درگیری ها ی "ناگورنی قره باغ" سابقه تاریخی آن از فروپاشی شوروی تا امروز - گفتگو با تورج اتابکی

درگیری‌های مشابهی درماه مارس 2014 و ماه اوت 2015 ، میان نیروهای مسلح دو طرف روی داد که با دخالت‌های قدرت‌های خارجی، آتش‌بس میان دو کشور از نو برقرار گردید.

منطقه قره باغ علیا که یک پنجم خاک جمهوری آذربایجان را تشکیل می دهد، از هنگام حکومت استالین دراتحاد جماهیر شوروی توسط بخشی از ارامنه جمهوری ارمنستان اشغال شده است که تا کنون بارها در کانون درگیری دو جمهوری باقی مانده از اتحاد جماهیر شوروی، آذربایجان و ارمنستان قرار داشته است.

پس از فروپاشی اتحاد جماهیرشوروی، درسال 1989 میلادی، جمهوری آذربایجان خواستار بازپس‌گیری منطقه قره باغ گردید که با مقاومت ارامنه ساکن این منطقه کوهستانی روبرو شد.
اولین درگیری مسلحانه جدی برای تصرف "ناگورنی قره باغ" در سال 1994 میلادی میان دو طرف روی داد که هزاران کشته و زخمی به جای گذاشت.

افزودنی است که یک سال پیش از فروپاشی اتحاد شوروی نیز در سال 1988 میلادی، نیروهای ارمنستان دریک حمله غافلگیرانه کوشش کرده بودند مناطق قره باغ را به تصرف خود درآورند که با دخالت دولت وقت مسکو درگیری‌ها خاتمه یافت.
قره باغ علیا یا قره باغ کوهستانی، که ازهنگام فروپاشی اتحاد شوروی زیر نظر جمهوری ارمنستان اداره می‌شود، در چارچوب حقوق بین‌الملل باید تحت حاکمیت جمهوری آذربایجان قرار گیرد، ولی تا کنون به علت سکونت اکثریت ارامنه در این نواحی، دولت ارمنستان از پذیرش حق کنترل آذربایجان بر قره‌ باغ خودداری کرده است، از این رو از زمان اعلام استقلال دو جمهوری و جدایی از اتحاد شوروی، تا کنون برخوردها میان دو کشور بر سر حاکمیت قره باغ، هر از گاهی شدت یافته است.

درجنگ بزرگی که درسال 1994 میلادی میان دو کشور روی داد، ارتش ارمنستان قره باغ علیا را به تصرف خود درآورد و جنگ با اعلام آتش‌بس با میانجیگری بین‌المللی به پایان رسید؛ با این حال از آن هنگام تا کنون درگیری‌های خونینی میان دو ارتش روی داده است که تا کنون حداقل 30 هزار نفر قربانی شده اند.

مشروح گفتگو با تورج اتابکی،، استاد تاریخ اجتماعی خاورمیانه و آسیای مرکزی در دانشگاه "لیدن" هلند را درباره این موضوع، در فایل صوتی گوش کنید.