ابعاد استراتژیک و اقتصادی افشای اطلاعات محرمانه زیر دریایی فرانسوی "اسکورپِن"

افشای اطلاعات محرمانه مربوط به یکی از مدل های زیر دریایی نظامی ساخت فرانسه به نام "اسکورپِن" در یک نشریه استرالیایی جنجال سازشد و مبدل به مهم ترین خبر در محافل نظامی، سیاسی و صنعتی بسیاری از کشورهای جهان شد. این موضوع میتواند ابعاد استراتژیک و در همان حال، اقتصادی داشته باشد. ابعاد استراتژیک این موضوع میتواند در چهارچوب جنگ سرد و توازن قدرت و نفوذ بین آمریکا و غرب با چین و روسیه در اقیانوس کبیر و اقیانوس هند بررسی شود. در همان حال این موضوع میتواند نشانگر جنگ اقتصادی به هدف سهم گیری بیشتر در بازار جهانی صنایع نظامی-دریایی میان سه شرکت بزرگ و رقیب جهانی در این زمینه، شرکت بزرگ فرانسوی "دی سی ان اس"، شرکت آلمانی "سیستم های دریایی تیسِن کرووپ" وکنسرسیوم ژاپنی متشکل از شرکت صنایع سنگین میتسوبیشی و شرکت صنایع سنگین کاوازاکی باشد.

درهفته گذشته این نشریه استرالیایی از افشای بیش از 22 هزار و 400 صفحه اطلاعات محرمانه مربوط به مختصات فنی و عملیاتی نوع جدیدی از زیر دریایی نظامی -تهاجمی فرانسوی به نام "اسکورپِن" خبر داد. این اطلاعات چگونه به سرقت رفته است؟ چگونه به دست این نشریه رسیده است؟ چه کشورها و چه شرکت های میتوانند در این موضوع ذینفع باشند؟
در این مقاله تحلیلی، در وهله نخست تلاش میشود ضمن آشنا کردن شما به موقعیت و جایگاه شرکت بزرگ صنایع نظامی-دریایی فرانسوی "دی سی ان اس"، ماجرای افشای این مدارک محرمانه توسط یک نشریه استرالیایی را مرور کرده و سپس ابعاد استراتژیک و اقتصادی این موضوع را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.

"اسکورپِن" یک مدل زیر دریایی تهاجمی است که توسط شرکت بزرگ فرانسوی صنایع نظامی- دریایی موسوم به "دی سی ان اس" و در چهارچوب قرارداد برای تأمین نیازهای نیروی دریایی هند از سال 2011 میلادی در این کشور ساخته میشود. نخستین زیر دریایی های "اسکورپِن" ساخته شده در این کشور تا دوماه دیگر عملیاتی شده و در اختیار نیروی دریایی هند قرار خواهد گرفت. با توجه به قرارداد بزرگ 35 میلیارد یورویی ( معادل 50 میلیارد دلار استرالیا) این شرکت بزرگ فرانسوی برای ساخت 12 زیر دریایی بزرگ 4 هزار تنی "بارا کودا" برای استرالیا که تسلیحات آن را آمریکا تأمین میکند، افشای این مدارک، درچهارچوب ابعاد استراتژیک و جنگ اقتصادی تبیین می شود.
شرکت فرانسوی"دی سی ان اس" بزرگ ترین گروه صنایع نظامی-دریایی اروپا

شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" بزرگ ترین گروه صنایع نظامی-دریایی اروپا است. در حدود 13 هزار نفر مهندس، تکنیسین و کارمند دارد و فعالیت هایش در 10 کشور جهان گسترده است. از سال 2003 میلادی این شرکت که پیش تر سازمان دولتی صنایع نظامی-دریایی فرانسه نامیده میشد، مبدل به یک شرکت سهامی دولتی دولتی با اکثریت مطلق سهام دولتی شد. قدمت این سازمان به سال 1631 میلادی و زمان سلطنت لوئی چهاردهم، پادشاه فرانسه برمی گردد.

در سال 2007 میلادی شرکت "تالِس" با خرید 35 درصد سهام، وارد سرمایه این شرکت شد. "تالِس" یکی از گروه های مهم صنایع الکترونیک فرانسه است که در زمینه هوا-فضا و دفاع ، امنیت و ترابری تخصص دارد. بیش از 62 درصد سهام "دی سی ان اس" متعلق به دولت فرانسه است.

