پوتین در تماس با صدراعظم آلمان پیشنهاد فروش گاز در برابر روبل را اصلاح کرد

شامگاه چهارشنبه ۳٠ مارس/۱٠ فروردین، سخنگوی دولت آلمان اعلام کرد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در یک تماس تلفنی با اولاف شولتس صدراعظم آلمان اظهارات پیشین خود را در زمینه تحویل نفت و گاز در برابر دریافت روبل پس گرفته و پیشنهاد تازه ای را با شولتس در میان نهاده، اما صدراعظم آلمان پاسخ این پیشنهاد را به مطالعه اطلاعات کتبی موکول کرده است.

ولادیمیر پوتین در گفتگو با شماری از مدیران صنایع روسیه AP - Mikhail Klimentyev

در این تماس تلفنی که به خواست پوتین برقرار شده، وی گفته است که آلمان و سایر خریداران نفت و گاز روسیه در اروپا می توانند طبق معمول بهای این مواد را به شکل یورو به حساب "بانک گازپروم" واریزکنند و این بانک آن را به روبل تبدیل خواهد کرد. بانک گازپروم تاکنون مشمول تحریم های غرب نشده است.

پوتین در تماس داوطلبانه خود با صدراعظم آلمان کوشیده است وی را مجاب کند که  دستورالعمل تازه ای که قرار است از روز اول آوریل اجرائی شود، تغییری در نحوه پرداخت مشتریان غربی ایجاد نخواهد کرد.

به گفته سخنگوی دولت آلمان، شولتس در برابر این پیشنهاد گفته است برای این که منظور رئیس جمهور روسیه را دقیق تر درک کند، نیاز به اطلاعات کتبی دارد. این واکنش نشان می دهد که صدراعظم آلمان دیگر به اظهارات شفاهی پوتین اعتماد ندارد.

گاز و وضعیت اضطراری در آلمان

تماس تلفنی پوتین ساعاتی پس از آن برقرار شد که روبرت هابک وزیر اقتصاد، انرژی و محیط زیست آلمان در زمینه انرژی "وضعیت اضطراری" اعلام کرده بود. روز سه شنبه کاخ کرملین از اجرای دستور جدید ولادیمیر پوتین درباره مبادله نفت و گاز روسیه با روبل از روز اول آوریل خبر داد. در واکنش به این اقدام بود که وضعیت اضطراری در حوزه انرژی آلمان اعلام شد و وزیر اقتصاد از صنایع و مردم خواست که تا می توانند در مصرف انرژی صرفه جوئی کنند.

پیش تر آلمان و سایر کشورهای اروپائی پیشنهاد پوتین درمورد پرداخت بهای نفت و گاز روسیه با  روبل را رد کرده بودند. سرسپردن به خواست پوتین به این معنا بود که غرب باید تحریم بانک مرکزی روسیه را لغو کند تا بتواند برای پرداخت بهای نفت و گاز با روبل از این بانک ارز روسی بخرد. پوتین امیدوار بود با این اقدام بتواند تحریم ها را دور بزند و ارزش روبل را که از آغاز حمله به اوکراین به شدت کاهش یافته است، دوباره بالا ببرد.

به نظر کارشناسان آلمانی پوتین، با توجه به نیاز شدید آلمان و سایر کشورهای اروپائی به گاز روسیه، تصور نمی کرد طرح او برای نجات روبل با مخالفت یکپارچه این کشورها روبرو شود و وقتی متوجه شد که آلمان و متحدانش خود را به صورت جدی برای قطع نیاز از منابع انرژی روسیه آماده می کنند، حرف خود را پس گرفت.

