بر اساس یک پژوهش آماری، ایران می‌تواند یک کانون مهم انتشار ویروس کرونا در جهان باشد

سایت "مد-آرشیو" (medRXiv)  که گزارش را روز ٢۴ فوریه/۵ اسفند منتشر کرده، یک سایت تخصصی برای مقالات علمی، پزشکی و بهداشتی است که توسط دانشگاه آمریکایی "ییل" (Yale)، نشریۀ علمی "بی.ام.جی" (British Medical Journal) و یک آزمایشگاه خصوصی به اسم CSH اداره می‌شود.

سایت "مد آرشیو" در معرفی خود تأکید می‌کند که مقالات علمی را در مرحلۀ "مقدماتی" انتشار می‌دهد، بدین معنا که مقالات منتشرشده هنوز توسط سایر متخصصان بررسی و تأیید نشده است.

نویسندگان گزارش که اکثراً کانادایی هستند با اتکاء به آمار منابع رسمی از قبیل "انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی" – یاتا -  و سازمان جهانی گردشگری، میزان سفرهای هوایی بین ایران و کشورهای دیگر را بررسی کرده‌اند و احتمال انتقال ویروس از ایران به خارج از کشور را از نظر آماری مورد مطالعه قرار داده‌اند.

اپیدمی در ایران: خطر جهانی

نویسندگان گزارش می‌گویند که شیوع اپیدمی در ایران، "فقط مشکل ایرانیان نیست" بلکه کانادایی‌ها، عراقی‌ها یا آذربایجانی‌ها نیز در معرض خطر قرار گرفته‌اند.

کشورهایی چون افغانستان، عراق و یا سوریه که روابط نزدیک با ایران دارند و در عین حال ظرفیت چندانی برای مدیریت بحران و کنترل اپیدمی ندارند، می‌توانند به سرعت از طریق جابه‌جایی جمعیت آلوده شوند.

گزارش یادآوری می‌کند که هنگامی که مقامات ایرانی وجود ویروس را در کشور تأیید کردند و فقط از پنج مورد ابتلا سخن گفتند، در استان بریتیش کلمبیای کانادا، یک مورد ابتلا شناسایی شد. این فرد به تازگی از ایران بازگشته بود. اما نویسندگان گزارش با اتکاء به استدلال آماری می‌گویند که وقتی از میان تعداد اندک مسافران ایران-کانادا یک نفر آلوده به ویروس است، بسیار بعید به نظر می‌رسد که شمار کل موارد ابتلا در داخل ایران فقط پنج نفر بوده باشد.

اما به غیر از کانادا، کشورهای دیگری چون عراق، لبنان و امارات متحد عرب نیز موارد ابتلایی را شناسایی کردند که ریشه در ایران داشت. گزارش بار دیگر تأکید می‌کند که کشورهایی چون کانادا یا لبنان تعداد بسیار کمی مسافر از ایران دریافت می‌کنند. به عنوان مثال، بر حسب تعداد مسافری که از ایران خارج می‌شود، کانادا در رتبۀ ٣١ قرار می‌گیرد. آنچه غیرعادی به نظر می‌رسد اینست که هنگامی که کانادا و لبنان یک مورد آلودگی را گزارش دادند، سوریه، جمهوری آذربایجان یا عراق هنوز هیچ مورد ابتلایی را اعلام نکرده بودند.

تا ۵٣هزار نفر...

گزارش نتیجه می‌گیرد که شمار موارد  ابتلا در ایران می‌تواند حدود ١٨هزار باشد. اما تخمین کمینۀ گزارش حدود ٣٧٠٠ و تخمین بیشینه حدود ۵٣هزار نفر است. نویسندگان گزارش خود بر گسترده بودن حاشیۀ خطا تأکید دارند اما اضافه می‌کنند که در هرصورت تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در ایران، بسیار بیشتر از ارقامی است که مقامات رسمی جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند.

یک روز بعد از انتشار این گزارش در سایت "مد-آرشیو"، دولت‌های کویت، عراق، عمان و افغانستان تأیید کردند که ویروس کرونا از ایران به کشورشان رسیده است. بحرین نیز ١٧ نفر را شناسایی کرد که همگی از امارات متحد عرب آمده و ناقل ویروس بودند. این در حالی است که طی ماه فوریه، دوبی سومین مقصد ایرانیان بعد از استانبول و نجف بوده است.