اسرائیل با احیای برجام موافق است اگر با دو نقشۀ فشار و اقدام نظامی همراه باشد

بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، در گفتگو با مجلۀ آمریکایی "فارین پالیسی" آمادگی خود را برای پذیرش تلاش‌های آمریکا به منظور احیای برجام اعلام کرده مشروط به اینکه در صورت شکست این تلاش‌ها واشنگتن طرح جایگزینی در قبال ایران داشته باشد.

بنی گانتز، رهبر حزب میانۀ اسرائیل، مامور تشکیل دولت آیندۀ این کشور شد AFP Photos/Jack Guez

اسرائیل خواستار آن است که در صورت شکست مذاکرات وین که ماه‌هاست از سوی تهران معلق مانده، آمریکا هدایت یک کارزار گستردۀ فشارهای اقتصادی، دیپلماتیک و سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را در دست بگیرد که در آن علاوه بر ایالات متحد آمریکا و اروپا، روسیه و چین نیز شرکت داشته باشند.

بنی گانتز افزوده است که نظر به مناسبات اقتصادی ایران با آسیای دور، باید در کارزار فشارهای جهانی علیه ایران، آسیا و چین نیز نقش داشته باشند.

وزیر دفاع اسرائیل تصریح کرده است که کشورش امکان اجرای این طرح جایگزین را ندارد و نمی‌تواند تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی علیه ایران را به اجرا بگذارد و به همین خاطر هدایت و اجرای این طرح که اسرائیل از آن به عنوان "نقشۀ ب" یا طرح جایگزین یاد می‌کند باید بر عهدۀ آمریکا باشد.

وزیر دفاع اسرائیل در عین حال از یک طرح یا نقشۀ "جیم" نیز یاد کرده که به گفتۀ او شامل اقدام و عملیات نظامی علیه برنامۀ اتمی ایران می‌شود. او افزوده است که اسرائیل حاضر است این طرح را به جای آمریکا به اجرا بگذارد. هر چند به گفتۀ گانتز اسرائیل، آمریکا نیست، اما، اسرائیل، به گفتۀ وزیر دفاع این کشور، توانایی‌های نظامی خاص خود را دارد.

بنی گانتز در جای دیگری از سخنانش در گفتگو با "فارین پالیسی" گفته است که او چندان به سرانجام تلاش‌های جاری برای احیای برجام خوش‌بین نیست. خود وزیر امور خارجۀ آمریکا، آنتونی بلینکن، در روزهای گذشته اعتراف کرد که آمریکا نیز کم کم دارد به این جمعبندی نزدیک می‌شود که تلاش‌های جاری برای احیای برجام بی‌حاصل است.

وزرای امور خارجۀ سه کشور اروپایی امضاکنندۀ برجام در روزهای گذشته در گفتگوهای تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجۀ جمهوری اسلامی، خواستار بازگشت هر چه سریعتر ایران به مذاکرات وین شدند. در پاسخ، وزیر امور خارجۀ ایران گفته است که این کشور برای بازگشت به این مذاکرات هنوز به دو سه ماه دیگر وقت نیاز دارد که البته از نظر کشورهای اروپایی غیرقابل توجیه و غیرقابل قبول و مصداق اتلاف وقت است.

در این حال، امیرعبداللهیان با برکنار کردن عباس عراقچی که تاکنون سرپرستی مذاکرات اتمی ایران را برعهده داشته عملاً خوش بینی اندک نسبت به سرانجام مذاکرات وین را ضعیف‌تر کرده است، به ویژه این که علی باقری کنی، از منتقدان سرسخت برجام، اکنون جای عباس عراقچی را به عنوان معاون سیاسی وزیر امور خارجه گرفته است و می‌تواند به این عنوان هدایت مذاکرات اتمی در وین را نیز برعهده بگیرد.

روزنامۀ لوموند به نقل از کارشناسان نوشت که ابراهیم رئیسی اشتباه خطرناکی می‌کند اگر می پندارد که معلق نگه داشتن مذاکرات اتمی وین به موازت توسعۀ فعالیت‌های هسته‌ای ایران او را در موضع قدرت قرار می‌دهد. چنین رویکردی به نوشتۀ لوموند به خروج نهایی آمریکا از مذاکرات و تشدید فشارها علیه تهران و نهایتاً اقدام نظامی اسرائیل منجر خواهد شد که کمترین اعتقادی به ضمانت‌های امنیتی برجام حتی در صورت احیاء شدن ندارد.