تفاهم لوزان، یک اعلامیه مهم سیاسی که بار حقوقی ندارد

روزنامه "گاردین" گفت‌گوهای لوزان را از مهم‌ترین مذاکرات سیاسی تاریخ معاصر جهان دانسته و آن را با مهم‌ترین مذاکرات سیاسی صد سال اخیر دنیا از جمله مذاکرات ورسای، دیتون، کمپ‌دیوید... مقایسه کرده است.
بیانیه مشترک فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، حاوی نکاتی کلیدی بود که میتواند تا سه ماه دیگر ( پایان ژوئن 2015)، ایران و قدرت های بزرگ جهانی را به سوی امضای یک توافق نامه جامع هسته ای هدایت کند.

در نخستین نگاه، این تفاهم سیاسی به عنوان یک تعامل واقعی به معنای واقعی کلمه به نظر میرسد. تفاهمی که به جامعه جهانی اطمینان میدهد که ایران نمیتواند در 15 تا 20 سال آینده یک برنامه هسته ای-نظامی را توسعه بدهد؛ در همان حال، با لغو کلیه تحریم‌ها، اقتصاد به زانو نشسته ایران میتواند جان تازه ای به خود بگیرد.

  و اما، پس از بیانیه مشترک موگرینی-ظریف، اگر به سخنان جان کری به دقت گوش دهیم و بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا  را با دقت و تعمق بخوانیم، نگاهمان در خصوص این اعلامیه سیاسی تا حدی تغییر خواهد کرد.

آیا این تفاهم نامه، هر دو طرف یعنی ایران از یک سوی و آمریکا و متحدان غربی اش را از سوی دیگر، خشنود کرده است؟ به دیگر بیان تفاهمی است که رضایت طرفین را جلب میکند یا نه؟

آیا آنچه آمریکا و متحدانش طی این مذاکرات به دنبال آن بودند، به دست آورده اند یا نه؟
ایران چه انتظاراتی از این مذاکرات داشته، آنچه اعلام شده در جهت انتظارات گذشته ایران بوده است یا نه؟

‌برای پاسخگویی به این پرسش‌ها، با سعید محمودی استاد حقوق بین‌الملل در سوئد به گفتگو نشسته‌ایم.