رضا دانشور، پیش از مرگ، تاریخ و اسطوره ایران را روایت می کرد + گفتگو

از رضا دانشور تاکنون چند مجموعه داستان کوتاه، نمایشنامه، پژوهش و رمان چاپ شده و خسرو خوبان ازمعروف ترین کارهای اوست. در میان دیگر آثار او می توان از «مسافر هیچ کجا» و «نماز میت» نام برد.

به دلیل زندگی در غربت می توان آثار رضا دانشور را به دو بخش پیش و پس از انقلاب تقسیم کرد.

از حسین نوش آذر، نویسنده، پرسیدم ویژگی هر یک از این بخش ها چیست ؟
حسین نوش آذر می گوید رضا دانشور در آثار خود قضاوت نمی کرد و به کند و کاوهای روانشناختی در افراد می پرداخت.
به عنوان مثال او در رمان «نماز میت»، که پیش از انقلاب نوشته شد، ماجرای دو زندانی سیاسی‌را روایت می کند که یکی زیر شکنجه نمی تواند ایستادگی کند و به ساواک می پیوندد و خبرچین می‌شود و دیگری «یوسف‌غلام» است که به آرامان های خود وفادار می ماند.

رضا دانشور همواره به تاریخ و اسطوره توجه داشت و درنمایشنامه «مسافر هیچ‌کجا» تجربه تبعید و دربدری ایرانیان در سال‌های جنگ را با تاریخ معاصر ایران در هم آمیخت. در این نمایشنامه، آلفرد، مسافر پناهجویی‌ست که به فرودگاه شارل دوگل می‌رسد و از ترک سالن ترانزیت فرودگاه خودداری می‌کند.
نمایشنامه ای که فیلم ترمینال، ساخته استیون اسپیلبرگ، با شرکت "تام هنکس" را به یاد می آورد. این فیلم که در سال 2004 در آغاز کار فستیوال ونیز و سپس به روی پرده سینما ها آمد، از داستان زندگی "مهران کریمی ناصری" الهام گرفته بود که سالها در فرودگاه "شارل دوگل" پاریس زندگی کرد.

اما به گفته حسین نوش آذر این فیلم هیچ پیوندی با نمایشنامه "مسافر هیچ کجا دارد" ندارد. چون گرچه این نمایشنامه پیش از فیلم "ترمینال" نوشته شده اما در آن سالها ادبیات ایرانی شناخته شده نبود و ایران در پیله خود به سر می برد.