آلمان با تعطیل آخرین رآکتورها برای همیشه با انرژی اتمی خداحافظی کرد
روز شنبه ۱۵ آوریل، ۲۶ فروردین، آخرین نیروگاه های هسته‌ای برق آلمان در مناطق امسلند، ایزار ۲ و "نکار وستهایم" از مدار تولید خارج شدند و این کشور در اوج بحران انرژی برای همیشه با برق هسته‌ای خداحافظی کرد.
نتشر شده در: : روزآمد شده در
آلمان یکی از پیشروترین کشورها در زمینه ایمن سازی رآکتورهای اتمی، نخستین نیروگاه برق هسته‌ای خود را ۶۰ سال پیش به راه انداخت و تعداد آن ها را تا اواخر قرن بیستم به بیش از ۲۰ نیروگاه رساند، اما در تمام این مدت با انتقاد و اعتراض گسترده مخالفان انرژی اتمی دست به گریبان بود.
اکنون نیز، پس از خداحافظی نهائی با نیروگاه‌های برق اتمی، کارشناسان می‌گویند این نیروگاه‌ها میراث منفی سنگینی را به جامعه آلمان تحمیل کرده‌اند که وداع با آن دست کم ۳۵۰ سال طول خواهد کشید.
به گفته این کارشناسان، آلمان صد سال وقت می‌خواهد تا محلی امن برای دفن زباله‌های اتمی خود پیدا کند و پس از آن نیز ۲۵۰ سال طول می کشد تا زباله‌ها دیگر تشعشع رادیواکتیو نداشته باشند.
سرنوشت برنامه اتمی آلمان می‌تواند درسی برای کشورهای درحال توسعه ای مثل ایران باشد که به رغم عدم برخورداری از توانایی فنی کافی در زمینه تامین امنیت نیروگاه‌های هسته‌ای، برای دستیابی به فن آوری هسته‌ای تلاش می کنند.
آلمان و‌چالش های روز
از آنجا که مردم آلمان از زمان تجاوز نظامی روسیه به اوکراین و تحریم نفت و گاز این کشور در زمینه تامین انرژی با دشواری بزرگی روبرو شده‌اند، به موازات شادمانی مخالفان انرژی هسته‌ای، خداحافظی با برق هسته‌ای اعتراض‌های زیادی را نیز علیه دولت برانگیخته است، تا آنجا که رسانه‌ها در گزارش بحث‌های روز از عناوینی مثل "شنبه سیاه" و "شکاف اجتماعی در پایان شکاف اتم" استفاده می‌کنند.
مهمترین منتقد تصمیم دولت حزب دموکرات مسیحی است که رهبری اپوزیسیون را در مجلس فدرال به عهده دارد، در حالی که در اصل آنگلا مرکل صدر اعظم پیشین از همین حزب طرح تعطیل نیروگاه‌های اتمی را پس از فاجعه اتمی فوکوشیمای ژاپن کلید زد.
ینس اشپان معاون فراکسیون حزب دموکرات مسیحی در یک مصاحبه تلویزیونی با اشاره به این که در سه نیروگاه فعال آلمان ۴ گیگاوات برق تولید می شده هشدار می‌دهد که در غیاب این نیروگاه‌ها دولت مجبور به بهره برداری بیشتر از نیروگاه های زغال سوز می‌شود. وی به همین دلیل از روز ۱۵ آوریل به عنوان "شنبه سیاه" نام برده و از دولت خواسته است دست کم تا پایان سال ۲۰۲۴ به بهره برداری از سه نیروگاه اتمی موجود ادامه دهد.
استدلال های موافقان
در برابر این انتقادها، مخالفان انرژی هسته‌ای که پایان نیروگاه های برق هسته‌ای را به عنوان پیروزی مبارزات ۶۰ ساله خود جشن گرفته‌اند، با اشاره به تولید ۲۲۳ گیگاوات برق در آلمان، سهم سه نیروگاه آخر را چندان مهم نمی‌دانند.
روبرت هابک قائم‌مقام صدراعظم و وزیر اقتصاد و انرژی آلمان از حزب سبزها تاکید ورزیده که آلمان به رغم تعطیل نیروگاه های هسته ای با کمبود انرژی روبرو نخواهد شد. وی پیشتر هم گفته که ذخائر انرژی آلمان برای زمستان امسال هم کافی است.