شرکت فرانسوی "دی سی ان اس"سازنده کشتی ها و زیر دریایی های نظامی است.
کشتی های جنگی، ناو هواپیمابر، ناو هلیکوپتر بر، زیر دریایی های اتمی و کلاسیک، سیستم تسلیحات ناوها و زیردریایی ها، موتور کشتی و زیردریایی، سیستم انرژی اتمی، انرژی های پاکیزه برای کشتی ها و زیر دریایی ها، از جمله تولیدات این شرکت بزرگ صنایع نظامی-دریایی فرانسوی است.

زیر دریایی های شرکت فرانسوی"دی سی ان اس"

نخستین زیر دریایی نظامی ساخت "دی سی ان اس" در 4 ژوئیه سال 1899 وارد خدمت نیروی دریایی این کشور شد. این زیر دریایی" مورس" نام داشته است. از آن هنگام بیش از 100 زیر دریایی توسط "دی سی ان اس" ساخته شده و در بندر"شربورگ" فرانسه به آب انداخته شده است.
نخستین زیر دریایی اتمی این شرکت و کشور فرانسه به نام " لو رودوتابل" در 29 مارس سال 1967 میلادی وارد خدمت نیروی دریایی فرانسه شد.

گسترش بین المللی شرکت فرانسوی"دی سی ان اس"

فعالیت های بین المللی"دی سی ان اس" از سال 2000 میلادی به تدریج گسترش قابل توجهی پیدا کرد. طی این سال ها این شرکت عمدتاً دو مدل زیر دریایی را به چند کشور جهان فروخته است: زیر دریایی مدل" آگوستا بی 90" به پاکستان، و مدل "اسکورپِن" به کشورهای شیلی، مالزی، برزیل و هند. هند در سال 2005 میلادی 6 زیر دریایی "اسکورپِن" به قیمت 3 میلیارد یورو از فرانسه خریداری کرده است. این زیر دریایی ها بر اساس قرارداد فیمابین فرانسه و هند با تکنولوژی فرانسه در کشور هند ساخته میشود. نخستین زیر دریایی "اسکورپِن" هند قرار است تا دوماه دیگر، یعنی تا اواخر ماه اکتبر وارد خدمت نیروی دریایی هند شود. هند همچنین در نظر دارد تا نسبت به خرید 3 زیر دریایی "اسکورپِن" دیگر اقدام کند.

در همین حال، توافق نهایی بین شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" و استرالیا برای خرید 12 زیر دریایی 4 هزار تنی "بارا کودا" به ارزش35 میلیارد یورو امضا شده است. این شرکت فرانسوی برنده مناقصه بین المللی خرید زیر دریایی از سوی استرالیا بوده است. هم اکنون، مذاکرات برای جزئیات قرارداد بین شرکت فرانسوی و استرالیا ادامه دارد.

بزرگترین قرارداد ساخت زیردریایی به ارزش 35 میلیارد یورو

قرارداد شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" با استرالیا، قرارداد قرن نام گرفته است. دولت استرالیا در سال 2015 میلادی شرکت فرانسوی را به رقیب ژاپنی اش ترجیح داد. این انتخاب به رغم روابط بسیار خوب سیاسی بین شینزوآبه نخست وزیر ژاپن و نخست وزیر وقت استرالیا، از سوی دولت جدید استرالیا صورت گرفت. در واقع پیشنهاد "دی سی ان اس" به استرالیا همراه با انتقال تکنولوژی زیر دریایی های 4 هزار تنی "بارا کودا" بود. چیزی که بسیار مورد توجه مقامات تصمیم گیرنده در این باره در استرالیا قرار گرفت. با این وجود روابط نزدیک بین نخست وزیر جدید استرالیا و فرانسوا هولاند نیز در این رابطه نقش مهمی داشته است.

سخنان فرانسوا هولاند رئیس جمهوری فرانسه پس از برنده شدن شرکت "دی سی ان اس" در مناقصه 35 میلیارد یورویی استرالیا گفت:
" ما در ابتدای این فرآیند هستیم. فرآیندی که 50 سال طول خواهد کشید.
اتحاد و اشتراکی که نخست وزیر استرالیا به من پیشنهاد کرده از توافق احزاب سیاسی حاکم در استرالیا و فرانسه بسیار فراتر میرود. اشتراک بین دو کشور در این خصوص تا 50 سال دیگر ادامه خواهد داشت.
بنابراین، در سطح جهانی و عرصه های مختلف صنعتی ما باید همکاری های خود ا به نحو خوبی آغاز کنیم و این موضوع را ثابت کنیم که در این زمینه ها، فرانسه بهترین است."

