جهان در مرحلۀ بیم و امید: اشتیاق برای «بازگشایی»، ترس از موج دوم اپیدمی ویروس کرونا
ازسرگیری جنب و جوش اقتصادی و اجتماعی، به رغم نگرانی از "موج دوم" اپیدمی در اکثر کشورها ادامه دارد. تا بامداد دوشنبه ١٨ مه/٢٩ اردیبهشت، شمار تلفات جهانی بیماری کووید ١٩ بیش از ٣١٠هزار نفر اعلام شد. برخی مکان‌های خاص مثل کشتارگاه‌ها یا اردوگاه‌های پناهجویان اینک مورد توجه ویژۀ مسئولان بهداشتی است.
نتشر شده در:
فضای اجتماعی و روحیۀ جوامع در همه کشورها یکسان نیست. برخی کشورها اپیدمی را کاملاً پایان‌یافته می‌دانند اما برخی دیگر هنوز سخت درگیرند. بعضی دولت‌ها چنان تحت فشارند که چاره‌ای جز به راه انداختن اقتصاد نمی‌بینند، هرچند که خطر جدی شیوع دوبارۀ اپیدمی را احساس می‌کنند. بدتر از همه، وضعیت کشورهایی است که از یک سو بحران اقتصادی و حتی آشوب‌های اجتماعی را در برابر خود می‌بینند و از سوی دیگر مهار اپیدمی را به کلی از دست داده‌اند، بدون اینکه بدانند در آیندۀ نزدیک چه وضعیتی خواهند داشت. در واقع این نوع دولت‌ها، کار را تا اندازه‌ای به بخت و اقبال سپرده‌اند.
در کشورهای مسلمان، نزدیک شدن عید فطر دلمشغولی بزرگ دولت‌ها شده است. دولت مصر اعلام کرد که در روزهای آخر ماه رمضان مقررات منع رفت و آمد شبانه و سایر محدودیت‌ها با سختگیری بیشتری اجرا خواهد شد. طی یک هفته‌ای که با روز عید فطر آغاز می‌شود (از ٢۴ تا ٢٩ مه)، تمام حمل و نقل عمومی در شهرهای بزرگ مصر متوقف خواهد بود و مغازه‌ها و مراکز تفریحی و رستوران‌ها تعطیل خواهند شد. قطر نیز جریمه‌ها و مجازات‌های بسیار سنگینی برای هرکس که ماسک نداشته باشد، وضع کرده است. گفته می‌شود که این مجازات‌ها که حداکثر سه سال زندان خواهد بود، در هیچ کشور دیگری مشابه ندارد.
در آمریکای جنوبی، تعداد کل موارد ابتلا از نیم میلیون نفر فراتر رفته است. شمار تلفات نیز نزدیک به ٣٠هزار نفر گزارش شده است. در این وضعیت، رئیس جمهوری برزیل از صدها نفری که به رغم مقررات فاصله‌گذاری اجتماعی در مقابل کاخ ریاست جمهوری جمع شدند، ستایش کرد. آقای بولسونارو همچنان یکی از منتقدان سرسخت قرنطینه و کاهش فعالیت اقتصادی است. روز گذشته – یکشنبه – طرفداران وی در چند شهر دیگر برزیل نیز تجمعاتی برگزار کردند. برخی از هواداران بولسونارو حتی خواستار تعطیل پارلمان و مدیریت اوضاع توسط ارتش شده‌اند. برزیل از نظر تعداد موارد ابتلای به ویروس کرونا، چهارمین کشور جهان محسوب می‌شود.
نگرانی از موج دوم و امید به واکسن
روز دوشنبه ١٨ مه/٢٩ اردیبهشت، ژاپن که برای سه ماه دوم شاهد کاهش رشد اقتصادی بود، رسماً ورود به رکود را اعلام کرد. در آمریکا، رئیس بانک مرکزی گفت که اگر "موج دوم" در راه نباشد، اقتصاد کشور می‌تواند حتی از سه ماهۀ سوم سال جاری دوباره فعال شود.
در فرانسه که طی شبانه‌روز گذشته شاهد مرگ ۴٨٣ نفر (به ویژه در خانه‌های سالمندان) بود، مقامات مسئول بسیار نگران اوج گرفتن مجدد اپیدمی هستند. به گفتۀ وزیر بهداشت "حدود ١٠ تا ١۵ روز دیگر، تکلیف تا اندازه‌ای مشخص‌تر خواهد شد و خواهیم فهمید که آیا موج دومی در راه است یا خیر".
در این وضعیت، مسابقه برای ساخت واکسن به شدت ادامه دارد. شی جین پینگ رئیس‌جمهوری چین در همایش سازمان بهداشت جهانی اطمینان داد که اگر چین قبل از سایرین به هدف برسد، واکسن را در اختیار تمامی جهان قرار خواهد داد.
در آمریکا، دونالد ترامپ یک پژوهشگر مراکشی- بلژیکی به اسم منصف سلاوی را به عنوان مسئول پروژۀ ساخت واکسن کووید ١٩ معرفی کرد. منصف سلاوی که متخصص ایمن شناسی است، توسط شخص ترامپ به خبرنگاران معرفی شد. آقای سلاوی در مراسم معارفه خطاب به ترامپ گفت: "آقای رئیس‌جمهوری! من به تازگی نخستین نتایج یک تحقیق در مورد واکسن را مشاهده کردم. به لطف این اطلاعات، با اطمینان بیشتری می‌گویم که تا آخر سال ٢٠٢٠ می‌توانیم چند میلیون واحد واکسن را تحویل دهیم". منصف سلاوی دارای تجربۀ محکم پژوهشی و مدیریتی است. در سال ٢٠١۶، نشریۀ معروف "فرچون" (Fortune) سلاوی را در فهرست ۵٠ شخصیتی جای داده بود که "جهان را تغییر می‌دهند".
ویروس در کشتارگاه‌ها
خبر ابتلای ده‌ها نفر از کارکنان یک کشتارگاه در آلمان، افکار عمومی را به شدت نگران کرد. روز دوشنبه ١٨ مه/٢٩ اردیبهشت، مقامات ایالت "نیدرزاکسن" گفتند که ٩٢ نفر کارکنان یک کارخانۀ گوشت‌بُری در این ایالت، حامل ویروس کرونا هستند. زنجیرۀ تولید این کارخانه بلافاصله تعطیل شد و افراد مبتلا به قرنطینه رفتند. ماه گذشته نیز ٣٠٠ نفر از کارکنان یک کشتارگاه در ایالت غربی "راینلاند-فالتس" در وضعیت مشابهی قرار گرفتند. دو کشتارگاه دیگر در شمال و جنوب کشور، هر کدام ده‌ها کارگر آلوده به کرونا را شناسایی کردند.
در آلمان، شرایط بد کار و کمبود بهداشت در کشتارگاه‌ها موضوع تازه‌‌ای نیست. شمار زیاد کارگران خارجی که اکثراً از اروپای شرقی می‌آیند و بدون نظارت دقیق به کشور رفت وآمد می‌کنند، فعالیت کشتارگاه‌های آلمان را "غیرشفاف" و آشفته کرده است.
در آمریکا، چندین کشتارگاه طی هفته‌های اخیر تعطیل شده است. تاکنون چهار نفر از بازرسان بهداشتی که برای نظارت بر وضعیت کشتارگاه‌ها فعالیت می‌کنند در ایالات متحده از بیماری کووید ١٩ جان باختند.
در فرانسه نیز بیش از صد مورد ابتلا به کرونا در دو کشتارگاه مرکز و غرب کشور شناسایی شد. در پی انتشار شایعات و افزایش نگرانی مصرف‌کنندگان گوشت، مسئولان بهداشت مناطق مربوطه اعلام کردند که ابتلای کارکنان کشتارگاه‌ها به معنای آلودگی گوشت‌ها نیست. به گفتۀ آنان روند سرایت ویروس مستقیماً از فرد به فرد بوده و در این زنجیره حیوانات یا گوشت آنها هیچ نقشی نداشته‌اند.