درسی از فاجعه اتمی فوکوشیما
در آستانه قرن بیست و یکم میلادی، دو حزب سوسیال دموکرات و سبزها که دولت ائتلافی وقت را در آلمان اداره می‌کردند، تعطیل همه نیروگاه های برق هسته ای و روی آوردن به انرژی های پاک را در یک بازه زمانی معین پیشنهاد کردند.
در ماه اوت سال ۲۰۱۰ میلادی، آنگلا مرکل که پنجمین سال از دوران ۱۶ ساله رهبری آلمان را سپری می‌کرد، ادامه بهره برداری از نیروگاه‌های اتمی آلمان را برای ده تا ۱۵ سال بعد منطقی دانست.
اما ۱۱ مارس ۲۰۱۱ پس از فاجعه اتمی فوکوشیما دولت مرکل ناگزیر شد طرح خارج کردن نیروگاه‌ها را از مدار تولید برق هسته ای تصویب کند. مجلس فدرال آلمان نیز این طرح را از تصویب گذراند.
آلمان در آن زمان دارای ۱۷ نیروگاه برق هسته ای فعال بود. از این تعداد هشت واحد در سال ۲۰۱۱ و شش نیروگاه دیگر در فاصله سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱ تعطیل شدند.
از پایان سال ۲۰۲۱ تنها ۳ نیروگاه دیگر در آلمان فعال مانده بودند که مطابق مصوبه پیشین باید تا نوامبر سال ۲۰۲۲ از مدار خارج می شدند، اما بحران انرژی ناشی از قطع خرید نفت و گاز و زغال سنگ از روسیه، برلین را ناگزیر ساخت که بهره برداری از این ۳ نیروگاه را برای شش ماه تمدید کند. امروز، ۱۵ آوریل ۲۰۲۳ این مهلت نیز به پایان رسید.
منتقدان چه می گویند؟
در ماه‌ها و هفته‌های منتهی به تعطیل سه نیروگاه آخر، سیل انتقاد احزاب، محافل اقتصادی و کارشناسان انرژی به سوی اداره صدراعظمی آلمان جاری شد.
منتقدان می گفتند در شرایطی که کشور همچنان با بحران انرژی روبرو است و نرخ گاز و برق برای مصارف صنعتی و خانگی چندین برابر شده است، نیروگاه‌های اتمی دست کم باید تا یافتن جایگزینی سالم و مناسب به کار خود ادامه دهند.
منتقدان دولت علاوه بر این می‌گفتند که با توجه به گرانی شدید گاز، دولت امکان گسترش کار نیروگاه های گاز سوز را ندارد و ناگزیر خواهد شد پس از تعطیل راکتورهای اتمی، به سراغ نیروگاه های برق زغال سوز برود و این کار باعث پخش گازکربنیک بیشتر می شود و بر آلودگی محیط زیست می‌افزاید، چیزی که با سیاست های اعلام شده دولت برای پالایش هوا تناسبی ندارد.
دولت، با رد همه این استدلال ها و با تاکید بر تامین انرژی کافی، امروز سه نیروگاه باقی مانده را نیز خاموش کرد و به شصت سال حیات انرژی اتمی در کشور پایان داد.
پیروزی تاریخی سبزها
در ۶ دهه گذشته، حزب سبزها مهمترین مخالف بهره برداری از انرژی اتمی بوده است. این حزب از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ همراه با حزب بزرگتر سوسیال دموکرات قدرت را در آلمان به دست داشت. در همان سال ها دولت ائتلافی طرح تعطیل کلیه نیروگاه های اتمی را زیر فشار سبزها تصویب کرد.
پایان دادن نهائی به فعالیت نیروگاه های هسته‌ای نیز، بار دیگر در زمانی تحقق یافته که سبزها در کنار دو حزب سوسیال دموکرات و دموکرات آزاد در ائتلاف سه گانه دولت حضور دارند. با توجه به این که اکنون وزارت اقتصاد و انرژی را روبرت هابک قائم مقام صدراعظم آلمان از حزب سبزها اداره می کند، خداحافظی با انرژی اتمی در تاریخ آلمان بیش از همه به حساب این حزب گذاشته خواهد شد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید