جایزه گنکور ٢٠١٣ به رمان "خدا حافظ بالایی ها" تعلق گرفت
نتشر شده در:
گوش کنید - ۰۶:۳۰
رمان "خداحافظ بالایی ها"* نوشته پیر لومتر*، رمانیست درباره دوره بعد از جنگ جهانی اول، هنگامی که صدای شلیک گلوله ها ساکت شده است. عده ای، جان شان را در گیرودار جنگ از دست داده اند و عده ای هم نمیدانند با موقعیتی ناشناسی که جنگ، پیش می آورد، با بقیه زندگی خود چگونه کنار بیایند.
در این گیرودار، البته، شمار مردگان به اندازه ای است که تابوت و گورستان به اندازه کافی برای آنان وجود ندارد. با این مردگان دفن نشده و فراموش شده چه باید کرد ؟ این جا است که کار شرکتها برای ساختن تابوتهای ارزان قیمت و بناهای یادبود تقلبی رونق می گیرد....
پیر لومتر روز دوشنبه ٤ نوامبر، هنگام دریافت جایزه گنکور ٢٠١٣ گفت :
« خداحافظ بالانشین ها، رمانی است سیاه، رمانی درباره سرگذشت آدمها و همدردی با آنها. رمانیست پر از سخاوت.... آدمهایی که برای فرانسه جان شان را ازدست داده اند، نمرده اند و این رمان سندی است درباره این آدمها. من از این رمان و یادآوری از این آدمها راضی هستم. من امیدوارم که اهدای جایزه گنکور به رمان من، باعث خواهد شد این آدمها در صف اول و در جای واقعی خود قرار بگیرند.»
باید گفت نویسنده رمان " خدا حافظ بالایی ها" به نحوه غیرمنتظره ای در سن شصت و دو سالگی، جایزه معروف گنکور را از آن خود کرده است. شاید چندان هم بی دلیل نیست که وی هنگام دریافت چک ١٠ یورویی آکادمی کنگور گفت این جایزه را به ژانر رمان پلیسی اهدا می کند.
این که می گوییم به نحوی غیرمنتظره البته نه به این دلیل که وی نویسنده ای است ناشناخته. پیر لومتر در اصل نویسنده ای است که به نوشتن رمانهای پلیسی و پولار، شهرت دارد و این رمانها به بیشتر از بیست زبان دنیا ترجمه شده است.
اما اینکه وی در یک چرخش صدو هشتاد درجه ای بتواند از رمان پلیسی به "سیاه بخت نویسی" یا پیکارسک* نقب بزند و در شمار نامزدان گنکور قرار بگیرد، شاید هیچکسی چند ماه پیش تصورش را نمی کرد، البته بغیر از انتشارات آلبن میشل که به نظر میرسد از همان ابتدای انتشار کتاب، روی رمان خداحافظ بالایی ها سرمایه گذاری کرده است.
محبوبیت روز افزون رمان در نزد خوانندگان و استقبال خوب منتقدین مطبوعاتی از آن سبب شد فروش کتاب در ماه اوت گذشته از تیراژ اولیه یعنی ٣٠ هزار جلد در روزهای قبل از اهدای جایزه گنکور، به یک صد هزار جلد برسد. شاید بدین ترتیب بود که نخبه گان ادبی آکادمی گنکور نتوانستند این موفقیت و محبوبیت را نادیده بگیرند.
با این حال، داوران جایزه گنکور درباره رمان «خداحافظ بالایی ها» نظریات چندان تحسین آمیز ندارند.
پیر آسولین، نویسنده، منتقد ادبی و عضو داوران گنکور، با اظهارات خیلی ساده از این کتاب استقبال کرده است :
« پیر لومتر کتاب خوبی نوشته. رمانی ادبی و مردم پسند، که از این پیشتر خواهد رفت. امیدوارم این آغازی باشد برای او.»
از جمله داوران دیگر گنکور که درباره رمان پیر لومتر اظهار نظر کرده اند یکی هم برنار پی وو، منتقد ادبی و مجری پیشین برنامه های ادبی کانال ٢ فرانسه است که توصیف دقیق تری از سبک نویسندگی پیرلومتر در "خداحافظ بالایی ها" بدست میدهد :
« من معتقدم ( پیرلومتر) سبک خیلی مردم پسندی دارد، البته به معنی مثبت کلمه و این حرف من به هیچ وجهه تحقیرآمیز نیست. فکر می کنم در زبان این رمان، سرعت و کندی در هم آمیخته. البته این شاید خیلی متناقض به نظر برسد اما وقتی حادثه ای را شرح میدهد اصلا عجله ای ندارد، به تمام جزئیات توجه دارد اما در همین حال، در روایت، با سرعت عمل می کند....»
آنانی که با مراسم توزیع جایزه گنکور آشنایی دارند حتما موافقند که معمولا اظهارات داوران گنکور درباره نویسندگان و رمانهای انتخاب شده، با هیجان و شور خیلی بیشتری همراه است.
بد نیست داوری خود پیر لومتر درباره جایزه گنکور و رمان خداحافظ بالایی ها را بشنویم :
« به نظرم می رسد آنچه که آکادمی کنگور میخواهد امروز برجسته کند توانایی هایی است که در رمان پلیسی و ادبیات عامیانه یا مردم پسند وجود دارد. جایزه ای به این اهمیت، خبر خوبی برای رمان پلیسی و ادبیات عامیانه است.»
جایزه کنگور ٢٠١٣ بغیر از رمان پلیسی، خبر خوبی هم برای انتشارات آلبن میشل است که از همان فردای اعلام خبر اهدای جایزه، رمان خداحافظ بالایی ها را با تیراژ تازه ٢۵٠ هزار جلد منتشر کرده است.
* خداحافظ بالایی ها ترجمه ای است موقتی برای " Au revoir là-haut ".
* Pierre Lemaître
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید