مرگ چارلی واتس، یکی از سه رکن اصلی گروه رولینگ استونز

چارلی واتس که نزدیک به شصت سال، عضو گروه انگلیسی رولینگ‌استونز بود، روز ۲۴ اوت، در ٨٠ سالگی، در بیمارستانی در لندن چشم از جهان فروبست. او تا یک ماه قبل از مرگ، مشغول تمرین برای کنسرت‌های پاییزی گروه بود. چارلی واتس که بر خلاف اکثر ستارگان راک، زندگی آرام و بی‌جنجالی داشت، یکی از تأثیرگذارترین نوازندگان "درام" در چند دهۀ اخیر محسوب می‌شود.

چارلی واتس در کنسرتی در فرانسه، سال ۲٠۱۱ © Edmond Sadaka/RFI

در دنیای راک، نوازندگان "درام" (که قبلا در ایران نوازندۀ جاز خوانده می‌شدند)، معمولاً برای اکثر شنوندگان و تماشاگران چندان آشنا نیستند. اکثر مردم به خاطر دیدن خوانندۀ گروه و گاه برای شنیدن گیتاریست‌های استثنایی به کنسرت می‌روند. با اینحال نقش "درامر" در گروه‌های راک اساسی است. "درامر" مثل رهبر ارکستری عمل می‌کند که باید پیوسته ریتم مناسب با قطعه را برای نوازندگان گروه مشخص کند. دقت نوازندۀ درام در نگاه داشتن وزن و در عین حال قدرت تطبیق او با حال و هوای موسیقی و همراهی با بداهه‌‌خوانی یا بداهه‌نوازی سایر اعضاء، ستونی را می‌سازد که کار گروه بر آن بنا می‌شود.

چارلی واتس را "مترونوم" گروه می‌نامیدند. او روی صحنه مثل زندگی خصوصی، چندان علاقه‌ای به خودنمایی نداشت و بر خلاف بسیاری از نوازندگان "درام"، ترجیح می‌داد که در انتهای صحنه، گاه در نیمه‌تاریکی، بنشیند و با تمرکز و دقت ضرباهنگ موسیقی را پاسداری کند.

واتس خود گفته است که در نوجوانی علاقه‌ای به الویس پریسلی و امثال او نداشت و بیشتر موسیقی جاز گوش می‌کرد. در نهایت، آشنایی با موسیقی پیچیدۀ چارلی پارکر او را به نوازندگی و موسیقی حرفه‌ای کشاند. یکی از دلایل تأثیر پایدار او در موسیقی راک، آگاهی و علاقۀ وی نسبت‌های به ریتم‌های پیچیدۀ جاز است. اگر چه موسیقی راک تماماً بر پایۀ ریتم‌های دوتایی (Binary) جان می‌گیرد، اما چارلی واتس همیشه در پی آن بود که از وزن‌های سادۀ دوضربی فاصله بگیرد و فضایی برای نوعی موسیقی راک محکم‌تر و فکرشده‌تر ایجاد کند.

وفادار تا آخرین لحظه

ظاهراً چارلی واتس تا یکی دو هفته قبل از مرگ، همچنان امیدوار بود که در کنسرت‌های بعدی گروهش شرکت کند. نزدیک به یک ماه پیش، گروه رولینگ استونز تاریخ کنسرت‌های پاییزی خود را اعلام کرد. اما چند روز بعد، گفته شد که چارلی واتس به علت بیماری و به خاطر عمل جراحی در این کنسرت‌ها حضور نخواهد داشت. خود او نیز از طریق شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که "به توصیۀ پزشکان نباید در کنسرت‌ها شرکت کنم، با اینحال سخت تلاش می‌کنم که خودم را برسانم. دلم نمی‌خواهد بعد از اینهمه مشکلات ناشی از کرونا، طرفداران ما یک بار دیگر دلسرد شوند"... طی سال گذشته رولینگ‌استونز مجبور شد که برخی برنامه‌هایش را به خاطر شیوع اپیدمی لغو کند.

وفاداری گروه رولینگ استونز نسبت به دوستدارانش البته نکتۀ مشهوری است. در دنیای پرالتهاب موسیقی راک کمتر دیده شده که گروهی بیش از پنجاه سال دوام بیاورد. گروه رولینگ استونز در سال ۱٩۶۲ - دو سال بعد از گروه بیتل‌ها (بیتلز)- شکل گرفت و هنوز از هم نپاشیده است. چارلی واتس نیز که در سال ۱٩۶۳ به گروه پیوست تا مرگ از آن جدا نشد.

واتس، همراه با میک جَگر (خواننده) که اکنون ۷٨ سال دارد و دارای لقب افتخاری "سِر" است و کیت ریچاردز ۷۷ ساله (گیتاریست)، پایه و روح گروه رولینگ استونز را تشکیل می‌دهند. طی چند دهه، نوازندگان دیگری با گروه همکاری کرده‌اند، اما شخصیت و ویژگی موسیقی رولینگ استونز همواره متکی به همان مثلث بنیادین بوده است. ترکیب و رنگ صدایی که از همان اوایل وجه تمایز این گروه شد، حاصل خلاقیت و همکاری این سه تن است که به رغم همۀ رویدادها و بازی‌های غیرمترقبۀ زمانه به یکدیگر و به گروه "رولینگ استونز" وفادار و متعهد ماندند.

اهمیت کار و تأثیر درازمدت آنان با توجه به شمار بسیار زیاد گروه‌هایی روشن می‌شود که به تقلید از آنان وارد دنیای موسیقی شدند. باید گفت که نزدیک به شصت سال بعد از شکل‌گیری رولینگ‌استونز، موسیقی راک همچنان از همان الگوهای قدیمی دهه‌های ۱٩۶٠ و ۷٠  تغذیه می‌کند.

در آن سالها که هنجارشکنی نوازندگان راک مشهور بود و همۀ اعضاء رولینگ استونز با جنجال‌های مکرر مواد مخدر و روابط عاشقانه، هر روز در مطبوعات دنیا مطرح بودند، چارلی واتس، آرام و بی سر و صدا، بدون کوچکترین جنجال، کار خود را جدی و با انضباط ادامه می‌داد. او پنجاه سال اخیر را همراه با همسرش، در آرامش کامل، در مزرعه‌ای در جنوب غرب انگلستان گذراند. او از تنها ازدواج خود یک دختر داشت.

حدود یک ماه قبل، بعد از آن که چارلی واتس تحت عمل جراحی قرار گرفت و معلوم شد که قادر به شرکت در کنسرت‌های پاییزه نیست، رولینگ استونز اعلام کرد که برنامه‌های پیش‌بینی‌شده را با یک "درامر" دیگر برگزار خواهد کرد. با اینحال معلوم نیست که رولینگ استونز، بعد از ۵٩ سال فعالیت، بتواند بدون چارلی واتس روح و لحن همیشگی خود را حفظ کند.