نشانه سردرگمی پوتین؟

در شرایطی که منابع غربی مدعی آشفتگی اوضاع در کاخ کرملین هستند و معتقدند که پوتین چون به هدف های خود در حمله به اوکراین نرسیده تصمیمات متضاد می گیرد، تماس تلفنی وی با اولاف شولتس نشانه آشکار این سردرگمی ارزیابی شده است. این تماس درست در روزی برقرار شد که اولاف شولتس صدراعظم آلمان در تماس با ولودومیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین آمادگی کشورش را برای تضمین امنیت اوکراین در صورت استقرار صلح با روسیه اعلام کرده است.

زلنسکی پیش تر در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرده بود که کشورش در صورت تضمین امنیت خود حاضر است از درخواست عضویت در ناتو چشم پوشی کند. وی گفته بود: "برای ما که می خواهیم امنیت خود را تضمین کنیم و برای روسیه که نمی خواهد ناتو بیشتر گسترش پیدا کند، این یک راه سازش خواهد بود".

در جریان مذاکرات اخیر هیئت های نمایندگی اوکراین و روسیه در ترکیه اعلام شد که زلنسکی از شورای امنیت سازمان ملل متحد و کشورهای آلمان، کانادا، ایتالیا، لهستان و اسرائیل خواسته است که در صورت پذیرش این راه حل از سوی پوتین، به طور مشترک امنیت اوکراین را تضمین کنند. تماس اولاف شولتس با رئیس جمهور اوکراین به این معنا است که آلمان مسئولیت خود را در این زمینه می پذیرد.

زلنسکی برای چندمین بار خواستار گفت و گوی مستقیم با پوتین شده و گفته است که تا این دیدار انجام نشود نمی توان فهمید که آیا روسیه اصولا علاقه ای به پایان جنگ دارد یا نه.

همزمان با اعلام آمادگی صدراعظم آلمان برای تضمین امنیت اوکراین، آنالنا بربوک وزیرخارجه آلمان نیز چهارشنبه شب در یک برنامه پربیننده تلویزیونی بر اظهارات تازه صدراعظم تاکید ورزید. وی نیز گفت که آلمان تا آخر در کنار اوکراین می ایستد و آماده پذیرش مسئولیت در زمینه تضمین امنیت این کشور است.

جنگ اوکراین و نزدیکی آلمان و آمریکا

جنگ اوکراین سبب یک چرخش اساسی در سیاست خارجی و نظامی آلمان شده است. این کشور اکنون با تجهیز نظامی اوکراین و دفاع از حاکمیت ملی این کشور عملا در برابر روسیه قرار گرفته است. این چرخش با استقبال آمریکا روبرو شده، تا جائی که قرار است بخش عمده ای از صد میلیارد یورو بودجۀ اضطراری در نظر گرفته شده برای نوسازی ارتش آلمان صرف خرید جنگنده های آمریکائی شود. شش فروند از این هواپیماها برای پخش پارازیت ساخته شده اند.

امکان افزایش تولید گاز در آلمان

همزمان با اوج گرفتن اختلاف آلمان و روسیه بر سر معامله گاز، امروز تارنمای روزنامه مرکور در گزارشی به نقل از کارشناسان انرژی نوشت که احتمال دارد از فردا از صدور گاز روسیه به آلمان به شدت کاسته شود.

از سوی دیگر پایگاه اینترنتی نشریه "ویرتشافت ووخه" (اقتصاد هفته) به نقل از "مهد آمرو" کارشناس استخراج گاز نوشته است که آلمان می تواند با آزاد کردن استخراج گاز از منابع شنی با تکنیک "فرکینگ" (fracking) به سرعت بر تولید گاز داخلی خود بیافزاید و آن را به سه برابر حجم فعلی برساند. آلمان در حال حاضر تنها پنج درصد گاز مورد نیاز خود را در داخل تولید می کند.

بهره برداری از منابع شنی از یک سو با مخالفت مدافعان محیط زیست روبرو است و از سوی دیگر بسیار گران تمام می‌شود، اما به گفته آمرو کاهش وابستگی به روسیه ارزش این سرمایه گذاری را دارد.