با اوج گرفتن بهای جهانی گاز، اختلافات ایران و کویت بر سر تقسیم ذخائر خلیج فارس دوباره زنده شد
از بیش از پنجاه سال قبل، ایران و کویت نتوانسته‌اند مرزهای آبی خود را به طور دقیق مشخص کنند. این اختلاف قدیمی اینک به ویژه در مورد میدان گازی "الدرّه" (یا "آرش") نمایان‌تر شده است. بخصوص که عربستان نیز در این میدان سهم دارد. تهران اعلام کرده که توافق‌های دوجانبۀ عربستان و کویت را در مورد تقسیم منابع قبول ندارد و باید مذاکرات به صورت سه‌جانبه انجام گیرد.
نتشر شده در:
روز شنبه ۶ فروردین، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت أمور خارجه توضیح داد که "میدان گازی آرش/الدره یک میدان مشترک بین کشورهای ایران، کویت و عربستان سعودی است و بخش‌هایی از آن در محدوده آبهای تحدید حدود نشده بین ایران و کویت قرار دارد".
نام این میدان گازی در منابع عرب "الدرّه"، "الدوره" و گاه "الدوراء" ذکر می‌شود. اما ایران نام "آرش" را بر آن نهاده است. این میدان در أواخر دهۀ ۱٩۶٠ کشف شد ولی موقعیت جغرافیایی حساس آن و ناروشن بودن سهم سه کشور (کویت، عربستان و ایران) بهره‌برداری از آن را به تأخیر انداخت. ذخیرۀ گاز این میدان حدود ۲۲٠ میلیارد متر مکعب برآورد شده است.
اما هفتۀ گذشته، در حالی که جنگ اوکراین بازار گاز را با بحرانی بزرگ مواجه ساخته، کویت و عربستان سند همکاری دوجانبه‌ای را برای توسعۀ میدان الدرّه امضا کردند. بر أساس این توافق، شرکت‌های ملی نفت دو کشور یک شرکت جدید (جوینت ونچر) تحت عنوان "عمليات الخفجي المشتركة" تأسیس می‌کنند که مسئولیت کاوش و برنامه‌ریزی برای توسعۀ میدان را به عهده خواهد گرفت.
ولی به گفتۀ خطیب‌زاده "هرگونه اقدام در بهره برداری و توسعۀ این میدان باید با هماهنگی هر سه کشور انجام شود". به همین دلیل خطیب‌زاده توافق اخیر کویت و عربستان را "مغایر با رویه‌های جاری و مذاکرات قبلی و غیرقانونی" می‌داند. او همچنین تأکید کرد که "ایران حق خود را برای بهره‌برداری از میدان مشترک گازی آرش/الدره محفوظ می‌دارد".
خطیب زاده راه را برای گفتگوهای احتمالی بازگذاشت و اعلام کرد که "ایران آمادگی دارد تا در خصوص چگونگی بهره برداری از این میدان مشترک با کویت و عربستان سعودی وارد مذاکره شود".
به گفتۀ او مذاکرات باید برای "تحدید حدود فلات قاره" و همچنین "مشخص کردن نقطۀ ثلاثه (سه‌گانه)" بین سه کشور صورت گیرد.
مشکل اصلی ناشی از ابهام در مرزهای آبی کویت و ایران است که به قول کارشناسان به طور دقیق "اِفراز" نشده است. اختلافات ایران و کویت در این مورد از دهۀ ۱٩۶٠ به بعد گهگاه مطرح شده و مذاکرات زیادی نیز – قبل و بعد از انقلاب – میان دو کشور جریان داشته اما هیچگاه نتیجۀ قطعی به دست نیامده است. نقطۀ تلاقی خطوط مرزی ایران-کویت-عربستان (نقطۀ ثلاثه) نیز نامعلوم است.
بیش از بیست سال قبل (سال ۲٠٠٠)، ایران به عملیاتی در میدان "آرش" دست زد و مقدمات اکتشاف و حفر چاه را فراهم کرد، اما با اعتراض شدید کویت مواجه شد و اقدامات خود را متوقف نمود.
بسیاری از کارشناسان ایرانی معتقدند که ایران در تقسیمات مرزی خلیج فارس نتوانسته به خوبی از حق خود دفاع کند و امتیازات زیادی به کشورهای عرب داده است.
همچنین نگاه کنید به این مقاله: "منطقه تقسیم شده و چالشهای ناشی از آن بر تحدید حدود مرزهای دریایی ایران در شمال خلیج فارس" - تألیف دکتر عمران راستی
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید