بارش ستارگان دنباله‌دار در شب‌های نیمه تابستان

فصل تابستان که از نیمه می گذرد فرصتی است تا علامندان به آسمان و ستارگان، چشم به بالا بدوزند و شاهد بارش شهاب برساوشی و عبور ستارگان دنباله‌دار باشند. این فرصت را از دست ندهید.

ستاره‌های دنباله‌دار، گونه‌هایی از اجرام آسمانی هستند که هر از گاهی در آسمان نمودار می شوند اما تاریخچه ظهور آنان به هزاران سال پیش برمی گردد. DR

در نیمه فصل تابستان قرار داریم. فصل تابستان اگر چه با گرمای طاقت فرسا در برخی از مناطق کره زمین همراه است اما در مجموع فرصتی برای استراحت و بهره بردن از زیبائیهای طبیعت را فراهم می آورد. در این فصل با سر زدن به مناطق کوهستانی یا کنار دریا از زیبائی‌های جهان آفرینش بهرمند می شویم اما در همین دوران، از زیبائی‌های شبانه نیز نباید غافل ماند.

به نیمه ماه اوت (آگوست) برابر با اواخر ماه مرداد خورشیدی نزدیک می شویم. این شب‌ها برای آنانکه دوستدار آسمان و ستارگان هستند بهترین فرصت است تا ساعاتی چشم به آسمان و زیبائی‌های کهکشان راه شیری بسپارند.

در نیمه ماه اوت، علاوه بر ماه زیبا، سیاره‌های ناهید و مریخ که نزدیک‌ترین سیاره‌ها به زمین می باشند همچنین سیاره کیوان در ساعات پایانی شب و نزدیک سحرگاه قابل رویت می باشند. برای دیدن این سیارگان در آسمان، در مناطقی حتی نیاز به چشم مسلح به تلسکوپ نیز نیست.

علاوه بر سیاره‌های ناهید و مریخ، نزدیکترین سیاره‌ها به کره زمین، ستاره‌های دنباله‌دار نیز در این شب‌های گرم تابستانی قابل مشاهده هستند. البته برای دیدن بهتر سیاره‌ها و ستاره‌های دنباله‌دار، بهتر است تا جائی که امکان دارد از فضای شهرها که گرفتار آلودگی نوری هستند، فاصله گرفت.

ستاره‌های دنباله‌دار، گونه‌هایی از اجرام آسمانی هستند که هر از گاهی در آسمان نمودار می شوند اما تاریخچه ظهور آنان به هزاران سال پیش برمی گردد.

البته ظهور ستاره‌های دنباله‌دار در آسمان امری چندان نادر هم نیست و در هر زمان و در هر مکانی امکان رویت آن‌ها وجود دارد اما در ماههای فصل تابستان، امکان دیده شدن ستاره‌های دنباله‌دار در بخش شمالی نیمکره زمین افزایش می یابد.

کره زمین نیز هر از گاهی هدف بمباران‌های ناشی از برخورد ستاره‌های دنباله‌دار با این کره خاکی قرار می گیرد.

در شب‌هایی که ماه در آسمان غایب است، دست‌کم می توان شاهد عبور هفت ستاره دنباله‌دار در آسمان بود.

نامگذاری ستارگان دنباله‌دار چگونه و بر چه اساسی انجام می شود؟

ستاره‌های دنباله‌دار، گونه‌ای از اجرام آسمانی هستند که نام "اجرام مزاحم کوچک" را نیز یدک می کشند. نامگذاری ستاره‌های دنباله‌دار بر اساس موارد مختلفی می تواند صورت پذیرد:

- گروهی بر اساس نام کاشف نامگذاری شدند. بطور مثال می توان به ستاره دنباله‌دار اوترما (Oterma) اشاره نمود.

- گروهی از ستاره‌های دنباله‌دار بر اساس سال کشف نامگذاری می شوند. بعنوان نمونه، ستاره دنباله دار 2013A1 که نخستین ستاره دنباله‌دار کشف شده در سال ٢٠١٣ است.

در زمان‌های بسیار دور عبور ستاره‌های دنباله‌دار از نزدیکی زمین موجبات ترس و هراس ساکنان این کره خاکی را فراهم می آورد اما امروز به لطف یافته‌های دانشمندان می دانیم که ستاره‌های دنباله‌دار که در مرحله نخست همانند نقطه‌ای کوچک در برابر چشمان ما ظاهر می شوند، ممکن که است دارای قطری هزاران کیلومتری باشند. آنها گروه بزرگی از اجسام خرد و سفت با گازهایی ترکیب یافته، هستند. معمولا دمی بدنبال آنها کشیده می شود که این دم از گازهای بسیار رقیق و ذرات خرد تشکیل شده است که از درون «هسته»‌ی ستاره دنباله دار، با تاثیرپذیری از خورشید، به بیرون می جهد.

از ویژگیهای ستاره‌های دنباله‌دار این است که وقتی از خورشید دور می شوند، در مرحله نخست دُم آنها ظاهر شده و پیشاپیش می رود و سپس سر آن‌ها. چون ستاره دنباله‌دار از خورشید تاثیر می پذیرد بنابراین با فشار نور خورشید اجزای کوچکی از هسته ستاره به بیرون رانده می شود که به آن دُم ستاره گفته می شود و اینگونه است که فشار نور خورشید باعث تشکیل دم و حرکت آن پیشاپیش ستاره می شود.

دم ستاره‌های دنباله‌دار از نظر شکل و اندازه گونه‌گون و متفاوت است و از انواع کوتاه تا کشیده و باریک هستند. البته بعضی هم اصلا دم ندارند.

هر چه فاصله ستاره دنباله‌دار از خورشید بیشتر می شود سرعت ستاره دنباله‌دار فروکش می کند و از دیدگان ناپدید می گردد.

ستاره‌های دنباله‌دار بطور پیوسته بدور خورشید در حرکت هستند اما هر دور گردش آنها ممکن است زمان بسیار زیادی بطول بیانجامد.

اما برای مشاهده بهتر ستاره‌های دنباله‌دار، بهترین روش مناسب، دور شدن از فضای نورانی شهرها است. آلودگی‌ هوای محیط و آلودگی نوری از جمله موانع عمده رویت اجرام آسمانی و به‌ویژه ستاره‌های دنباله‌دار هستند.

در این شب‌های گرم تابستانی، که به گفته ستاره‌شناسان بهترین زمان برای دیدن اجرام آسمانی است نیاز به ابزار و ادوات ویژه، برای لذت بردن از زیبایی‌های جهان آفرینش نیست. نیازی به تلسکوپ‌های بسیار دقیق یا عینک‌های مخصوص نیست. یک اخترشناس فرانسوی توصیه کرده است: بر روی یک نیمکت دراز بکشید، چشم بر آسمان بدوزید، به دقت بنگرید تا شاهد گذر این اجرام زیبا در آسمان باشید.

بارش شهابی برساوشی در این فصل از سال نمایان می شود و همانطور که از نامش پیداست از مهمترین بارش‌های شهابی سالیانه است و معمولا در نیمه تابستان فعال می شود و این هنگام بازه زمانی بلندی برای یک بارش شهابی به شمار می آید.