پروندۀ قتل ساموئل پَتی، معلم تاریخ: نقش پیام‌های تحریک‌آمیز در ارتکاب جنایت قطعی است
در حالی که فرانسه خود را برای بزرگداشت رسمی معلم مقتول آماده می‌کند، دادستان مسئول مبارزه با تروریسم اعلام کرد که قتل ساموئل پتی، دبیر تاریخ، نتیجۀ مستقیم تحریکاتی است که به ویژه توسط دو نفر، در شبکه‌های اجتماعی انجام گرفته است. این دو که فعلاً در بازداشت هستند، با عبدالله انزاروف، قاتل ۱٨ ساله، ارتباط داشته‌اند.
نتشر شده در:
روز چهارشنبه ۲۱ اکتبر/۳٠ مهر، مراسم بزرگداشت رسمی ساموئل پَتی، در دانشگاه سوربن پاریس برگزار می‌شود. قرار است که این مراسم از ساعت ۱٩ و ۳٠ دقیقه با حضور رئیس جمهوری امانوئل ماکرون آغاز شود.
اما چند ساعت قبل از این مراسم، ژان فرانسوا ریکار، دادستان کل مبارزه با تروریسم در یک نشست خبری، آخرین نتایج تحقیقات را توضیح داد. او گفت که تاکنون در این پرونده هفت نفر به شراکت در قتل متهم شده‌اند که دو نفر از آنان کمتر از هجده سال دارند. به گفتۀ دادستان، این جنایت با پیام‌های تحریک‌آمیزی که در شبکه‌های اجتماعی پخش شده بود ارتباط مستقیم دارد. رابطۀ دو نفر از متهمان اینک با قاتل مسجل شده است. این دو، پیام‌هایی علیه دبیر تاریخ منتشر کرده بودند.
دادستان کل همچنین گفت که قاتل، پیش از آن که عکس جسد قربانی خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کند، یک پیام نیز به زبان روسی فرستاده و گفته است: "انتقام پیغمبر را گرفتم".
تحقیقات پیرامون شخصیت قاتل ۱٨ ساله و نزدیکانش همچنان ادامه دارد. عبدالله انزاروف، جوان چچن که از کودکی همراه با خانواده به فرانسه پناهنده شده بود، ساعتی پس از ارتکاب جنایت به دست مأموران پلیس کشته شد.
پلیس ابتدا شانزده نفر از اقوام و نزدیکان قاتل را بازداشت کرد اما فعلاً هفت نفر در بازداشت مانده‌اند. یکی از بازداشت شدگان که "ابراهیم" معرفی شده، پدر یکی از شاگردان کلاس است که در شبکه‌های اجتماعی پیام‌های تحریک‌آمیزی علیه دبیر تاریخ ارسال کرده بود. در حال حاضر پلیس به ویژه مشغول بررسی پیام‌هایی است که این پدر خانواده از طریق "واتس‌آپ" با قاتل رد و بدل کرده بوده است.
یکی دیگر از متهمان، عبد الحكيم الصفريوی، مبلغ اسلام‌گرای مراکشی‌تبار است که او نیز در شبکه‌های اجتماعی، دبیر تاریخ را "اوباش" خوانده بود.
سه نفر از رفقای قاتل نیز در بازداشت هستند. یکی از آنها ظاهراً هنگام خرید سلاح سرد با وی بوده و دو نفر دیگر، قاتل را با اتوموبیل از خانه‌اش تا نزدیکی محل جنایت (حوالی دبیرستان) همراهی کرده‌اند.
و بالاخره دو نوجوان ۱۴ و ۱۵ ساله هم در بازداشت هستند. این دو نفر برای شناسایی مقتول، به عبدالله انزاروف کمک کرده بودند، چون قاتل قبلاً ساموئل پَتی را ندیده بوده است. حتی برخی رسانه‌ها نوشته‌اند که دو نوجوان در ازای مبلغی پول، ساموئل پَتی را به قاتل نشان داده‌اند.
اما دادسرای ضدتروریسم و دستگاه قضایی فرانسه همچنان با پرسش‌های زیادی مواجهند: آیا "ابراهیم"، پدر یکی از شاگردان و یا عبد الحكيم الصفريوی تا چه اندازه از مقاصد قاتل خبردار بوده‌اند؟ با اینکه ابراهیم در شبکه‌های اجتماعی صریحاً خواستار "بسیج" والدین علیه معلم تاریخ شده، اما صریحاً از اعمال خشونت حرفی نزده بوده است. دو فرد اخیر به شدت از نشان دادن کاریکاتورهای پیامبر اسلام در سر کلاس عصبانی شده و خواستار واکنشی علیه دبیر تاریخ بوده‌اند. ابتدا تصور می‌شد که "ابراهیم" به خاطر حضور دخترش در کلاس درس ناراحت و خشمگین بوده، ولی بعداً معلوم شد که دختر، هنگام درس ساموئل پَتی غایب بوده است.
