رهبری حزب آنگلا مرکل به فریدریش مرتس سپرده شد: نومحافظه‌کاری که به مسکو نزدیک است

در شرایطی که قائم مقام صدراعظم و وزیر اقتصاد آلمان همصدا با اتحادیه اروپا تهدید می کنند که در صورت حمله روسیه به اوکراین از راه اندازی خط لوله نورداستریم 2 جلوگیری خواهد شد، حزب دموکرات مسیحی در یک همه پرسی داخلی فریدریش مرتس سیاستمدار محافظه کار را به رهبری خود برگزید. فریدریش مرتس خواهان نزدیکی آلمان به روسیه و ترکیه است.

فریدریش مرتس، سیاستمدار محافظه کار، بعد از آنگلا مرکل رهبری حزب دموکرات مسیحی آلمان را به عهده می‌گیرد. Tobias SCHWARZ AFP

در همه پرسی داخلی از ۴٠٠ هزار عضو حزب دموکرات مسیحی آلمان بیش از ۶۲ درصد آنها برای رهبری حزب خود به فریدریش مرتس سیاستمدار محافظه کاری رای دادند که از اقتصاد آزاد پشتیبانی می کند، وکیل و مشاور شرکت های بزرگ است و برای آنها لابی گری میکند.

 فریدریش مرتس که در دو دهه گذشته در دو انتخابات حزبی برای رهبری آن شکست خورده بود، سبب حیرت ناظران سیاسی آلمان شده است. نوربرت روتگن کارشناس سیاست خارجی و هلگا براون رئیس سابق اداره صدراعظمی آلمان به عنوان دو نامزد دیگر به ترتیب تنها حدود ۲۶ و ۱۲ درصد آرای اعضای حزب را به خود اختصاص دادند.

پیشینه سیاسی مرتس

فریدریش مرتس قبلاً عضو پارلمان اروپا و همچنین نماینده مجلس فدرال آلمان بوده است. او در عین حال از سال ۲٠٠٠ به مدت دو سال ریاست فراکسیون اتحاد دموکرات مسیحی را در پارلمان آلمان به عهده داشت، اما در پایان این دوره مجبور شد جای خود را به آنگلا مرکل بدهد.

مرتس در سال ۲٠۱٨ خود را نامزد ریاست حزب دموکرات مسیحی کرد، اما در برابر آنه‌گرت کرامپ کانباور وزیر بعدی دفاع آلمان شکست خورد. این سیاستمدار که به سماجت شهره است، در کنگره سال ۲٠۲۱ حزبی پس از کناره گیری کانباور بار دیگر نامزد رهبری حزب شد و این بار نیز صحنه را به آرمین لاشت نخست وزیر ایالت نوردراین وستفالن باخت.

مرتس، پس از شکست در برابر آنگلا مرکل، تا سه سال قبل در صحنه سیاست آلمان حضور چندانی نداشت و بیشتر به وکالت، مشاورت و لابی گری برای سرمایه دارانی اشتغال داشت که در اتحادیه لابی گران و شاغلان اقتصادی فراحزبی اتحاد دموکرات مسیحی جمع شده اند. در رسانه های آلمان بارها گزارش شده است که او در این دوران به ثروتی کلان دست یافت.

یک نومحافظه کار جدی

درباره گرایش های سیاسی فریدریش مرتس تفسیرهای بی شماری در رسانه های آلمانی منتشر شده است. او را یک سیاستمدار طرفدار نومحافظه کاری معرفی می کنند که پیروزی خود را به شکست اتحاد دموکرات مسیحی در انتخابات سپتامبر امسال مدیون است. در این انتخابات حزب دموکرات مسیحی، پس از شانزده سال حکومت موفق آنگلا مرکل، از رقیب تاریخی خود حزب سوسیال دموکرات شکست خورد و از حزب حاکم به بزرگترین حزب اپوزیسیون در مجلس فدرال تبدیل شد.

پایگاه اینترنتی شبکه نخست تلویزیون آلمان، در تفسیر دلایل پیروزی چشمگیر فریدریش مرتس پس از دو شکست بزرگ آمده است که اتحاد دموکرات مسیحی دیگر در میان جوانان طرفداری ندارد، زنان بسیار کمی در صدر آن مانده‌اند و به این دلیل، بازگشت به سنت های محافظه کارانه در عین تلاش برای مدرن کردن حزب در آن طرفداران تازه‌ای یافته است. همین گروه هستند که به پیروزی فریدریش مرتس کمک کرده اند.

مرتس و نزدیکی به مسکو

در روزهائی که قائم مقام صدراعظم جدید آلمان روبرت هابک از حزب سبزها روسیه را به جلوگیری از راه اندازی خط لوله گاز نورداستریم 2 تهدید می کند، فریدریش مرتس ۶۶ ساله گفته است که منافع آلمان در نزدیکی این کشور به روسیه و ترکیه است.

قائم مقام اولاف شولتس صدراعظم جدید آلمان که در عین حال وزارت اقتصاد را نیز به عهده دارد، تهدید کرده که اگر روسیه در اوکراین بحران تازه ای ایجاد کند، از راه اندازی خط لوله گاز نورداستریم 2 خودداری خواهد ورزید. این موضع با سیاست اتحادیه اروپا در برابر تهدیدهای مرزی روسیه علیه اوکراین انطباق دارد، در حالی که موضع رهبر جدید حزب اپوزیسیون مخالف نظر اتحادیه اروپا است.

گزینش فریدریش مرتس به رهبری حزب دموکرات مسیحی آلمان باید در کنگره این حزب که در ماه ژانویه سال نو برگزار می شود مورد تایید قرار گیرد، اما پیشاپیش با توجه به این که بیش از ۶۲ درصد اعضای حزب به او رای داده اند، ناظران تایید او را قطعی ارزیابی می کنند.

پیروزی خطرناک

روزنامه تاگس اشپیگل که در برلین منتشر می شود، پیروزی مرتس را یک پیروزی خطرناک نامیده و نوشته است که اکثریت اعضای حزب دموکرات مسیحی به فریدریش مرتس به خاطر صدای قابل اعتماد، اعتماد به نفس زیاد، تمایل به حضور در صحنه و استعداد سخنوری رای داده اند، ولی رقبای حزب نیز از این گزینش خوشحالند، زیرا مرتس مرد گذشته ها است و ربع قر ن رقیب داخلی آنگلا مرکل به حساب می آمد، اما به نظر نمی رسد که مرد آینده هم باشد.

همزمان با پیروزی فریدریش مرتس، آینده چندان خوبی برای حزب او پیش بینی نمی شود. تاگس اشپیگل پیش بینی می کند که بسیاری از نخست وزیران جوان وابسته به این حزب در انتخابات ایالتی بهار سال آینده بازنده خواهند بود.

در حال حاضر از ۱۶ ایالت فدرال آلمان ۶ ایالت به وسیله حزب دموکرات مسیحی، یک ایالت به وسیله حزب خواهر آن سوسیال مسیحی، ۷ ایالت به وسیله حزب حاکم سوسیال دموکرات، یک ایالت به وسیله سبزها و یک ایالت به وسیله حزب چپ اداره می شوند. به این ترتیب کافی است حزب دموکرات مسیحی یک ایالت را به رقبای خود ببازد تا در شورای ایالات هم به اقلیت تبدیل شود.

وظیفه شورای ایالات این است که قوانین مصوبه دولت و مجلس فدرال را، پس از بررسی انطباق آن ها با منافع ایالات، مورد تصویب قرار دهد یا رد کند. به این ترتیب، شورای ایالات نقشی شبیه سنای آمریکا را در آلمان بازی می کند.