱۳٩٨ در تهران بازداشت شد، بعد از تحمل بیش از یک سال زندان، با پابند الکترونیکی به حبس خانگی فرستاده شد. اما هفتۀ پیش ناگهان کمیتۀ حمایت از او که در پاریس تشکیل شده خبر داد که عادلخواه به زندان اوین بازگردانده شده است. این کمیته که به همت همکاران دانشگاهی فریبا عادلخواه از همان آغاز بازداشت وی شکل گرفت، این بار تصمیم مقامات ایرانی را "بیشرمانه" توصیف کرد و آن را اقدامی در جهت دست یافتن به "اهداف مبهم داخلی و خارجی" دانست.

در پی بازگشت عادلخواه به زندان، رئیس جمهوری فرانسه گفت: "محبوس کردن او هیچ توجیهی ندارد. او به سبب فعالیت علمی خود زندانی شده است".

وزارت امور خارجۀ فرانسه نیز با صدور بیانیه ای خواستار آزادی فوری عادلخواه شده و هشدار داده است که زندانی کردن او "بر روابط فرانسه و ایران اثرات منفی خواهد گذاشت و اعتماد میان دو کشور را از میان خواهد برد".

یک روز بعد از انتشار خبر بازگشت خانم عادلخواه به زندان، حدود صد تن از دانشگاهیان، دانشجویان، نمایندگان شهرداری و نزدیکان و دوستان وی در مقابل مرکز مطالعات علوم سیاسی پاریس گرد آمدند و خواستار آزادی او شدند.

فریبا عادلخواه که ۶۲ سال دارد تحقیقات اجتماعی و مردم‌شناختی متعددی را به زبان فرانسه منتشر کرده است. تا قبل از بازداشت، بسیاری از مخالفان جمهوری اسلامی معتقد بودند که وی "مدافع رژیم" است. او  ظاهراً هنگام بازداشت مشغول مطالعاتی پیرامون حوزه‌های علمیه بوده است.

رولان مارشال، پژوهشگر فرانسوی و دوست و همکار نزدیک فریبا عادلخواه که خود حدود ده ماه در زندان‌های ایران بود، بعد از بازگشت به پاریس، با رادیو بین‌المللی فرانسه گفتگویی اختصاصی داشت: گوش کنید.