تاریخ و سمبول عاشورا و احترام به آزادی ادیان و عقاید

اگر چه افغانستان کشوریست که اکثریت مردم آن سنی مذهب استند، ولی نه تنها اهل تشیع در طول سالها و دهه های گذشته، آزادانه مراسم محرم را به جا می آورند، بلکه اهل تسنن هم، اکثراً در این عزا داری سهیم استند و احترام خاصی به امام حسین، شخصیت مرکزی این مراسم، قایل میباشند. ولی در طی سالیان اخیر، مراسم عزا داری به مناسبت ماه محرم ابعاد وسیع تری پیدا کرده است و طی این روز ها، نمای شهر های مهم افغانستان تغیر میکند و به نظر می آید که همۀ شهر، غرق در عزا داری است. ولی حمله به همچنین مراسم مذهبی، در افغانستان سابقه ندارد و ابا ورزی طالبان از پذیرفتن مسئولیت این حملات، موضوع را پیچیده تر میسازد.

در بررسی این موضوع، گفتگویی داریم با آقای مهدی زاده کابلی، نویسنده و مسئول دانشنامه آریانا. از آقای مهدی زاده در مورد تاریخ و اهمیت اجتماعی و سمبولیک محرم پرسیدم، و همچنان اینکه آیا در این مراسم زیاده روی شده است؟ آقای کابلی، بعد از ابراز اینکه چنین حوادثی نباید اتفاق بیفتد، از مقاومت امام حسین در برابر حکومت یزید یاد آوری میکند و میگوید که این حرکت، سمبولی شده است، از مقاومت در برابر غصب قدرت. آقای مهدی زاده کابلی اضافه میکند که علمای اسلام، چه از اهل تشیع، چه از اهل تسنن، اکثراً به این موضوع اهمیت زیادی قایل استند و تشریحاتی هم در مورد نظرات آنان میدهد. البته نعداد معدودی از علمای اهل تسنن، درین مورد نظر دیگری دارند.

آقای کابلی، با تاکید روی آزادی پیروان مذاهب مختلف در اجرای امور مذهبی شان، مادۀ هژدهم اعلامیۀ حقوق بشر را هم مطرح میکند که بر اساس آن، هرکسی حق دارد از آزادی فکر، عقیده و مذهب بهره مند باشد و این حق، متضمن آزادی تغیر مذهب یا عقیده و نیز، متضمن آزادی اظهار عقیده و ایمان میباشد، و تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی هم در این آزادی، شامل است.