ناقص سازی اندام جنسی دختران غیرقابل قبول و مصداق واضح کودک آزاری است!

رایحه مظفریان جامعه شناس و پژوهشگر مقیم شیراز توضیح می دهد که رواج  پدیده ناقص سازی اندام جنسی زنان -مثلاً - در استان هرمزگان چنان وسیع است که نه فقط هشتاد در صد زنان قربانی این سنت شده اند، بلکه حدود شصت تا پنجاه در صد آنها مایلند دخترانشان را نیز به قربانگاه این سنت قدیمی بفرستند!

DR

برای اولین بار ،این هفته صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در توضیح پدیده دردناک ناقص سازی اندام جنسی دختران از عبارت "کودک آزاری" استفاده کرد. رئیس صندوق جمعیت سازمان ملل که با رسانه ها مصاحبه میکرد،ضمن محکوم کردن این نوع ویژه ی کودک آزاری تاکید کرد که برای بریدن قسمت هائی از بدن انسان، کمترین عذری قابل قبول نیست و باید این اعمال را متوقف کرد.
از آنجا که گزارش های رسمی سازمان ملل متحد درباره میزان شیوع این سنت غیر انسانی، نشان می دهد که هم اکنون بیش از 200 میلیون زن و دختر در حدود سی کشور جهان قربانی این ناقص سازی جنسی شده اند و بسیاری از آنان هم در سنین کودکی متحمل این اتفاق ناگوار می شوند، در نتیجه چه بسا از همین روست که عبارت "کودک آزاری" در مورد این اقدام بکار گرفته شده است.
متاسفانه در ایران نیز عمل ناقص سازی اندام جنسی دختران، در برخی از مناطق کشور هنوز هم رواج دارد و اینک چند سالی است که بویژه فعالان جامعه مدنی بقصد مبارزه با این پدیده شوم، در مناطقی که این سنت قدیمی هنوز رایج است،به فعالیت مشغولند تا شاید هر چه بیشتر آنرا منزوی کنند.
در گفتگوئی با خانم رایحه مظفریان ، جامعه شناس و پژوهشگر و نویسنده کتاب " تیغ و سنت" از او درباره وضعیت و میزان رواج این سنت بسیار قدیمی در مناطق مختلف ایران و نیز چگونگی مقابله با آن پرس و جو کرده ایم. خانم مظفریان که علاوه بر تحقیقات خود در این زمینه ، از بنیان گزاران " کمپین گام به گام تا توقف ناقص سازی جنسی زنان در ایران" است، درباره میزان رواج و پهنه جغرافیائی حضور این پدیده در میان مردم، از چهار منطقه آذربایجان غربی (مناطق کرد نشین آن) ، استان کردستان،استان کرمانشاه و استان هرمزگان نام می برد و اضافه می کند که از نظر رواج این سنت بیشترین آمار مربوط به استان هرمزگان است و در این استان هم زنان و دختران جزیره قشم بیشترین رقم قربانیان را بخود اختصاص داده اند.
بروایت خانم مظفریان در هرمزگان حدود هشتاد در صد زنان ختنه شده اند و تقریباً حدود شصت تا پنجاه در صد از آنان هم اکنون تمایل دارند که دخترانشان را ختنه کنند. در کردستان هم زنان بین سی تا پنجاه در صد ختنه شده اند.

آیا ختنه دختران یک رهنمود مذهبی است؟
نکته مهمی که در سخنان این پژوهشگر قابل توجه است این که اخیراً شیوع اسلام سلفی در مناطقی مثل کردستان و هرمزگان باعث شده است که سنت ناقص سازی اندام جنسی زنان دوباره رواج پیدا کند و بعنوان سنتی که گویا از " پیغمبر به میراث رسیده است" این روزها قوی تر شود.
این در حالی است که رایحه مظفریان اظهار اطمینان می کند که این پدیده ارتباطی با اسلام ندارد و یک پدیده سنتی در برخی مناطق محسوب می شود. او مثال می زند که در میان مسلمانان مالکی در ایران ختنه دختران ممنوع است. اما در میان مسلمانان مالکی در آفریقا رواج دارد. یا موضوع ختنه دختران در میان یهودیان اتیوپی رواج فراوانی دارد و حتی در مهاجرت به اسرائیل هم آنها این سنت را با خود حفظ می کنند.
بروایت رایحه مظفریان در ایران بیشترین کسانی که این سنت را رعایت می کنند شافعی ها هستند. اما بخشی از شیعیانی هم که در جوار شافعی ها در مناطق محروم زندگی می کنند این سنت را بدقت اجرا می کنند.

روحانیت در مقابل این پدیده چه برخوردی دارد؟
برخوردهای تردید امیز و گاه متناقض روحانیون سنی و شیعه در مقابل این پدیده نشان می دهد که منابع اسلامی در این مورد یا اصلاً پاسخی ندارند و یا نشانه های مبهم و متفاوتی برجای گذاشته اند.
بعقیده رایحه مظفریان که همراه با بسیاری از فعالان دیگر مدنی می کوشند بیاری قوانین موجود در کشور – از جمله قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی – هواداران این سنت را از اعمال خود برحذر دارند، روحانیون در این زمینه با تشتت اراء روبرو هستند.
او می گوید در کردستان دو روحانی اهل تسنن علیه این سنت موضع گرفته اند. ولی بقیه شیوخ سنی که در جنوب کشور زندگی می کنند نسبت به این عمل اظهار نظر نکرده اند.
در میان روحانیون اهل تشیع ، آیت الله مکارم و صانعی این عمل را ممنوع اعلام کرده اند . این در حالی است که فتوای آیت الله خامنه ای ناقص سازی اندام جنسی زنان را " جایز " توصیف کرده و لی اضافه کرده است که " واجب " نیست.
در عراق نیز که آیت الله سیستانی قبلاً آشکارا ناقص سازی زنان را حرام نمی دانست ، اخیراً با توجه به اینکه داعشی ها در مناطق تحت حاکمیت خود این عمل را واجب اعلام کرده اند ، او طی فتوای جدید این کار را حرام دانسته است.
به این ترتیب واضح است که برای داوری درباره این سنت مخربی که به قرن های گذشته تعلق دارد ، در میان روحانیون هیچ اجماعی بوجود نیامده است.
انفعال دولت ها در مقابله با این سنت زن ستیز و سکوت مقامات مذهبی در مقابل آن ، همه ی بار این وظیفه دشوار ، بقصد مقابله با این پدیده شوم را بدوش نحیف کنشگران اجتماعی می اندازد که گاه با دست خالی ، ولی اراده ای آهنین روستاهای دورافتاده کشور را به امید روشنگری و آگاهسازی در می نوردند.
به این گفتگو گوش کنید.