تشویش ها در مورد آیندۀ دموکراسی در افغانستان

مسئ.لین جبهۀ ملی افغانستان اعلان کرده اند که جزئیات روابط نظامی با ایلات متحده را نباید «لویه جرگه» تعین کند، بلکه شورای ملی افغانستان، میتواند برای این امر، نهاد بهتری باشد. این موضوع را با آقای عزیر بارز، تحلیلگر مسایل سیاسی و دیپلومات سابق افغانستان در میان گذاشتم.

آقای بارز در جواب به این سوال، که چگونه میشود برنامه های سیاسی را در افغانستان به پیش برد، که در آن، تعین کننده آرای مردم باشد، و نه جناح های خاص سیاسی، میگوید که نهاد های مسئول، باید ملی و دموکراتیک باشند. یعنی اینکه در گزینش اعضای مهم کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی، علاوه بر حکومت، توسط شورا هم تایید شود. همچنان، جامعۀ مدنی کشور هم در این گزینش، سهم داشته باشند. از سوی دیگر، برای حمایت از مصئونیت آرای مردم، وجود ناظران سازمان ملل در کمیسیون شکایات لازم است.

در مورد برگزاری یک لویه برای تصمیم گیری در بارۀ همکاری با امریکاییان، آقای بارز میگوید که معهدۀ نظامی به نیروهای امریکایی اجازه میدهد که یک مقدار آنان، در افغانستان بمانند. و امریکایی ها در هر کشوریکه پایگاه نظامی دارند، برای سربازان خود، در خواست مصئونیت قضایی کرده اند. در این مورد قرار است لویه جرگه تصمیم گیری کند، ولی چون یکی از ارکان مهم لویه جرگه، شورا های استانی است و هنور این شورا ها تاسیس هم نشده اند، در نتیجه، هنوز لویه جرگه به شکل قانونی نمیتواند تشکیل شود. دو لویه جرگه ایکه هم در گذشته برگزار شد، قانونی نه، بلکه عنعنوی بود. سیاستمداران بر سر قدرت، از این دو لویه جرگه، استفادۀ ابزاری کردند. به همین دلایل، شورای ملی، با وجود کمی ها و کاستی هایش، برای این تصمیم گیری در وضع بهتری قرار دارد، تا لویه جرگۀ که نمیتواند قانونی باشد.