کرونا در جهان: نفس‌های آخر اپیدمی؟

بازگشت گردشگران به سواحل اسپانیا و کالیفرنیا، بازگشایی دیسکوتک‌ها در ایسلند، پایان وضعیت اضطراری در ژاپن... نشانه‌های خروج تدریجی از اپیدمی کووید١٩ در چهارگوشۀ جهان دیده می‌شود. با اینحال، ویروس کرونا همچنان در بسیاری از کشورها هر روزه قربانی می‌گیرد.

چین - باغ وحش شهر ووهان بعد از بازگشایی. ووهان کانون اولیۀ اپیدمی به شمار می‌آید. Reuters

تا روز ٢۶ مه/۶ خرداد، بیش از ۵٫۵ میلیون مورد ابتلا به ویروس کرونا در سراسر جهان ثبت شد. دو ‌سوم این موارد متعلق به اروپا و ایالات متحد آمریکاست. شمار قربانیان اپیدمی نیز تا این روز کمی بیش از ٣۴۶هزار نفر اعلام شده است.

در روسیه، با اینکه موارد ابتلا کاهش یافته اما شمار تلفات ناگهان زیاد شد و در شبانه‌روز اخیر به ١٧۴ رسید. اما به طور کلی در روسیه هم اپیدمی در سرازیری افتاده است. دیروز  - دوشنبه – ولادیمیر پوتین بعد از چند هفته دوباره به کاخ کرملین رفت. دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین نیز که به ویروس کرونا مبتلا شده بود، از بیمارستان مرخص شد و اعلام کرد که فعلاً در منزل انجام وظیفه می‌کند.

عراق که طی ماه رمضان سخت‌گیری‌ها را اندکی کاهش داده بود، در چند روز اخیر شاهد او‌ج‌گیری دوبارۀ اپیدمی بود. در نتیجه دولت تصمیم گرفت که شش محلۀ بزرگ بغداد را در قرنطینه قرار دهد. شهرک معروف به "صدر سیتی" که نزدیک به چهار میلیون سکنه دارد و از بخش‌های فقیرنشین پایتخت محسوب می‌شود، از جمله این محلات است.

روز سه‌شنبه ٢۶ مه/۶ خرداد، دولت عربستان اعلام کرد که مقررات منع رفت و آمد را از روز ٢١ ژوئن/اول تیر لغو خواهد کرد، مگر در شهر مکّه. نماز جماعت نیز به غیر از مکه، از هفتۀ آینده در تمامی مساجد کشور مجاز خواهد بود. مقامات سعودی برای ایام عید فطر (به مدت پنج روز) منع رفت و آمد را به طور مطلق، در سراسر کشور به اجرا گذاشتند. ریاض هنوز تصمیم خود را برای مراسم حج امسال (تیر و مرداد) اعلام نکرده است. عربستان قبلاً حج عمره را به دلیل بروز اپیدمی تعطیل کرده بود، اما تکلیف حج تمتع هنوز معلوم نیست.

در ژاپن، نخست‌وزیر اعلام کرد که وضعیت اضطراری در سراسر کشور به پایان رسیده است. دولت هند نیز اجازۀ ازسرگیری پروازهای داخلی را صادر کرد و بالاخره در کانادا، شهر مونترآل که کانون اپیدمی محسوب می‌شد، بعد از دو ماه شاهد بازگشایی تمامی مغازه‌ها و حضور گردشگران در خیابان‌های مرکز شهر بود.

اروپا در انتظار نیمۀ ژوئن

در اروپا، تاریخ ١۵ ژوئن/٢۶ خرداد می‌تواند برای بخش حمل و نقل و جهانگردی روز مهمی باشد. شب گذشته – دوشنبه ٢۵ مه – وزیر خارجۀ ایتالیا گفت: "همگی (اروپاییان) مشغول کاریم تا بتوانیم از روز ١۵ ژوئن رفت و آمدها را برقرار کنیم". او گفت که آلمان و اتریش با این تاریخ موافقت کرده‌اند. مقامات آلمانی مایلند که محدودیت سفر بین این کشور و ٣١ کشور اروپایی، تا اواسط ماه ژوئن پایان یابد.

دولت اسپانیا از همۀ کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا دعوت کرده که مقررات مشترکی را برای بازگشایی مرزها وضع کنند. دولت اسپانیا مایل است که رفت و آمد در "محدودۀ شنگن" مثل گذشته جریان یابد.

با اینکه همۀ کشورها هنوز بر سر موعد ١۵ ژوئن رسماً توافق نکرده‌اند اما به نظر می‌رسد که به هرحال در حوالی این تاریخ، اکثر مرزهای داخلی اتحادیۀ اروپا به حالت قبلی بازگردد. اما بعید است که وضعیت مرزهای خارجی تغییر کند. به احتمال زیاد، سخت‌گیری‌ها برای ورود به اتحادیۀ اروپا اگر بیشتر نشود، کمتر نخواهد شد.

هنگ‌کنگ نیز اعلام کرد که از هفتۀ آینده، عبور "ترانزیت" را در فرودگاه خود خواهد پذیرفت. فرودگاه هنگ‌کنگ از نظر تعداد پرواز، یکی از بزرگ‌ترین فرودگاه‌های جهان محسوب می‌شود.

به غیر از حمل و نقل و جهانگردی که سخت چشم‌انتظار ازسرگیری فعالیت‌هاست، دنیای سینما و تئاتر نیز با نگرانی شدید نسبت به آینده، منتظر تصمیم مسئولان دولتی است. در فرانسه، وزیر فرهنگ گفت که سالن‌های نمایش احتمالاً از ماه ژوئن (هفته آینده) به تدریج بازگشایی خواهد شد. اما بعید است که سینماها زودتر از ماه ژوئیه کار خود را آغاز کنند.

پروندۀ "هیدروکسید کلروکین" بسته می‌شود؟

سرانجام بعد از تردیدها و بحث‌های بی‌پایان، در فرانسه "شورای عالی بهداشت عمومی" عدم استفاده از داروی "هیدروکسید کلروکین" را توصیه کرد. تاکنون نظریات متفاوت و گاه متناقضی در مورد تأثیر این دارو بر بیماری کووید ١٩ شنیده شده است. حتی در آمریکا، دونالد ترامپ گفت که "برای پیشگیری" این دارو را مصرف می‌کند. اما انتشار نتایج یک تحقیق گسترده در نشریۀ انگلیسی "لَنست" (The Lancet)، می‌تواند نظر بسیاری از مسئولان را عوض کند. این نشریه که در جهان پزشکی اعتبار زیادی دارد، نتایج تحقیقات را روز گذشته – دوشنبه ٢۵ مه – منتشر کرد. این مقاله نه تنها فایدۀ "هیدروکسید کلروکین" را در مداوای بیماری تأیید نمی‌کند که بر عوارض جانبی و خطرات آن تأکید می‌ورزد. با اینحال هنوز هم برخی کارشناسان معتقدند که استفادۀ به‌موقع "هیدروکسید کلروکین" می‌تواند در علاج مبتلایان به کرونا مفید باشد.

بحث در مورد این دارو، ابعاد و زمینه‌های سیاسی و اقتصادی پیچیده‌ای یافته است. برخی رسانه‌ها گوشزد کرده‌اند که طرفداری از داروی "هیدروکسید کلروکین" با مواضع سیاسی مدافعان چندان بی‌ربط نیست. به عنوان مثال، بولسونارو رئیس جمهوری برزیل که مقلد دونالد ترامپ محسوب می‌شود یکی از مدافعان سرسخت این دارو است. او نیز مثل ترامپ از ماسک زدن اکراه دارد و تأکید می‌کند که به رغم اپیدمی باید هرچه زودتر اقتصاد را به راه انداخت. شمار تلفات اپیدمی در برزیل اینک از ٢۵ هزار نفر فراتر رفته است.

ماسک: بعد از کمبود، وفور

کشورهایی مثل فرانسه که به شدت دچار کمبود ماسک بودند، اینک شاهد اشباع شدن بازار هستند. در چین، مسابقه برای تولید ماسک به قدری شدت گرفته که حالا مواد اولیه کمیاب، و در نتیجه بسیار گران شده و پوشک‌سازی‌ها را دچار مشکل کرده است: ماسک و پوشک‌ معمولاً با الیاف مشابهی ساخته می‌شود. یکی از صاحبان صنایع چینی می‌گوید: "قبلاً یک تُن الیاف مورد نیاز را ١٧٠٠ یورو می‌خریدیم اما حالا باید ١٩هزار یورو بدهیم!"

از آغاز اپیدمی کووید ١٩، نزدیک به ١٩هزار شرکت چینی وارد بازار ماسک شده و به تولید یا خرید و فروش آن پرداخته‌اند.