تعطیل محافل اسلام‌گرای افراطی
به دنبال قتل ساموئل پَتی که پنج روز پیش – جمعه ۱۶ اکتبر – رخ داد، دولت فرانسه تصمیم گرفت که از این پس با اسلام‌گرایان تندرو مدارا نکند و در برابر فعالیت‌های محافل مذهبی افراطی یا برخی مسجدها سخت‌گیری بیشتری نشان دهد. بر این اساس، دو روز قبل مسجد "پانتَن"، واقع در حومۀ شمال شرقی پاریس برای شش ماه بسته شد. دلیل این تصمیم، نزدیکی این مسجد با عناصر افراطی اعلام شده است. دو روز بعد، جمعیت "شیخ یاسین" منحل شد. این گروه چند سال قبل توسط عبد الحكيم الصفريوی پایه‌گذاری شد. به گفتۀ مقامات فرانسوی، جمعیت شیخ یاسین با پروندۀ قتل ساموئل پتی ارتباط دارد و بنابراین منحل می‌شود.
پرسش‌ها و تردیدها
یکی از پرسش‌هایی که در حاشیۀ این رویداد هولناک برای برخی از معلمان فرانسوی شکل گرفته اینست که آیا باید باز هم کاریکاتورهای محمد را به دانش‌آموزان نشان داد یا خیر؟
سامول پتی در آخرین جلسۀ درس خود، هنگام بحث در بارۀ آزادی بیان، به شاگردان خود گفته بود کسانی که مایل نیستند کاریکاتورهای محمد را ببینند، می‌توانند برای چند لحظه نگاه نکنند. اینک بعضی از معلمان به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند: "نباید در تله بیفتیم و تصور کنیم که برای تأکید بر آزادی عقیده، باید حتماً کاریکاتورها را به دانش‌آموزان نشان بدهیم". برخی دیگر معتقدند که اصل آزادی بیان باید بدون استثنا و ترس به همۀ دانش‌آموزان آموخته شود. هنوز، وزارت آموزش و پرورش نظری در این باره ارائه نکرده است.
بحث‌ها و اختلاف نظرهای دیگری نیز پیرامون این جنایت تکان‌دهنده مشاهده می‌شود. روز چهارشنبه ۲۱ اکتبر، ژرار دارمَنَن، وزیر کشور فرانسه علیه یکی از وبلاگ‌های سایت خبری "مدیاپارت" شکایت کرد. در یکی از مطالب این وبلاگ، کشته شدن قاتل در خیابان به دست مأموران پلیس، "اعدام خودسرانه" توصیف شده است. اما وزیر کشور در توئیتر نوشت: "من مدافع شرف پلیس هستم و به همین دلیل علیه این وبلاگ شکایت کرده‌ام".
در مطلب وبلاگ به کنایه گفته شده که "تروریسم یعنی جنایتی که یک مسلمان علیه غیرمسلمان مرتکب می‌شود". و در ادامه آمده است: "در این موارد ظاهراً پلیس حق – و حتی وظیفه – دارد که طرف را بکشد"…
واکنش مسلمانان فرانسه
در اینحال شماری از شخصیت‌های مسلمان فرانسوی تأکید می‌کنند که جنایت اخیر و اعمال تروریستی ارتباطی با دین اسلام و اکثریت مسلمانان ندارد. از جمله حسن شلغومی که امام یک مسجد فرانسوی است به خاطر قتل معلم فرانسوی ابراز شرمندگی کرد و از فرانسویان عذر خواست. او همچنین از انحلال جمعیت شیخ یاسین دفاع کرد و آن را اقدامی درست دانست. او روز گذشته از تمامی مسلمانان فرانسه خواست که "بیدار شوند" و سم مهلک اسلام‌گرایی را دفع کنند. او گفت: "دلم می‌خواست هزاران مسلمان فرانسوی را گریان و شمع به دست در خیابان‌ها می‌دیدم".
شمس‌الدین حافظ، متولی مسجد بزرگ پاریس نیز از همۀ امامان جماعت فرانسه خواست که در نماز جمعۀ آینده، در بارۀ تروریسم اسلامی سخن بگویند. شمس‌الدین حافظ که الجزایری است با اشاره به قتل دبیر فرانسوی گفت: "همگی دعا می‌کنیم که فرانسه از خطرات در امان بماند".
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید