دسترسی به محتوای اصلی
راهِ ابریشم

جشن نوئل و ریشه های میترائی آن

نتشر شده در:

مسیحیان جهان شب گذشته و امروز، هرکدام به نسبت سنت خود، جشن کریسمس یا نوئل را برگزار کردند. چرا که در برخی از کشورها چون فرانسه به شام شب نوئل اهمیت بیشتری می دهند و در برخی دیگر صرف ناهار درروز 25 همراه با اعضای خانواده رسم است.

شانزه لیزه در شب نوئل
شانزه لیزه در شب نوئل Nguồn: wikipedia
تبلیغ بازرگانی

جشن نوئل یا کریسمس که یک جشن خانوادگی است، مانند همه جشن های دنیا فرصتی است برای دور هم جمع شدن، خوراک های سنتی خوردن و هدیه ردو بدل کردن. البته این چارچوب کلی آن است اما مانع از این نمی شود که شماری جرو بحث های خانوادگی بر سر میز شام در می گیرند، شماری هدایای خود را نمی پسندند و باعث آزردگی هدیه دهنده می شوند و برخی دیگر نیز این جشن را در تنهائی می گذرانند. می توان گفت کسبه به طور کلی خوشحال ترین هستند چون بخش مهمی از درآمد سالانه خود را دراین روزها به دست می آورند. و در فروشگاههاست که اذهام جمعیت و کالاهای مربوط به جشن های پایان سال، حال و هوای جشن احساس می شود. چون چراغانی های خیابانی هم به دلیل صرفه جوئی در مصرف برق، به شماری از خیابانها و کوچه ها محدود شده اند و نظر به این که در دوران اینترنت هستیم اگر کسی خواست بداند کدام خیابان و در کدام محله چراغانی شده، می تواند آدرس آنها را از روی انیترنت بیابد.
به هرحال خیابان شانزه لیزه، گل سر سبد خیابانهای پاریس، طبق معمول همه ساله، از روز 22 نوامبر رخت و لباس عید را بر تن کرده و 415 درختی که در این سو و آن سوی این خیابان دو کیلو متری قراردارند، با لامپ هائی کم مصرف و شبیه به قطره می درخشند و جذبه خاصی به این خیابان می دهند. از سه سال پیش هم، طبق رسوم کشور های آنگلو-ساکسون، یک بازار نوئل در بخشی از این خیابان برپا شده که اشیاء خاصی را که در ارتباط با جشن های سال نو باشند و کمی هم خوراکی های خاص و یا برای پر کردن شکم، ارائه می کند. البته در چند محله دیگر پاریس هم این بازارها رسم شده انداما همه دارای یک شکل و فرم هستند..
یکی از غرفه هائی که به تازگی شمارشان افزایش یافته، غرفه هائی است که در آن زنان ودختران روسی و یا در لباس روسی، ودکا و خاویار می فروشند. منتها اداره مبارزه با تقلب کشف کرده که آن خاویار اصلأ خاویار نیست و نوعی ژلاتین است که اسانس ماهی، نمک و یک رنگ خوراکی خاکستری به آن زده شده تا ظاهر خاویار را پیدا کند. این معجون، که کمی تلخ است، در پیاله های بسیار کوچک به مبلغ 40 یورو فروخته می شود. مآموران اداره یاد شده دریافته اند که وارد کننده آن یک مجارستانی است که با این کالا همه بازارهای سنتی نوئل را پر کرده. مواد خوراکی دیگر هم به قیمت های بسیار بالاتر از ارزششان فروخته می شوند. از جمله صاحب غرفه ای که گز می فروشد در رپرتاژی که در تلویزیون پخش شد اعتراف کرد گزی را که قیمتش کیلوئی 15 یورو ست، در این غرفه به 70 یورو به فروش می رساند !!
گران بودن و گاه ناباب بودن مواد خوراکی این بازار مانع از چند جنبه مثبت آن نمی شود که یکی از آن هاحضور بابا نوئل است که شبها با ارابه از آسمان خیابان می گذرد و بچه ها می توانند او و ارابه اش را ببینند و یا از مجموعه مجسمه های یخی در بخشی سرپوشیده دیدن کنند. که البته دیدار از این مجسمه ها رایگان نیست. در عین حال شهرداری پاریس به مناسبت این جشن ها، از تاریخ 18 دسامبر تا 2 ژانویه در برخی از محله های این شهر چرخ گردان مجانی در اختیار کودکان می گذارد. چرخ گردان ها معمولأ پولی هستند و به نسبت محله بلیط آنها ارزانتر و یا گرانتر می شود.

همان گونه که بازارهای نوئل در فرانسه تازگی دارند و قدیمی ترین آنها بازار نوئل شهر استراسبورگ است که این سنت را از کشور همسایه، آلمان، گرفته است، خود عید کریسمس یا نوئل هم هیچ ربطی به تاریخ تولد عیسی مسیح ندارد و شماری از نمادهای آن چون نصب و آزین درخت کاج و خوردن برخی از خوراک ها طی چند قرن اخیر به آن اضافه شده اند. اما آنچه همواره در بسیاری از پژوهش ها آمده، این است که شماری از سمبل های مسیحیت از آئین مهر یا میترائیسم بر گرفته شده اند. به ویژه انتخاب تاریخ 24 یا 25 دسامبر است که تنها به منظور پذیراندن مسیحیت به طبیعت و بت پرستان و تطبیق دادن اعیاد آنها با سمبل های مسیحی، انجام گرفته . با در نظر گرفتن این که شب یلدا، که شب تولد مهر هم به شمار می آید، با یک یا دوروز اختلاف با 24 یا 25 دسامبر برگزار میشود، از سیمین روزچک، متخصص اسطوره های ایران باستان پرسیدم نمادهای مشترک در آئین مهر ومسیحیت کدام ها هستند ؟

07:37

گفتگو با سیمین روزچک

"یک سال دیگر" گذشت و چیزی تغییر نکرد

"

مایک لی" کارگردان خوب انگلیسی، که از او فیلم هائی چون "ورا دریک"، خوش باش"، "همه چیز و هیچ چیز" را دیده ایم و برای "رازها و دروغ ها" دو جایزه نخل طلا را برای بهترین فیلم و بهترین هنرپیشه زن در سال 1996 در کن ربود، با فیلم "سال دیگر" به روی پرده سینما ها باز می گردد که در 63 امین فستیوال کن شرکت داشت.
در این فیلم که قصه افراد معمولی و تنها را که پیرامون یک زوج خوشبخت، متعارف و مسن"تام و جری" می گردند به تصویر می کشد، شخصیت ها، طبق روال فیلم های اجتماعی انگلیسی، بسیار خوب پرورش می یابند و بازی طبیعی آنها ما را به مستند نزدیک می کند.
"مایک لی" در این فیلم، که در چهار فصل سال می گذرد، با کنار هم قراردادن زوج مسن خوشبخت و شخصیت شکست خورده نا ارام، غمگین و عصبانی کننده "مری" مسئله انتخاب را در زندگی مطرح می کند اما پاسخی هم برای آن نمی دهد چون به گفته خود نمی داند چه عاملی باعث آشنائی و جور شدن یک زن ومرد و ادامه حیات زوجشان را میشود و چه عاملی شکست دائمی شخص دیگر را به دنبال می آورد. به گفته "مایک لی" آنچه در نابسامانی و شکست "مری" نقش مهمی ایفا می کند نحوه آموزشی است که از کودکی به دختران داده می شود. بدین معنا که آنها را برای این که جذاب باشند، مورد توجه یک مرد قرار بگیرند و از این رو پیر شدن را نپذیرند، تربیت می کنند. در نیتجه چون هدف والاتری در ذهنشان به وجود نمی آید، شماری از آنها تنها یک تعریف از خوشبختی در ذهن خود دارند که آن یافتن مرد ایده آل است...
این پرسش گری و واقع گرائی فیلم در عین حال این پرسش را در ذهن تماشاگر به وجود می آورد که سینما چیست ؟ چون نشستن در مقابل افرادی که واقعی می نمایند و نزدیکان انسان را به یاد می آورند، نمی تواند چندان هدفی برای دیدن فیلم باشد.
گفتنی است که علیرغم بازی بسیار بسیار خوب "لسلی منویل" که در گذشته نیز در هشت فیلم دیگر "مایک لی" نقش ایفا کرده، و علیرغم پیش بینی ها نخل طلای بهترین بازیگر زن به وی داده نشد.

دریا در پاریس

به مناسبت تعطیلات کریسمس وسال نو، "ژئود"، کره ای که در پارک "ویلت" در محله نوزدهم پاریس قرار دارد، از روز 2 دسامبر تا 2 ژانویه، فیلم انیمیشن "سفر خارق العاده سامی" را به شکل سه بعدی و 40 دقیقه ای آن نشان می دهد. این فیلم از ورای ماجراهای "سامی" لاک پشتی که به محض تولد با خطرات بسیار روبرو می شود، به مسائل زیست محیطی، تغییرات جوی و جنگل زدائی می پردازد تا تماشاگران خرد سال را نسبت به این مسائل حساس سازد. تماشاگرانی که می بینند چگونه شخصیت های فیلم به آلودگی اقیانوس و دریا توسط مازوت ریخته شده توسط کشتی ها می نگرند ودر حالی که شمار بسیاری با بی خیالی به آلوده کردن محیط زیست ادامه می دهند، شماری دیگر تلاش بر سالم کردن آن دارند.
ورژن طولانی این فیلم که در ماه اوت به روی پرده سینما ها آمده بود به شکل "دی وی دی" در دسترس است.

سینما "رکس بزرگ" یا مکانی جادوئی برای همه افراد خانواده

هر از گاه ما در این برنامه از بزرگترین و خاص ترین سینمای اروپا، سینما "رکس" ، که در سال 1932 ساخته شد ،صحبت کرده ایم. باز هم به مناسبت تعطیلات کریسمس، این سینما در برنامه " ستاره های رکس"، علاقمندان به هنر هفتم را با شگرد ها و چگونگی ساختن یک فیلم آشنا می کند. در دیداری "اینتراکتیو" و همراه با راهنما ، کوچک و بزرگ را کاملأ در جو آنچه پشت پرده سینما می گذرد قرار می دهد. البته می توان فیلم های تازه را هم که اکثرآ برای کودکان و جوانان هستند، بر روی اکران بزرگ این سینما تماشا کرد.
در این دیدار، علاقمندان هم می توانند با تاریخچه این سینمای بسیار قدیمی و خاص آشنا شوند و هم عوامل مختلف ساختن یک فیلم چون دکور، ترفند های ویژه و صدا گذاری را از نزدیک دیده خود نیز برای لحظاتی، بدون اطلاع قبلی، در درون یک فیلم ظاهر شوند.
سینما "رکس بزرگ" که به ابتکار ژاک هائیک، تولید کننده ثروتمند تونسی تبارو با الهام از برخی از سینماهای آمریکائی ساخته شد و در روز 8 دسامبر 1932 افتتاح گردید، از این رو رکس نام گرفت که پادشاه سینماها به شمار می آمد. رکس در زبان لاتین به معنای پادشاه است.
رو بنای سینما "رکس بزرگ" که دارای سبک "آر دکو" ست در آن زمان انتقادات بسیاری را برانگیخت چون همه می گفتند این معماری با سبک ساختمان های بلوارهای بزرگ پاریس هم خوانی ندارد. بلوارهائی که به ابتکار"اوسمان"، شهردار پاریس در سالهای 1853 تا 1870، با عریض تر کردن خیابانهای موجود به وجود آمد. در عین حال یک چنین سینمائی که قرار بود 3300 تماشاگر را در خود بپذیرد و سر انجام با 2800 صندلی افتتاح شد، خطری برای سینماهای کوچک این بلوارها که تعدادشان بسیار بالا بود و هروز هم افزایش می یافت، به شمار می آمد.
اما مدعوین، در روز افتتاح، به هنگام ورود به سالن " آتمسفری" آن (یعنی سالنی سربسته که به نظر می آمد رو به آسمان باز است) با حیرت با دکوری عظیم با سبکهای مدیترانه ای یعنی ونیزی، آندالوسی و عربی، مزین به مجسمه های یونانی، مناره و نخل... روبرو شدند. دکور وسینمائی که از سال 1981 در فهرست میراث فرهنگی ثبت شده است.
پاریسی ها در روز افتتاح از اینکه صاحب سینما به همه نیازهای آنان، نیازهای طبقه مرفه ، فکر کرده بیشتر شگفت زده شدند. ژاک هائیک در این مجموعه محلی برای نگاه داشتن کودکان و سگ های بورژوا ها، یک درمانگاه، سالن آرایش و حتا یک قرارگاه پلیس ایجاد کرده بود تا تماشاگران از رفاه بیشتری برخوردار شوند.

سپس سالهای سخت فرا رسید اما سینما "رکس بزرگ" توانست، در سال 2005 با استفاده از یک طرح تقسیم فضای آن و تبدیلش به یک مجتمع دارای 7 یا 8 سالن سینما، جان سالم به در برد.
در نتیجه سینمائی که به خواست خالق آن نه تنها بر روی پرده نمایش می آفرید بلکه این نمایش را به خارج از پرده هم میکشاند، توانست علاوه بر نمایش فیلم با برگزاری شماری کنسرت درسال به حیات خود ادامه دهد.
سینما "رکس بزرگ" از چهارشنبه تا یکشنبه و روزهای تعطیل از ساعت 10 صبح تا 7 بعد ارظهر این امکان را در اختیار کنجکاوان می گذارد.

"روبرتو آلانیا" به بزرگداشت "لوئیس ماریانو" می پردازد
 

"

روبرتو آلانیا"، یکی از مطرح ترین صداهای اپرا، در روز 30 دسامبر، در سالن "کازینوی پاریس" به بزرگداشت از "لوئیس ماریانو" خواننده خوش صدائی می پردازد که در سبک اپرت می درخشید.
"روبرتو آلانیا" که صدای "تنور" دارد(که منظور صدای زیر است) و در اکثر نقش های اپرا برای این صدا درخشیده است، از پرداختن به ژانرهای دیگر هم خودداری نمی کند و تا کنون آلبوم هائی با اجرای سبک ها و به ویژه ترانه های مردمی ایتالیائی راهی بازار نموده است. در واقع این صدایانعطاف پذیر اوست که به وی امکان اجرای بسیاری از سبک ها را می دهد. جالب این جاست که در خانواده "روبرتو آلانیا"، که اهل"سیسیل" هستند اما به فرانسه مهاجرت کرده اند و آلانیا در حومه پاریس به دنیا آمده، همه آواز می خواندند. اما او به عنوان خوش آواز ترین به شمار نمی آمد و وقتی پدرو به ویژه عمویش آواز سرمی دادند از او خواسته می شد که سکوت کند. منتها "روبرتو" تکنیک آوازی خود را با گوش کردن وتقلید از صدای خوانندگان بزرگ پرورش داد و گاه نیز درس آواز گرفت. "روبرتو آلانیا" طی سالها از این کاباره به آن کاباره می رفت و همراه با گیتار به خواندن ملودیهای مختلف می پرداخت. تا این که روزی رویایش به تحقق پیوست و وقتی "لوچیانو پاواروتی"، خواننده بنام اپرا، برای امضای آلبومش در پاریس در در یک صفحه فروشی حاضر شد، "روبرتو آلانیا" توانست به او نزدیک شود و چند کلمه در گویش بگوید. . سخنانی که موثر واقع شد و چندی بعد نامه ای برای شرکت در کنکوری که پاواروتی برای یافتن استعدادهای نو ترتیب می داد، دریافت نمود. "ربرتو آلانیا" توانست بدین ترتیب جزو فینالیست های کنکور "پاواروتی" در فیلادلفیا باشدو برنده شود. ما در سال 1988 هستیم و آلنیا 24 سال دارد.
پس از آن پله های موفقیت به سرعت درنوردیده شد و "الانیا" در تمام صحنه های مهم اپرا در جهان به هنرنمائی پرداخت. امروز نیر تقویم او تا سال 2016 پر است. در نتیجه کنسرت روز 30 دسامیر یکی از امکانات نادر برای شنیدن صدای زیبای "روبرتو آلانیاست"
و اما "لوئیس ماریانو"، زاده در جزیره کرس، که در ذهن همه فرانسوی ها به عنوان مهمترین خواننده سبک اپرت حضور دارد و فرزند یک مکانیک بود ، در آغاز به سوی نقاشی کشیده شد. اما چندی نگذشت که آواز او را جلب کرد. از این رو راهی کنسروآتوار شهر "بوردو" گردید و در سالهای 40 کار خواندن اپرت ها و، هم زمان با آن، در رادیو را آغاز نمود. او با اپرت "زیبای کادیس" شهرت فراوانی پیدا کرد. اپرتی که به مدت دو سال به روی صحنه ماند. در اغاز سالهای 50، شهرت "لوئیس ماریانو" با خواندن ترانه " مکزیکو" به اوج خود رسید. "لوئیس ماریانو" همچنین در سالهای 1945 تا 1958 در فیلم هائی ایفای نقش کرد که دستمایه آنها را اپرت تشکیل می داد.
"لوئیس ماریانو" به دلیل معروفیتی که به دست آورده بود به شماری از کشورهای جهان برای دادن کنسرت سفر کرد. او در پایان سالهای 60 به شدت بیمار شد و در روز 14 ژوئیه 1970 در پاریس در گذشت.
اکنون چهل سال پس از مرگش، خواننده خوش صدای دیگری از وی بزرگداشت به عمل می آورد.

موسیقی کریسمس

برگزاری نیایش در شب کریسمس یا نوئل در همه جا با موسیقی همراه است. . البته در طول ماه دسامبر نیز از فروشگاه بزرگ گرفته تا بازارهای مختلف، در همه جا "جینگل بل" معروف یا "پاپا نوئل کوچک" و یا "شب مقدس" را با اجراها و ریتم های مختلف می شنویم.
نوع کلاسیک موسیقی کریسمس که "مس" یا نیایش خوانده می شود و توسط گروههای بزرگ کر اجرا می گردد بیشترین اجرا ها را در کلیسا ها به خود اختصاص می دهد. با این حال این موسیقی نسبت به کشورها و فرهنگ هایشان رنگ خاصی به خود می گیرد که از جمله آنها موسیقی "گاسپل" یا کر سیاه پوستان است که گرچه از درد آنها و روآوردنشان به مسیح صحبت می کند، اما ریتمی شاد وتند دارد.
هم اکنون گروهی که "گاسپل برای 100 صدا" نام دارد و همانگونه که از نامش بر می آید صد خواننده دارد، دوره کنسرتهائی در فرانسه برگزار می کند که با موفقیت بسیار در این کشور و در شماری از کشورهای اروپائی روبرو شده است. این گروه که بدون وقفه به مدت سه ساعت آواز می خواند آنچنان تماشاگران را جذب ریتم خود می کند که همه ایستاده با دست زدن و تکان خوردن موسیقی آنها را دنبال می کنند. در این گروه خوانندگانی از 21 ملیت مختلف حضور دارد و همه آنها از بهترین خوانندگان موسیقی "گاسپل" هستند. علت دیگر موفقیت این گروه دراین است که موسیقی اصیل "گاسپل" را با سبک های نو هم در هم می آمیزد. همین باعث شده گروه "گاسپل برای 100 صدا" که در سال 1998 بر پا گذاشته شد و بیش از 150.000 آلبوم به فروش رسانده بتواند در هر کنسرت خود سالن های بزرگ و استادیوم های بزرگ ورزشی را پر کند.
 

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
  • 08:45
  • 08:53
  • 09:56
  • 15:40
  • 09:08
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.