بحران اوکراین: چه کسی از نقشههای پوتین خبر دارد؟
در حالی که قدرتهای غربی هشدار میدهند که قوای روسیه آمادۀ اشغال اوکراین است، مسکو تکرار میکند که مطلقاً قصد تهاجم نظامی ندارد. روسیه میگوید تنها خواستهاش رفع تهدیدهای آمریکا و ناتو از فضای پیرامونیاش است. اما غربیها میپرسند اگر روسیه قصد تجاوز به اوکراین را ندارد، تمرکز اینهمه قوای نظامی در مرز این کشور برای چیست؟
نتشر شده در: : روزآمد شده در
روز یکشنبه ۳٠ ژانویه/۱٠ بهمن، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجۀ روسیه در تلویزیون گفت: "روسیه نمیخواهد در وضعیتی بماند که امنیتش مدام مورد تجاوز قرار گیرد".
او گفت که روسیه خواهان روابط خوب و متعادل با آمریکاست اما تهدیدهای امنیتی را نمیپذیرد و در این مورد خواهان "تضمین" است. لاوروف گفت مسکو قصد دارد به طور رسمی از کشورهای عضو ناتو و همچنین اعضای سازمان امنیت و همکاری اروپا سؤال کند که "آنها چگونه میخواهند امنیت خود را تقویت کنند، بدون آنکه به امنیت دیگران لطمه بزنند؟"
ابهام در مقاصد روسیه
در حالی که اوضاع در مرز روسیه و اوکراین منجمد مانده، کارشناسان و رسانههای غربی در توضیح سیاستهای مسکو سرگردان شدهاند: آیا تمامی عملیات نظامی و تمرکز هزاران سرباز روس در مناطق مرزی، فقط برای ارعاب و اعمال فشار سیاسی است؟ یا آیا روسیه طرح اشغال نظامی اوکراین را بزودی اجرا خواهد کرد؟
هیچکس به درستی نمیداند که پوتین چه نقشههایی در سر دارد. غربیها میگویند شمار نیروهای روس در مرز اوکراین به حدود صدهزار نفر رسیده و مسکو در چارچوب تدارکات جنگ، حتی خون ذخیره برای زخمیهای احتمالی به منطقه فرستاده است. اما مسکو ادعای غربیها را بیپایه و اساس میداند و همچنان تکرار میکند که حضور فزایندۀ نیروهای ناتو در فضای پیرامونی روسیه تهدیدی جدی و دائمی است و غربیها باید ضمانت بدهند که علیه "منافع حیاتی و مشروع روسیه" دست به عمل نخواهند زد. در مورد اوکراین نیز مسکو میخواهد اطمینان یابد که این کشور هیچوقت عضو ناتو نخواهد شد.
پوتین: اوکراین یک کشور ساختگی است
چنان که روسها میگویند، ولادیمیر پوتین در گفتگوی اخیر خود با همتای فرانسویاش امانوئل ماکرون، انتظارات امنیتیاش را تکرار کرده و گلهمندانه گفته است که "متأسفانه" آمریکا به خواستههای روسیه توجهی نکرده است.
نیکلای پاتروشف، رئیس شورای امنیت ملی روسیه نیز گفته است که "روسیه نیازی به جنگ ندارد، اما غربیها مقاصد خودخواهانۀ خود را دنبال میکنند و میخواهند جنگ را به ما تحمیل نمایند".
البته پوتین بارها نظریات خود را در مورد اوکراین شرح داده و صریحاً گفته است که روسیه و اوکراین را "یک ملت واحد" میداند. به عقیدۀ او این دو کشور بخشی از "یک فضای تاریخی و معنوی مشترک" هستند. از نگاه پوتین اوکراین یک کشور ساختگی است که "به لطف لنین" به وجود آمد. اشارۀ وی به استقلال کوتاهمدت اوکراین بعد از انقلاب روسیه است. اوکراین از ۱٩۱۷ تا ۱٩۲۲ مستقل بود.
پوتین که در سال ۲٠۱۴ شبهجزیرۀ کریمه - بخشی از خاک اوکراین – را با توسل به زور به روسیه ضمیمه کرد دولت اوکراین را متهم میکند که قصد "روسزدایی" کشور را دارد و میخواهد خود را به غرب بچسباند.
در این میان، دولت اوکراین با رفتارهای گاه متناقض وضعیت را پیچیدهتر کرده است. کییف از یک سو از قدرتهای غربی میخواهد که در برابر روسیه "قاطع و هشیار" باشند، اما از سوی دیگر به وجود آمدن فضای اضطراب و انتظار را به گردن غربیها میاندازد.
ناتو: وارد خاک اوکراین نمیشویم
طی هفتۀ اخیر، چند کشور غربی اعلام کردند که نیروهای بیشتری به مرزهای شرقی اروپا خواهند فرستاد. با اینحال به درستی معلوم نیست که هدف و وظیفۀ این نیروها چیست.
روز یکشنبه ۳٠ ژانویه، ینس استولتنبِرگ دبیرکل ناتو در یک گفتگوی تلویزیونی یادآوری کرد که اوکراین عضو این پیمان نظامی نیست و بنابراین حتی در صورتی که روسیه به اوکراین حمله کند، ناتو نیروهای جنگندۀ خود را وارد این کشور نخواهد کرد.
با اینحال تاکنون آمریکا ٨۵٠٠ سرباز را برای تقویت قوای ناتو در حالت آمادهباش قرار داده است. فرانسه نیز اعلام کرده که چند صد سرباز به رومانی اعزام خواهد کرد (رومانی از سال ۲٠٠۴ عضو ناتو است و حدود ۶۵٠ کیلومتر مرز مشترک با اوکراین دارد).
در لندن، نخستوزیر بوریس جانسون گفته است که برای اعمال فشار بر روسیه "باید منافعی را هدف گرفت که مستقیماً با کرملین مرتبط است". منظور اینست که تحریمها باید منافع شخص پوتین و اطرافیانش را هدف گیرد.
در حالی که مسکو عمیقاً باور دارد که اوکراین بخشی از "جهان روسی" است، واشنگتن میترسد که در صورت کوتاه آمدن در برابر روسها نه تنها آنها را در پیشرویهای بعدی گستاختر کند که به طور غیرمستقیم چین را هم به اشغال تایوان تشویق نماید. بدین ترتیب به نظر نمیرسد که معامله بر سر اوکراین کار آسانی باشد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید