وزیران خارجه اروپا در برلین بر سر تحریم بلاروس به وحدت نرسیدند

نشست وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا که از دیروز (پنجشنبه 27 اوت، 6 شهریور) در برلین آغاز شده، تا شامگاه امروز به کار خود ادامه می دهد. در شرایطی که روسیه هر روز برای مداخله در بلاروس آماده تر می شود، وزیران خارجه اروپا در این نشست نتوانستند به تصمیمی قاطع برسند. همزمانی بحران میان ترکیه و یونان و ناآرامی های بلاروس نیز کار را برای این تصمیم گیری دشوار کرده است.

نشست وزیران خارجه اروپا در برلین POOL/AFP

دومین روز نشست غیررسمی وزیران خارجه اتحادیه اروپا در برلین اختلافاتی را آشکار ساخت که میان آن ها بر سر نحوه بر خورد با دو بحران بزرگ بلاروس و شرق مدیترانه وجود دارد.

وزیران خارجه کشورهای عضو حوزه بالتیک (استلند، لیتوان و لتلند) طرح اتحادیه اروپا را برای مجازات پشتیبانان آلکساندر لوکاچنکو رئیس جمهور بلاروس کاملا ناچیز دانستند. اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است که در قدم نخست 15 تا 20 تن از رهبران سیاسی پشتیبان لوکاچنکو را با ممنوعیت سفر و انسداد حساب های بانکی آن ها تحریم کند.

وزیرخارجه لیتوان در واکنش به این تصمیم گفت: "مسئله بر سر اعتبار اتحادیه اروپا است. تصمیم فعلی تنها یک اثر نمادین دارد و کافی نیست".

تهدید قبرس

همزمان، وزیرخارجه قبرس تهدید کرد که اگر تحریم های اتحادیه اروپا با اعمال فشار بیشتر بر

ترکیه برای پایان دادن به عملیات اکتشافی در شرق مدیترانه همراه و همزمان نباشد، آن را نخواهد پذیرفت. اما وزیران خارجه آلمان و چند کشور دیگر اعتقادی به تحریم ترکیه ندارند و می گویند که این کار تلاش های دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران میان ترکیه و یونان را خنثی می کند و ممکن است مقدمه تشدید تنش نظامی میان دو کشور باشد.

مشابه همین اختلاف نظر نیز بر سر برخورد اتحادیه اروپا با بلاروس بروز کرده است. در حالی که وزیران خارجه حوزه بالتیک بر اعمال فشارهای بیشتر بر لوکاشنکو پای می فشردند، وزیرخارجه لوکزامبورگ و همتای آلمانی او معتقدند که این کار سبب می شود سازمان امنیت و همکاری اروپا در برابر بحران بلاروس خلع سلاح شود. این سازمان در حال حاضر می کوشد میان دولت بلاروس و شورای همکاری مخالفان میانجی گری کند.

برگ برنده برای پوتین؟

مفسران آلمانی اختلافات موجود میان وزیران خارجه کشورهای مختلف را به ویژه در زمینه اتخاذ یک استراتژی موثر در برابر بلاروس برگ برنده ای در دست ولادیمیر پوتین ارزیابی می کنند. در حالی که نشست برلین نتوانسته به نتیجه روشنی برسد، دیتسایت آلمان در تفسیری می نویسد: "ولادیمیر پوتین، طرح خود را برای بلاروس ریخته است. او تصمیم دارد آلکساندر لوکاشنکو را در قدرت نگه دارد و به خواهش او یک نیروی شامل نیروهای امنیتی، گارد ویژه پلیس و سرویس های مخفی را که در حال حاضر رزرو کرده وارد عمل کند".

در همین تفسیر افزوده شده است: "از انتخابات 9 اوت تا امروز 6 هزار تن در بلاروس دستگیر شده و بسیاری از آن ها شکنجه شده اند. دست کم 450 قربانی تاکنون شکنجه های خود را با عکس و ویدئو مستند کرده اند. تنها در روزهای نخست اعتراضات دو تن به قتل رسیده اند. با این حال ولادیمیر پوتین می گوید: تا آنجا که من می دانم پلیس بلاروس بسیار خویشتندارانه تر و بی طرفانه تر از بسیاری کشورهای اروپائی و آمریکا عمل کرده است".

نشریه آلمانی عنوان "پوتین: بلاروس مال من است" را برای تفسیر سیاسی روز خود برگزیده است.

ماجرائی شبیه کریمه

ناظران نشست برلین با اشاره به اختلاف نظرهای موجود در میان وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر این نظرند که همین اختلاف نظرها سبب تاخیر در یک سیاست روشن در برابر بحران شرق مدیترانه و بلاروس می شود و ممکن است موجب فراهم شدن شرایطی شبیه بحران شبه جزیره کریمه و شرق اوکراین در بلاروس شود.

شبه جزیره کریمه در سال 2014 در پی یک همه پرسی شتابزده به خاک روسیه الحاق شد و همزمان با آن مسکو جدائی خواهان شرق اوکراین را مورد پشتیبانی نظامی قرار داد. در آن زمان نیز اتحادیه اروپا نتوانست به یک سیاست مشترک و قاطع در برابر بحران اوکراین و کریمه برسد و تنها تحریم هائی را علیه مسکو اعمال کرد که هنوز هم ادامه دارند.