شرکت فرانسوی"دی سی ان اس" یک گام از رقبای جهانی اش جلو تر است

از سوی دیگر، شرایط ممتاز و توانایی های تکنولوژی شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" این شرکت را در سطح جهانی در موقعیت بسیار خوب رقابتی در ارتباط با دو رقیب بزرگ آلمانی و ژاپنی اش برای برنده شدن مناقصه خرید زیر دریایی از سوی دو کشور نروژ و هلند قرار داده است.
در چنین شرایط ویژه ای است که به صورت ناگهانی و غافلگیرکننده اطلاعات فنی زیر دریایی های "اسکورپِن" از سوی یک نشریه استرالیایی به نام " استرالیان" فاش می شود.

مداراک محرمانه زیر دریایی فرانسوی چگونه به نشریه استرالیایی رسیده است

نشریه استرالیایی توضیح میدهد که این مدارک به صورت نرم افزار بین چندین شرکت در کشورهای آسیای جنوب شرقی دست به دست شده و نهایتاً به یک شرکت استرالیایی فرستاده شده است.
در تمامی مقاله ای که در این نشریه استرالیایی در باره افشای این اطلاعات حساس منتشر شده، تلاش شده تا مقصر اصلی درز کردن این اطلاعات حساس را خودِ شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" معرفی کند و زمان آن را در سال 2011 میلادی تعیین کند. در این مقاله، بدون ذکر نام، به یک افسر سابق نیروی دریایی فرانسه اشاره شده که برای یکی از شرکت های تابعه "دی سی ان اس" کار میکرده و این مداراک را در آن هنگام در اختیار داشته است. این شایعه وجود دارد که یک کپی از این مداراک در آن هنگام فروخته شده و یا توسط جاسوسان به سرقت رفته است. بر اساس سرویس های اطلاعاتی فرانسه هیچ عاملی که بتواند این فرضیه را تأیید کند، وجود ندارد و این فرض در مقطع کنونی در حد شایعه است.
همچنین بر اساس این نشریه استرالیایی، شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" تلویحاً این امکان را داده است که درز این اطلاعات حساس از طریق هند بوده و نه فرانسه.

هند از خود سلب مسئولیت می کند و افشای اطلاعات را ناشی از سرقت سایبری میداند

درهمین حال، "مانوهار پاریکار" وزیر دفاع هند ضمن رد این موضوع که این اطلاعات از طریق هند، به سرقت رفته است، گفته که : به نظر میرسد که این موضوع یک سرقت سایبری باشد که عامل آن در خارج از هند بوده است.
آنچه مسلم است افشای این اطلاعات به قصد ضربه زدن به وجهه شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" انجام شده است. هانطور که "باراد کارناد" متخصص صنایع نظامی در مرکز تحقیقات سیاسی دهلی نو گفته است:
"ما تا کنون افشای مدارک محرمانه نظامی را در این سطح گسترده نداشته ایم. پیش تر، تردیدهایی در باره فروش اطلاعات محرمانه در مورد برخی از تجهیزات نظامی وجود داشته است.

اما، افشای گسترده اطلاعات همراه با جزئیات مربوط به این زیر دریایی، در واقع تمامی اطلاعات را در اختیاررقبا و دشمنان ما گذاشته و این موضوع خنثی کردن این زیر دریایی را برای آنان بسیار ساده می کند.

این موضوع همچنین وجهه فرانسه را به عنوان یک کشور عمده سازنده سلاح و تجهیزات نظامی حساس در بازار جهانی تخریب می کند."

قرارداد 35 میلیارد یورویی 12 زیردریایی "بارا کودا" برای استرالیا

و اما چرا افشای این اطلاعات حساس درباره زیردریایی فرانسوی "اسکورپِن" از استرالیا سر درآورده است.
همانطور که پیش تر گفته شد، شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" برنده مناقصه بزرگ 35 میلیارد یورویی برای ساختن 12 زیر دریایی در استرالیا شده است. هرچند افشای این اطلاعات مربوط به قرارداد بین فرانسه و استرالیا برای ساخت زیردریایی‌های "بارا کودا" نمی شود، ولی این موضوع با توجه به فضای سیاسی حاکم بر استرالیا میتواند اعتبار شرکت فرانسوی را احتمالاً از سوی اپوزیسون سیاسی این کشور زیر پرسش ببرد.

آمریکا نیز یک طرف قرارداد بزرگ 35 میلیارد یورویی است

در همین حال، با توجه به اینکه قرارداد ساخت 12 زیر دریایی استرالیا، یک قرارداد سه جانبه بین فرانسه، آمریکا و استرالیا میباشد که آمریکا نیز در این قرارداد تسلیحات زیر دریایی ها را تأمین می کند، این وضوع میتواند موجب عقب نشینی آمریکا شده و اصل قرارداد کلاً زیر پرسش برود.
"سیلوی ماتِلی" مدیر تحقیقات در موسسه روابط بین الملل و استراتژیک فرانسه در این باره چنین می گوید:
" ایالات متحد آمریکا سیستم تسلیحات زیر دریایی های استرالیا را که فرانسه برای این کشور می سازد، تأمین می کند. افشای اطلاعات فنی زیر دریایی " اسکورپِن" که فرانسه برای هند می سازد، میتواند احتمال افشای اطلاعات مربوط به تسلیحات آمریکایی زیر دریایی های استرالیائی را مطرح کند و به این موضوع ابعادی استراتژیک بدهد.
در باره ابعاد اقتصادی و مسئله رقابت در صنایع نظامی، افشای این اطلاعات، موضوع جنگ اقتصادی را نیز در این زمینه مطرح می کند. در این چهارچوب، چه شرکت هایی می توانند با شرکت فرانسوی سازنده زیر دریایی ها یعنی "دی سی ان س" رقابت کنند؟"

همانگونه که "سیلوی ماتِلی" میگوید این موضوع میتواند ابعاد استراتژیک و در همان حال، اقتصادی داشته باشد که در چهارچوب جنگ اقتصادی تبیین میشود.

حمله سایبری چین و روسیه برای دستیابی به مدارک مناقصه زیر دریایی های استرالیایی

نشانه مهم ابعاد استراتژیک این موضوع در هنگام مناقصه برای ساخت 12 زیر دریایی مورد تقاضای استرالیا در سال 2015 آشکار شد. بر اساس رسانه های استرالیایی در آن هنگام تمامی فرآیندهای رسیدگی به مناقصه بین المللی زیر دریایی ها در استرالیا مورد حملات متعدد سایبری قرار گرفت. بر اساس رسانه ها این حملات سایبری عمدتاً از سوی چین و روسیه برای بدست آوردن اطلاعات مربوط به زیر دریایی‌های آینده استرالیا انجام گرفته است. با توجه با سیستم بسیار کارآمد حفاظت اطلاعات که از سوی استرالیا و متحدین این کشور به کار گرفته شده بود، حملات سایبری نتوانست به اهداف خود دست یابد.

اتحاد استراتژیک بین فرانسه و آمریکا برای مقابله با نفوذ چین در اقیانوس هند و کبیر

بر اساس برخی از منابع خبری فرانسوی، قرارداد سه جانبه 35 میلیارد یورویی فرانسه، آمریکا با استرالیا، یک قرارداد استراتژیک بین این سه کشور است و هدف کنترل و مقابله با بلند پروازی های دو کشور چین و روسیه در اقیانوس کبیر و قطب شمال است.
از سوی دیگر، نباید فراموش کرد که نیروی دریایی فرانسه مهم ترین شریک استراتژیک نیروی دریایی آمریکا در اقیانوس هند است. فرانسه با عقب زدن بریتانیای‌ها، مبدل به نخستین متحد استراتژیک آمریکا در این منطقه از آب های جهان است.

جنگ اقتصادی بین سه شرکت بزرگ سازنده زیر دریایی در جهان

و اما این موضوع میتواند ناشی از یک جنگ اقتصادی برای تسلط بر بازاریهای صنایع نظامی-دریایی در جهان باشد. پرسشی که مطرح میشود این است که بی اعتبار کردن شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" از نقطه نظر اقتصادی به نفع چه شرکتها و کشورهایی در جهان است.
پاسخ به این پرسش، ضمن آسان بودن، بسیار مشکل است.

بخش ساده پاسخ به این پرسش اینست که شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" تنها دو رقیب عمده در سطح جهانی دارد. نخست شرکت آلمانی "سیستم های دریایی تیسِن کرووپ"* و دوم کنسرسیوم ژاپنی** متشکل از شرکت صنایع سنگین میتسوبیشی و شرک صنایع سنگین کاوازاکی. و اما بخش مشکل پاسخ اینست که چگونه میتوان این دو رقیب آلمانی و ژاپنی را در چهار چوب یک جنگ اقتصادی با شرکت فرانسوی تصور کرد. در همین حال، میتوان به سهولت تصور کرد که فاش شدن این اطلاعات حساس، میتواند موقعیت شرکت فرانسوی را در مناقصه بین المللی خرید چندین زیر دریایی از سوی نروژ و هلند که به زودی آغاز خواهد شد، با چالش هایی روبر سازد. چالش هایی که میتواند در جهت منافع دو رقیب آلمانی و ژاپنی شرکت فرانسوی "دی سی ان اس" باشد.

* ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS
** consortium japonais, composé de Mitsubishi Heavy Industries (MHI) et Kawasaki Heavy Industries (KHI)