روایات رسمی می گویند که "لویی شانزدهم"، پادشاه فرانسه که در قصر سلطنتی "ورسای" در چندین کیلومتری غرب پاریس بسر می برد، روز ١۴ ژوئیه ١۷٨٩یا روز تسخیر زندان "باستیل"* بدست مردم پاریس، به امور روزانه مشغول بود. او در بخشی از این امور روزانه به شکار در حوالی "ورسای" رفت و پس از بازگشت به قصر خطاب به منشی اش گفت: «چه روز زیبایی!»
دیروز ١۴ ژوئیه، مصادف بود با روز جشن ملی فرانسه و طبق معمول، مراسم رسمی این روز با حضور فرانسوا هولاند، رئیس جمهور فرانسه و انجام رژه نظامی در امتداد خیابان شانزده لیزه برگزار شد.
باید گفت در حافظه جمعی مردم فرانسه، روز چهاردهم ژوئیه بعنوان روز تسخیر قلعه یا زندان "باستیل"* ( در فرانسه "باستی"* خوانده میشود)، در سال ١۷٨٩ بدست مردم پاریس و گروهی از انقلابیون، یک حادثه مهم تاریخی و ملی محسوب می شود اما به نظر میرسد علیرغم پژوهش های تاریخی، توضیح علل و چگونگی حمله به زندان "باستیل" چندان هم آسان نیست.
با تکیه به روایات تاریخی، حمله به زندان باستیل زمانی اتفاق افتاد که فرانسه تحت سلطه لویی شانزدهم به یک بحران شدید اقتصادی و سیاسی دچار بود و این بحران با برکناری "ژاک نکر" وزیر دولت، از سوی لویی شانزدهم به نگرانی‌های جدی ساکنان پاریس دامن زده بود. گذشته از آن، تبلیغات شدید بخشی از انقلابیون ضد لویی شانزدهم، قلعه تاریخی باستیل را که در قرن ١۴ میلادی بدستور شارل پنجم برای دفاع از بخش شرقی پاریس ساخته شد، به سمبلی از یک زندان وحشتناک برای دربند نگهداشتن مخالفان سلطنت بدل کرده بود.
اگرچه بر حسب روایت‌هایی، شمار زندانیان باستیل در دوره‌های مختلف شاهان فرانسه، از ده‌ها نفر به بیشتر از ۵ هزار نفر نیز هم رسیده بود، اما شورشیان، روز تسخیر زندان، بغیر از ٧ زندانی آنهم زندانیان جرایم عمومی، کسی دیگری را در آنجا نیافتند.
بر اساس روایت‌های رسمی و غیر رسمی، روز چهاردهم ژوئیه، مردم پاریس با تشویق و تبلیغ گروهی از انقلابیون از جمله "کامی دمولن"، روزنامه نگار و وکیل ناشناس، برای مسلح شدن علیه تهدیدی که به سربازان وفادار به لویی شانزدهم نسبت میدادند، به زندان باستیل حمله کردند.
طی این حمله، تلاش فرماندار "باستیل" برای مصالحه با شورشیان بجایی نرسید و در نتیجه زندان به تسخیر انقلابیون درآمد. گفته میشود انقلابیون در جریان تسخیر باستیل، فرماندار را سر بریدند و بخشی از اسناد تاریخی موجود در آرشیو "باستیل" را هم پراکنده کردند. خوشبختانه بخشی از این اسناد بدست کلکسیونرهای آن دوره افتاد و سپس توسط شهرداری پاریس به یکی از کتابخانه‌های شهر تحویل داده شد.
و اما در حالی که حمله انقلابیون به باستیل به یک حادثه خونین و اغتشاش سراسری در پاریس بدل شده بود، روایات رسمی می گویند لویی شانزدهم، پادشاه فرانسه که در قصر سلطنتی "ورسای"، در چندین کیلومتری غرب پاریس بسر می‌برد، در چنین روزی همچنان به امور روزانه مشغول بود. او در بخشی از این امور روزانه به شکار در حوالی ورسای رفت و پس از بازگشت به قصر خطاب به منشی اش گفت: « چه روز زیبایی !» او سپس در دفتر روزانه اش در برابر روز سه شنبه ١۴ ژوئیه نوشت: «هیچ».
شماری از روایت های تاریخ نگارانه، کلمه «هیچ» در دفتر روزانه لویی شانردهم در روز تسخیر باستیل بدست انقلابیون را به بی خبری او از حوادث پاریس و یا عدم علاقمندی او به این حوادث نسبت داده اند اما یک روایت متفاوت دیگر از زندگی لویی شانزدهم می گوید که کلمه «هیچ» در دفتر او برای چهاردهم ژوئیه، به این امر دلالت دارد که در این روز او فعالیت خاص و چشمگیری انجام نداده است. گذشته از آن، برخی منتقدین می گویند لویی شانزدهم، بر حسب عادت، دفتر
روزانه اش را، با یک ماه تأخیر به روز می‌کرده است!
---------------------------------------------------------------------------------------
* "باستی" تلفظ اسم خاص "Bastille" به زبان فرانسه است که در ایران "باستیل" نوشته میشود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید