بیانیۀ مشترک عربستان و چین: پیشنهادهایی غیرمستقیم به جمهوری اسلامی؟
چین و عربستان به اتفاق از تهران خواستند که به اصول "حسن همجواری" متعهد بماند و در امور داخلی کشورها مداخله نکند. پکن همچنین لزوم تعهد جمهوری اسلامی به توافق هسته‌ای را گوشزد کرد. به نظر می‌رسد که چین وعربستان می‌کوشند تا با این بیانیۀ مشترک به جمهوری اسلامی بفهمانند که اگر منافع آنها را فراموش نکند و باعث "مزاحمت منطقه‌ای" نشود، خواهد توانست روابط بدون دردسر و مفیدی با پکن و ریاض داشته باشد.
نتشر شده در: : روزآمد شده در
به نوشتۀ سایت فارسی زبان "العربیه"، رهبران عربستان و چین در پایان نشست خود در روز جمعه ۱٨ آذر، با صدور بیانیه‌ای مشترک بر تعمیق روابط راهبردی میان ریاض و پکن، "بر اساس اصل عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر" تأکید کردند.
طبق بیانیۀ مشترک دو کشور، چین و عربستان از تهران نیز خواسته‌اند که با رعایت اصل «حسن همجواری»، از مداخله در امور داخلی کشورها خودداری کند. پکن که یکی از مذاکره‌کنندگان پروندۀ اتمی است همچنین خواستار همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با هدف تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود شده است.
علاوه بر این، چینی‌ها خواستار یک راه حل سیاسی برای یمن شده‌اند، البته با تأکید بر "ابتکارعمل سعودی". به عبارت دیگر، پکن ترجیح می‌دهد که جمهوری اسلامی پای خود را از بن‌بست جنگ یمن بیرون بکشد.
به همین ترتیب، پکن "حفظ امنیت و ثبات لبنان و ممانعت از تبدیل‌شدن این کشور به پایگاهی برای تروریسم" را ضروری دانسته و از ادامۀ کمک به دولت عراق نیز حمایت کرده است.
به طور کلی بیانیۀ مشترک چین و عربستان بدون آن که اسمی از آمریکا ببرد، می‌خواهد استقلال رأی دو کشور را نسبت به واشنگتن نشان دهد. به ویژه عربستان که همچنان روابط استراتژیک و حیاتی با آمریکا دارد، در عین حال تمایل خود را به همکاری بیشتر با چین نشان می‌دهد.
چینی‌ها و سعودی‌ها همچنین می‌خواهند به طور غیرمستقیم به جمهوری اسلامی بفهمانند که آنها قادرند رژیم را زیر چتر حمایت خود گیرند، به شرطی که تهران سر عقل بیاید و از فعالیت‌های "خطرناک" اتمی و مداخله‌جویی در کشورهای منطقه دست بردارد. اجتناب از هرگونه اشاره به اعتراضات مردم ایران و بحران حادّ رژیم، به‌روشنی این پیام را به تهران منتقل می‌کند که "امور داخلی به ما ارتباطی ندارد".
با اینحال، برخی سایت‌های خبری جمهوری اسلامی بیانیۀ مشترک چین و عربستان را "علیه ایران" یا "با رویکردی ضد ایرانی" توصیف کرده‌اند بدون آنکه در متن گزارش دلیلی برای قضاوت خود آورده باشند. دلیل، شاید آن باشد که در شرایط کنونی، انتظارات پکن و ریاض از رژیم تهران عملاً به معنای تحولات اساسی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی و در روند فعالیت‌های اتمی‌اش است؛ آنهم در حالی که تهران دغدغه‌های عاجل و مشکلاتی از نوع دیگر دارد.
در این وضعیت، واشنگتن با کنجکاوی زیاد و نگرانی به ورود پرسر و صدای شی‌جین پینگ به جهان عرب می‌نگرد. اما در پکن، سفر رئیس جمهوری چین به عربستان به عنوان "مهم‌ترین رویداد دیپلماسی این کشور در قبال جهان عرب از دوران مائو تسه‌تونگ به بعد" توصیف شده است.
دیدارهای مفصل شی جین پینگ با رهبران جهان عرب حاکی از بلندپروازی‌های پکن برای گستراندن بساطی درازمدت در خاورمیانه و کنار زدن تدریجی آمریکا از این منطقه است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید