رهنورد زریاب: نویسندگان خوب افغان در داخل افغانستان هستند نه در بیرون

محمداعظم رهنورد زریاب، از بزرگترین نویسندگان افغانستان است که به ویژه در داستان کوتاه نویسی سبک و امضای خود را دارد. فعالیت ادبی این نویسنده از نیم قرن پیش آغاز شده و آنچه او را در میان نویسندگان فارسی زبان متمایز می‌کند نه تنها فعالیت ادبی پیوسته، بلکه سبک ادبی ویژه اوست. همین پیوستگی و تجربه چندین ساله در عرصه داستان‌نویسی او را بر شیوه‌های داستان‌نویسی مسلط کرده است.

محمداعظم رهنورد زریاب، نویسنده افغان

به عقیده منتقدان ادبی، این نویسنده با آفرینش نزدیک به صد داستان و چندین رمان، نه تنها شخصیت‌های متفاوتی به جهان داستانی افزوده، بلکه با اعتلای زبان داستانی و طرح موضوعات بکر زوایای پیچیده روح انسانی را نیز تشریح و توصیف می‌کند.

از سویی، یکی دیگر از ویژگی‌های داستان‌نویسی او را، «فضاسازی نوستالژیک از موضوعات روزمره» می‌دانند.

همچنین تسلط ویژه او بر زبان فارسی، زبان داستانی این نویسنده را نیز ژرف کرده است.

به تازگی دو رمان این نویسنده به نام های "کاکه شش پر و دختر شاه پریان" و "شورشی که آدمی زادگکان و جان ورکان برپا کردند"، در کابل رونمایی شده.

این نویسنده در گفت‌وگو با بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه درباره رمان "کاکه شش پر و دختر شاه پریان" می‌گوید: «واژه "کاکه" در واقع همان چیزی است که در ایران به آن داش می‌گویند، مثل داش آکل؛ یعنی همان واژه قدیمی عیار که ما در کابل به آنها کاکه می گوییم.»

وی در مورد این رمان توضیح می‌دهد: «این رمان در واقع روایت ورود یک نوع مدرنیته به افغانستان در زمان پادشاهی حبیب الله خان است که با شکست مواجه می شود و پرنده‌ای که در این رمان هست هم در واقع نماد مدرنیته است.»

این نویسنده همچنین در مورد وضعیت زبان فارسی در افغانستان نیز معتقد است که «زبان فارسی در افغانستان دوره بسیار بدی را سپری می کند. »

وی تأکید می کند:«نویسندگان افغانستان امروز باید کاری کنند که یک زبان فارسی خوب ترویج یابد و تلاش من این بوده که در داستان‌ها و رمان‌هایم یک نوع فارسی ناب به کار ببرم.»

رهنوردزریاب در مورد تأثیر نویسندگان فارسی زبان بر خود، نیز می گوید: «من بیش از هرچیز خود را مدیون مترجمان ایرانی می دانم که آثار جهان را به ما معرفی کردند.»

به عقیده او، صادق هدایت، نویسنده ایرانی «نه تنها بزرگترین نویسنده ایران بلکه بزرگترین نویسنده زبان فارسی» است.

وی همچنین درباره رابطه ادبیات ایران و افغانستان می گوید: «متأسفانه ایرانی ها از ادبیات افغانستان و نویسندگان و شاعران آن اطلاع چندانی ندارند. اما ما در مورد نویسندگان ایران اطلاعات زیادی داریم هرچند ایرانی ها حتی واصف باختری را نمی شناسند.»

این نویسنده در گفت و گوی خود با رادیو بین المللی فرانسه در مورد نویسندگان مهاجر افغان نیز چنین اظهارنظر می کند: «نویسندگان خوب افغان در داخل افغانستان هستند نه در بیرون و این چیزی است که جامعه ادبی باید آن را درک کند.»

وی تأکید می کند: «من ادبیات اصیل افغانستان را همان ادبیاتی می دانم که در درون کشور به وجود آمده و آنچه در بیرون به وجود آمده را ادبیات واقعی افغانستان نمی‌دانم.»

به گفته رهنورد زریاب «نویسندگانی که در خارج از افغانستان و مخصوصاً به زبان‌های دیگر می نویسند را نمی توان جزو ادبیات افغان دانست.»

برای شنیدن گفتگوی ما محمداعظم رهنورد زریاب، به فایل صوتی بالا رجوع کنید.