هنوز دلایل قطعی کثرت موارد ابتلا در کشتارگاه‌ها روشن نیست. اما دو نکته در همۀ موارد تذکر داده شده: کشتارگاه‌ها، حتی در اوج دوران قرنطینه و خانه‌نشینی کار خود را متوقف نکردند. علاوه بر این، نزدیکی کارکنان به یکدیگر، بخصوص در فضای رختکن و به طور کلی دشواری رعایت قواعد بهداشت از جمله عواملی هستند که می‌تواند احتمال ابتلا را در کشتارگاه‌ها افزایش دهد.
خطر اردوگاه‌ها
به غیر از کشتارگاه‌ها، اردوگاه‌های پناهجویان یکی دیگر از مکان‌های حساسی است که نگرانی و توجه مقامات را در چندین کشور به خود معطوف کرده است. در بنگلادش، ده‌ها هزار مسلمان فراری از میانمار در اردوگاه‌هایی فقرزده و پرجمعیت ساکن شده‌اند. در مرزهای ترکیه با سوریه و با یونان، آوارگان جنگ همچنان بلاتکلیف انتظار می‌کشند. گزارشگر بخش فارسی رادیو بینالمللی فرانسه از آلمان خبر می‌دهد که در کمپ "سنت آگوستین" واقع در نزدیکی شهر بُن، از میان ۳۰۰ پناهجوی تست شده ۱۳۰ تن به ویروس کرونا مبتلا بوده‌اند. در این کمپ ۵۰۰ پناهجو به سر می‌برند که ۲۰۰ تن از آنها هنوز تست نشده اند. پیشتر، در یک کمپ ایالت مرکزی "نادریان وستفالن" ۵۰ تن، و در کمپ دیگر ۳۰ نفر آلوده شده بودند.
تراکم غیرعادی جمعیت و فقدان امکانات اولیۀ بهداشتی، اردوگاه‌های پناهندگان را به کانون‌های بالقوۀ اپیدمی تبدیل کرده است. به عنوان مثال اردوگاه "موریا" در یونان که برای پذیرش ٣ هزار نفر پیش‌بینی شده، در ماه‌های اخیر نزدیک به ٢٠هزار پناهجو را به خود پذیرفته بود.
فوتبال در ورزشگاه‌های خالی
در آلمان، بازی‌های فوتبال باشگاهی بعد از دو ماه توقف، در ورزشگاه‌های خالی به راه افتاد. بازیکنان باید "فاصله‌گذاری" را رعایت کنند و حتی برای خوشحالی بعد از گل زدن حق در آغوش کشیدن یکدیگر را ندارند. در اسپانیا نیز باشگاه‌ها اجازه یافته‌اند که از اول همین هفته تمرینات خود را در گروه‌های کوچک شروع کنند.
اگرچه مسابقات باشگاه‌های آلمان در ورزشگاه‌های خالی از تماشاگر برگزار می‌شود، اما عامل مهم برای باشگاه‌ها پخش تلویزیونی بازی‌هاست که یکی از منابع اصلی درآمد آنها را تشکیل می‌دهد. روز شنبۀ گذشته، شبکۀ تلویزیونی آلمانی "اسکای"، رکورد تعداد بیننده را با شش میلیون تماشاگر برای بازی بایرن مونیخ - یونیون برلین شکست.
در آمریکا نیز مسابقات پرطرفدار گلف از روز گذشته بدون تماشاگر آغاز شد. دونالد ترامپ که خود صاحب زمین‌ها و باشگاه‌های گلف است، به این مناسبت گفت: "ما خواهان بازگشت ورزش هستیم. ما به ورزش نیاز داریم"... او به طرفداران گلف قول داد که بزودی بازی‌ها "در حضور هزاران نفر، در شلوغی و ازدحام و بدون ماسک" برگزار خواهد شد.
در این وضعیت، سازمان بهداشت جهانی که تاکنون انتقادهای زیادی را در مورد مدیریت جهانی بحران کرونا پذیرفته، روز دوشنبه نخستین همایش مجازی تاریخ خود را برگزار می‌کند. نمایندگان ١٩۴ کشور عضو این سازمان در گفتگوها شرکت دارند. موضوع اصلی بحث، هماهنگی تلاش‌های بینالمللی برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید