پوتین در مصاف با اروپا و غرب : جهانی ناروشن پس از حملۀ روسیه به اوکراین

سحرگاه امروز پنجشنبه بیست و چهارم فوریه، به فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، نیروهای این کشور با بمباران شهرهای مختلف اوکراین تهاجم گسترده‌ای را به این کشور آغاز کردند. پوتین فرمان حمله به اوکراین را در ساعت ٣ و۵٠ دقیقۀ بامداد به وقت اروپا صادر کرد و از این حمله به عنوان «عملیات نظامی ویژه» جهت "نازی زدایی" و "جلوگیری از قتل عام" ساکنان مناطق جدایی طلب طرفدار روسیه در شرق اوکراین یاد نمود.

ولادیمیر پوتین. AP - Sergey Guneev

تنها چند دقیقه بعد از صدور این فرمان شهرهای کی‌یف، خارکیف و اودسا بمباران شدند. دقایقی پیش از آن ایالات متحد آمریکا اعلام کرده بود که مسئولان عالیرتبۀ ارتش روسیه در ستادهای فرماندهی خود مستقر شده‌اند.

جنگی تمام عیار علیه اوکراین و امنیت در اروپا

مقامات اوکراین از انجام ٢٠٣ حمله توسط ارتش روسیه از آغاز کارزار نظامی این کشور برای اشغال اوکراین خبر داده و افزودند که درگیری‌ها تقریباً در سراسر خاک اوکراین جریان دارد. ارتش روسیه نیز گفت که تا سحرگاه امروز ٧٤ زیرساخت نظامی اوکراین از جمله ١١ پایگاه هوایی این کشور را نابود کرده است.  در سقوط یک هواپیمای نظامی اوکراین در نزدیکی روستای ترپیلیا در حومۀ کی‌اف، ۱۴ تن از نفرات ارتش این کشور کشته شدند. به گزارش خبرگزاری ها درگیری میان نیروهای روسیه و اوکراین حتی در منطقه خالی از سکنه چرنوبیل و در نزدیکی انبار زباله ها و ضایعات اتمی نیروگاه منفجر شدۀ چرنوبیل جریان دارد.

ستاد فرماندهی ارتش اوکراین اعلام کرد که این کشور با دومین موج حملات موشکی روسیه مواجه شده است و در نتیجۀ حملات روسیه دست کم چهل نظامی و حدود ده غیرنظامی کشته شدند. پیشتر مقامات اوکراین از کشته شدن حدود پنجاه نظامی روسیه خبر دادند و رئیس جمهوری اوکراین از قوای این کشور خواست بیشترین تلفات را به نیروهای روسیه وارد آورند.

سخنگوی کرملین اعلام کرد که حملۀ روسیه به اوکراین تا هر زمان که لازم باشد ادامه می یابد و مردم روسیه از این حمله جانبداری می کنند با این حال، مقامات روسیه تهدید کردند که هر گونه تظاهرات علیه جنگ در اوکراین را سرکوب می‌کنند. ناتو اعلام کرد که ظرفیت های دفاعی و بازدارندۀ خود را تقویت و فردا جمعه بیست و پنج فوریه یک نشست فوق العاده برگزار می کند.  ناتو در عین حال با استقرار لشگرهای چند ملیتی خود از جمله در اسلواکی حضور خود را در جبهۀ شرقی این ائتلاف تقویت می کند.

 سازمان ملل متحد خواستار حفاظت از مردم و تاسیسات غیرنظامی اوکراین شد. فیلیپو گراندی، رئیس آژانس سازمان ملل برای پناهندگان تاکید کرد که «بر اساس حقوق بین‌الملل بشردوستانه، افراد و تاسیسات غیرنظامی باید در هر شرایطی حفاظت شوند و همواره محفوظ بمانند». او گفت : براساس اطلاعات دریافت شده، شماری غیرنظامی در حملۀ روسیه جان خود را از دست داده و برخی تاسیسات نیز منهدم شده است.در واکنش به حملۀ روسیه مردم کی یف برای ذخیرۀ آذوقه در مقابل فروشگاه ها به صف ایستادند، در حالی که خیل وسیعی از آنان همچنان می کوشند از کشور خارج شوند.

اروپا و جهان یک صدا در مقابل پوتین

حملۀ روسیه به اوکراین موجی از اعتراض ها و واکنش های جهانی به ویژه از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا و نهادهای بین المللی را برانگیخت.  اتحادیۀ اروپا با احضار سفیر روسیه حمله این کشور را به اوکراین محکوم کرد و خواستار توقف فوری این حملات و خروج بی قید و شرط قوای روسیه از اوکراین شد. نخست وزیر لهستان گفت که اوکراین برای آزادی در اروپا  علیه توحش و تهاجم روسیه می‌جنگد. به گفتۀ او ولادیمیر پوتین می خواهد با ابزار ترور اروپا را به زانو درآورد و پاسخ قاطع به اقدام روسیه به توانایی اروپا و ناتو برای احیای تمامیت ارضی اوکراین بستگی دارد.   

در پی حملۀ روسیه به اوکراین شاخص‌های بازار بورس نیویورک نیز با کاهش شدید روبرو شدند. در حالی که واتیکان مذاکره برای حل دیپلماتیک منازعه روسیه و اوکراین را همچنان امکانپذیر خواند، نخست وزیر جمهوری چک حملۀ روسیه به اوکراین را تهاجمی غیرقابل توجیه دانست و افزود : "دیوانه را باید منزوی کرد!" منظور نخست وزیر چک از "دیوانه" رئیس جمهوری روسیه است.   همزمان از پاریس تا برلین، از  ورشو تا لاهه تظاهرات خودجوش علیه حمله روسیه به اوکراین به ویژه در مقابل سفارتخانه های روسیه برگزار شد و تظاهرکنندگان از جمله شعار سر دادند : "به این جنون خاتمه دهید!" جهان ورزش نیز آمادگی خود را برای تحریم برخی رقابت های ورزشی در روسیه اعلام کرد از جمله شرکت در فینال لیگ بازی های قهرمانی فوتبال که قرار است در ماه مه در سن-پترزبورگ برگزار شود.

وزیر کشور لهستان گفت که این کشور فوراً ٩ مرکز ویژه برای اسکان نخستین موج پناهجویان اوکراینی ایجاد می کند که در نتیجۀ حملۀ روسیه ناگزیر از ترک کشورشان شده‌اند.  همزمان رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون در لاین، اعلام کرد که کل اتحادیۀ اروپا کاملاً آمادۀ استقبال از پناهندگان اوکراینی است که از حملات نظامی روسیه به کشورشان گریخته‌اند.

اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، اعلام کرد که نخستین موج تحریم های اروپا شدیداً اقتصاد روسیه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. این تحریم‌ها علاوه بر هزینۀ تسهیلات نرخ تورم در این کشور را نیز افزایش خواهند داد و بنیادهای صنعت روسیه را تضعیف خواهد ساخت. همزمان مراکز مالی اروپا تدابیر شدید امنیتی برای مقابله با حملات سایبری روسیه اتخاذ کردند.

شارل میشل، رئیس شورای اروپا، امروز از بلاروس که تا کنون متحد پوتین بوده است خواست در تهاجم «روسیه به خاک اوکراین شرکت» نکند. او خطاب به «بلاروس و مردم آن» گفت «شما این انتخاب را دارید که از اقدامات مخرب روسیه پیروی نکنید. شما این انتخاب را دارید که شریک این فاجعۀ بی حاصل علیۀ همسایگان اوکراینی خود نشوید». رئیس جمهوری بلاروس، الکساندر لوکاشنکو، که دیکتاتوری دیگر در کشور خویش است، برای بقای خود در قدرت به حمایت پوتین نیاز دارد.

شورای ملی وسایل ارتباط جمعی لتونی، پخش برنامه‌های سه شبکۀ تلویزیونی روسیه را برای ۳ تا ۵ سال ممنوع اعلام کرد. این شورا از کلیۀ کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا خواست از مدارک و اسناد فراهم آمده به این منظور استفاده کرده و تصمیمات مشابه اتخاذ کنند. به‌گفتۀ مقامات این شورا، پخش برنامه‌های شبکه‌های ممنوع شده «تهدیدی برای امنیت ملی» کشور به حساب می‌آمد.

اروپا با تحریم هایش زیرساخت های صنعت روسیه را هدف می‌گیرد

در پاریس امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه گفت : "حملۀ روسیه به اوکراین اثری عمیق و دیرپا بر زندگی ما خواهد گذاشت. او همبستگی فرانسه را با اوکراین اعلام کرد و همگان را به اتحاد در مقابل اقدام جنگی پوتین فراخواند. ماکرون از تحریم‌های بسیار سختی علیه روسیه خبر داد و افزود : در مقابل مسکو بدون کمترین ضعفی اقدام خواهیم کرد. در واکنشی مشابه بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، هشدار داد که کشورهای غربی گسترده ترین تحریم‌های خود را علیه اقتصاد روسیه تحمیل خواهند کرد. او  تأکید کرد که "اقدام بیرحمانه و وحشیانه ولادیمیر پوتین باید از هر لحاظ به شکست بینجامد." همزمان لیز تراس، وزیر امور  خارجۀ بریتانیا، سفیر روسیه در بریتانیا را جهت ایراد توضیحات در مورد "حملۀ غیرقابل توجیه" روسیه به اوکراین احضار کرد. جو بایدن نیز حملۀ غیرموجه روسیه به اوکراین را محکوم کرد و گفت که جنگ آغاز شده توسط پوتین به رنج و  مرگ فاجعه بار انسان‌ها منجر خواهد شد. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل پس از نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل خواستار توقف فوری حملۀ روسیه به اوکراین شد.

نخست وزیر ایتالیا حملۀ روسیه به اوکراین را غیرموجه و غیرقابل توجیه خواند و افزود که اتحادیه اروپا و ناتو سرگرم بررسی پاسخی فوری به اقدام روسیه هستند. نخست وزیر ژاپن حمله روسیه به اوکراین را حمله به مبانی نظم بین المللی خواند و دولت استرالیا آن را  اشغال غیرقانونی اوکراین دانست و از اعمال دومین سری از مجازات های خود علیه روسیه خبر داد. فنلاند و سوئد که عضو ناتو نیستند حملۀ روسیه به اوکراین را حمله به نظم و امنیت اروپا خواندند و شدیداً آن را محکوم کردند و نروژ عضو ناتو ضمن محکوم کردن حملۀ روسیه به اوکراین آن را نقض فاحش حقوق بین الملل دانست. نخست وزیر اسپانیا، پدرو سانچز، حملۀ روسیه به اوکراین را محکوم کرد و گفت که در تماس و مشورت با دیگر کشورهای اتحادیۀ اروپا و ناتو پاسخی هماهنگ علیه روسیه به اجرا گذاشته خواهد شد.