حضور پر رنگ سینمای ایران در فستیوال فیلم "سینماهای آسیا" در شهر "وزول" فرانسه

در حالی که فستیوال برلن راه خود را می پیماید و به پایان خود نزدیک می شود فستیوال "سینماهای آسیا" ی شهر "وزول" در شرق فرانسه 18 امین برگزاری خود را از روز 14 فوریه آغاز کردو در روز 21 فوریه به پایان خواهد رسید.  

ما همه ساله درباره این فستیوال که از هژده سال پیش سینمای آسیا را به اهالی شهری کوچک در شرق فرانسه شناسانده و کم کم نامی در میان فستیوالها وبه ویژه در آسیا برای خود پیدا کرده و بسیاری برای شرکت در آن راهی طولانی را می پیمایند، صحبت کرده ایم.
امسال باز هم به فستیوالی سر می زنیم که همه ساله جای خاصی را به سینمای ایران و هنرمندان ایرانی داده است. و امسال نیز چنین شده است.
در میان 19 فیلم بخش مسابقه ای داستانی و مستند، فیلم "سوت پایان" سومین فیلم بلند نیکی کریمی و "پرواز" ساخته علی بدری شرکت دارند که این فیلم گوشه هائی از زندگی رضا دقتی ، عکاس-خبرنگار ایرانی را به تصویر می کشد.
در بخش موضوعی امسال که "سوختگی های تاریخ" نام گرفته، "خاکستر و خاک"، ساخته عتیق رحیمی، نویسنده و کارگردان افغان و رئیس هیأت داوران، "زمزمه با باد"، ساخته شهرام علیدی، "لاک پشتها هم پرواز می کنند" ساخته بهمن قبادی، "این یک فیلم نیست"، ساخته جعفر پناهی و مجتبی میر تهماسب، "ترانه تنهائی تهران"، ساخته سامان سالور و "آرمان در حرکت"، ساخته "ژوسلین صعب" و "رفیق بوستانی" که سفری است در ایران در جستجوی یافتن پاسخی به این پرسش که با رفتن شاه چه کسی جایگزین او خواهد شد ؟ دمکراسی یا روحانیون ؟ گنجانده شده است
در بخش ویژه کودکان و نوجوانان، سه فیلم انیمیشن "اردک و کشاورز"، " گنج" و "کشاورز و ربات" از ایران به نمایش در می آید.
سینمای میهمان امسال، سینمای قزاقستان و میهمان ویژه "کور ایدا هیروکازو"، کارگردان بنام ژاپنی هستند. از این رو شماری از آثار "کور ایدا هیروکازو" و از جمله آخرین فیلمش "امیدوارم" که هنوز پخش عمومی نشده در مراسم گشایش فستیوال به نمایش در آمد.

از "مارتین تروآن" رئیس فستیوال پرسیدم چگونه است که فستیوالی که در شهری کوچک در فرانسه "وزول" برگزار می شود توانسته این چنین جای خود را در میان علاقمندان به سینمای آسیا و نیز نزد مسئولان کشورهای آسیائی و به ویژه آسیای جنوب شرقی باز کند و چهره های مهم سینمای آسیا و از جمله "کورایدا هیراکازو" سینماگر بسیار مهم ژاپن دعوت این جشنواره را بپذیرد و در آین فستیوال حاضر شود ؟
"مارتین تروآن" : تصور می کنم به این دلیل که این فستیوال با عشق و به ویژه به کمک اهالی شهر "وزول" برپاشده و فستیوالی نبوده که در پاریس بنیادش گذاشته شود و سپس به جائی دیگر صادر گردد. و تماشاگران این واقعیت را حس میکنند. حال با دانستن این که نقش هر فستیوال نشان دادن فیلم هائی است که شاید نتوان آنها را در شرایط عادی در جائی دید، با این حال نمی توان این فستیوال را با فستیوالهای دیگر مقایسه کرد چرا که فستیوال ما به شکار تماشاچیان رفته و به گونه ای آنها را رام کرده است. من این تغییر را طی این هژده سالی که از عمر فستیوال ما می گذرد مشاهده کرده ام.بدین معنی که در آغاز مردم به سختی به دیدن برخی فیلم ها می رفتند و یکی از عوامل بازدارنده برای آنها دیدن فیلم به زبان اصلی با زیرنویس بود. اما امروز برعکس شده یعنی دیگر دوست ندارند فیلم های دوبله شده ببینند.
یک تغییر دیگر این بود که آنها طی فستیوال در مجمو ع تنها به دیدن دو یا سه فیلم می رفتند در حالی که امروز برخی یک هفته مرخصی می گیرند واز ساعت 9 صبح تا یازده شب 4 یا 5 فیلم تماشا می کنند. برخی نیز از شهرستانهای دیگر می آیند و درخانه دوستان ویا خویشان خود می مانند تا بتواننداز فیلم ها استفاده کنند.
پرسش : همین باعث شده که وقتی این تماشاگران ازسالن سینما بیرون می آیند، فیلم را به شکلی حرفه ای و همچون یک منتقد سینما تجزیه و تحلیل می کنند. آیا تصور این را می کردید که فستیوال سینماهای اسیا یک چنین دستاوردی هم داشته باشد ؟
"مارتین تروآن" :شما درست می گوئید. در عین حال باید اضافه کنم که یک فستیوال تنها برای دیدن فیلم نیست بلکه باید امکان دهد تماشاگران حس خود را با دیگران تقسیم کنند. از سوی دیگر نزدیکی تماشاگران و سینماگران وحرفه ای های سینما چه در حاشیه نمایش فیلم ها و چه از ورای جلسات بحث وگفتگو به این مطلب کمک بزرگی کرده است. و همین باعث شده که سینماگران هم به آمدن به وزول علاقمند شوند چرا که در چنین فستیوالی است که می توانند با تماشاگران خود از نزدیک آشنا شوند. این اتفاقی نیست که بتواند در فستیوالهای بزرگ چون کن، برلن ویا ونیز رخ دهد.
"مارتین تروآن" سپس به کسانی اشاره کرد که از سالها پیش به عنوان مشاور ویا داوطلب با این فستیوال همکاری میکنند ونقششان در موفقیت فستیوال مهم بوده است.

سینمای قزاقستان : از 1938 به این سو

پس از علل موفقیت فستیوال "سینماهای شهر وزول" به بخش مهمی از فستیوال امسال بپردازیم که به مروری بر سینمای قزاقستان اختصاص یافته است.
از "اوژنی ازونکین"، کارشناس سینمای شوروی سابق و استاد رشته سینما در پاریس پرسیدم سینمای قزاقستان چه جائی در میان سینمای شوروی سابق دارد ؟
او می گوید : "در سینمای شوروی سابق، همه سینماهای جمهوریهای آسیای میانه نقش ویژه ای را ایفا کرده اند و این تنها شامل سینمای قزاقستان نمی شود.
درنگاهی به سینمای قزاقستان می بینیم که این سینما دیرتر از کشورهای دیگر آغاز به کار کرد یعنی اولین فیلم خود را در سال 1938تولید نمود. سناریو نویس ها و هنرپیشه های این نخستین فیلم هم گر چه قزاق بودند اما کارگردان و گروه فنی فیلم از استودیو "لن فیلم"، استودیوی بزرگ "لنینگراد" یا "سن پترزبورگ" کنونی می آمدند. و خود فیلم هم در خارج از قزاقستان تولید شد.
در سال 1945 و پس از جنگ جهانی دوم بود که قزاقستان اولین استودیوی فیلم خود را دائر کرد و توانست از آن پس فیلم های سینمائی و مستند تولید کند. حال در پاسخ به این پرسش که چرا جنگ دوم جهانی نقشی مثبت برای سینمای قزاقستان ایفا کرد ؟ باید گفت که به دلیل جنگ، استودیو های مهم "مس فیلم" و "لن فیلم" را جابجا کردند و به درون خاک شوروی سابق واز جمله قزاقستان برای حفظ آنها از حمله آلمانها بردند. در نتیجه با رسیدن کارگردانهای مهم و از جمله "ایزنشتاین" که "ایوان مخوف" را در قزاقستان ساخت، ساختار این سینما بر پا گذاشته شد و تکنیسین ها و کادر فنی سینما در آنجا آموزش دیدند. همه این عوامل زمینه را برای آغاز تولیدات سینمائی قزاق فراهم کرد."
پرسش : می دانیم که دردنیای سیاست شوروی سابق آن یکپارچگی که از دور به نظر می رسد وجود نداشت و این دنیا شاهد فراز و نشیب های بسیار، بهارهای کوچک و زمستانهای سخت بود. تأثیر این تغییرات سیاسی بر سینمای جمهوریهای سابق شوروی چه بود و آیا بدون درنگ این تغییرات می رسیدند یا با دیر کرد ؟
"اوژنی ازونکین" : این کاملأ درست است. این تغییرات تأثیرات بسیاری داشتند اما با تأخیر می رسیدند. به عنوان مثال یکی از "بهارهای" مسکو ، در سال 1956 آغاز شد و درسال 1963 پایان یافت. در حالیکه در قراقستان این بهار در آغاز سال 60 و به گفته "گلناره آبی کیوآ"، کارشناس سینمای قزاق در سال 1963 چهره نشان داد و تا سال 1979 ادامه یافت در حالی که در روسیه بار دیگر از سال 1963 به بعد شاهد سخت تر شدن جو سیاسی بودیم . این سالها برای سینمای قزاقستان بسیار مهم هستند چرا که این بهار امکان زایش و رویش یک سینمای شخصی و کارگردانان مولف نظیر "شاکن ایمانف" با فیلم "سرزمین پدران" ویا "عبداله تارسن بایف" با فیلم "بامداد پر جوش و خروش" وشماری دیگر فیلم را داد که همگی دست در دست امکان آفرینش یک سینما قزاق را به وجود آوردند.
پرسش : اوضاع سینمای قزاقستان در این دوران بحران اقتصادی چگونه است ؟
"اوژنی ازونکین" : این پرسش به جائی است. اما پیش از پاسخ می خواهم کمی به دوران "پرسترویکا" یا "شفاف سازی" برگردم که طی آن سینمای قزاق از شکوفائی خاصی برخوردار شد و جای خود را در میان سینمای جهان گشود و مطرح گردید. اما بر خلاف
سالهای پایان دهه 80 واغاز دهه 90، دورانی که دوران "موج نوی" سینمای قزاق نامیده می شد، نسیم استقلال در حال وزیدن بود و ما شاهد برخاستن بیش از ده سینماگر مهم در قزاقستان بودیم ، دیری نپائید و در دهه بعد نه تنها سینمای قزاقستان بلکه سینمای همه جمهوریهای شوروی پیشین دچار دشواری شدند. امروز وضع این سینما بهتر شده، کارگردانان جوان به کمک پول دولت وارد گود می شوند و می توانند فیلم های خود را بسازند. اما به نظر من به عنوان کارشناس و کسی که از بیرون به این جامعه می نگرد این کمک ها به آن کسانی که باید داده نمی شود. و پولی که از بالا می آید بیشتر هدفش ساختن فیلم هائی است که موضوعشان را تاریخ قزاقستان تشکیل می دهد و یا برای دادن تصویری بهتر از این کشور تهیه می گردند. آنها فراموش می کنند که یکی از بهترین راهها برای دادن تصویری خوب از یک کشور ساختن فیلم های بزرگ و خوب است.
گفتنی است که فستیوال " سینماهای آسیا"ی شهر وززول که به همت یک زوج علاقمند به سینما، مارتین و ژان مارک تروآن، به وجود آمد، در آغاز به ابتکار "کلوب علاقمندان به سینما" و به شکلی محدود کار خود را آغاز کرد، امروز به فستیوالی تبدیل شده که همه کارگردانان سرشناس را هم به سوی خود می کشاند. از جمله آنان "هوسیاسین" کارگران تایوانی، جعفر پناهی و "ماساهیرو کوبایاشی"، ژاپنی و "استانلی کوان" چینی هستند. تا حدی که تلویزیون منطقه شرق و روزنامه هائی که شرق فرانسه را پوشش می دهند هم خود را در آن سهیم کرده اند.
امسال نیز بیش از 90 فیلم که شماری از آنها تا کنون دیده نشده اند و برخی دیگر کم یابنددر فستیوال به نمایش در می ایند.
گفتنی است که برای یک شهر 30 هزار نفره، این فستیوال در سال گذشته 26000 بلیط فروخته که این برای سینمای مولف آسیا، در اروپا، رکورد شکن است.
فستیوال سینماهای آسیا، قدیمی ترین فستیوال سینمای آسیا در اروپاست که به همه آسیا در پهنای جغرافیائی آن می پردازد.

"منطق الطیر" با گویشی نوین در فستیوال برلن

07:01

گفتگو با آزین فیض آبادی

به 62 امین فستیوال برلن، "برلیناله" بازگردیم و به فیلم 48 دقیقه ای "منطق الطیر"، ساخته "آزین فیض آبادی" بپردازیم که در بخش "فروم گسترده" این فستیوال به نمایش در آمد و آنهم چون شماری از فیلم های این بخش و بخش های دیگر به انقلاب ها می پرداخت. در این فیلم، "آزین فیض آبادی" با گویشی بسیار نویعنی آمیخته ای از تصاویر آرشیوی وپرفورمانس تغییرات نافرجام و دایره بسته رویدادهای جهان را با اشاره به سفر پرندگان کتاب "عطار" واستفاده از اشعار آن یاد آور می شود. اشعاری که در سال 1177 یعنی حدود 900 سال پیش نوشته شده اند اما هنوزدر دنیای امروز نیزتازگی خود را حفظ کرده اند. در این فیلم راوی به شکل نمادی تبدیل به همان پرندگان منطق الطیر میشود، ما را از انقلابی به انقلاب دیگر می برد تا ببینیم که برای رسیدن به آرمان های والاترهمان راه طی شده را می رویم و درنتیجه همواره به همان دایره ی بسته می رسیم. "آزین فیض آیادی" در عین حال دو شخصیت اصلی خود را در ارتباط با سینما بر می گزیند : یکی قاضی ای است که باند بر روی چشم دارد و به مسند قضاوت نشسته و دیگری سینماگری است که باید به اتهامات اومبنی براین که فیلمش آگاه می کندو باعث تشویش اذهان می شود، پاسخ می گوید.
گفتنی است که این اثر بخشی از یک مجموعه کار این سینماگر است که "خاطره جمعی" نام گرفته است.
از "آزین فیض آبادی "پرسیدم چگونه این گویش در ذهن او شکل گرفته و آن را برای این فیلم برگزیده است.

نسخه بازسازی شده "توهم بزرگ " بر پرده سینما ها

به مناسبت 75 امین سال اولین اکران یکی از فیلم های مهم تاریخ سینما، "توهم بزرگ"، ساخته "ژان رنوآر"، نسخه ترمیم شده آن در سینماهای پانزده شهر فرانسه به روی پرده سینماها آمد و "دی وی دی " آن نیز در روز 21 فوریه به بازار خواهد آمد.
داستان این فیلم که در سال 1937 ساخته شد و در آن از جمله "ژان گابن" هنرپیشه بنام فرانسوی نقش آفرینی می کردند، پیرامون فرار های متعدد یک "کاپیتن" و یک مکانیک ارتش فرانسه از اردوگاه اسیران جنگی در زمان جنگ اول جهانی شکل می گیرد. دو شخصیتی که همراه با اسرای دیگر تونلی را زیر اردوگاه اسیران جنگی ارتش نازی کنده بودند و روز پیش از فرارشان به اردوگاهی دیگر منتقل می شوند. اما نظامیان اسیر فرانسوی یک فرار دیگر را آماده می کنند....
این فیلم که یکی از شاهکارهای سینمای فرانسه و جهان به شمار می آید، از پدیده ای نادر، یعنی انسانیت و صلح طلبی در زمان جنگ سخن می گوید و یک افسر ارتش نازی را نشان می دهد که با اسیران بر مبنای کنوانسیون ها و احترام به حقوق آنان رفتار می کند. "توهم بزرگ" همچنین نشان می دهد که ملی گرائی و یهودی ستیزی انسانها را در اشتباه فرو می برد و به جای برگزیدن آنچه که مردم را از یکدیگر جدا می سازد، می توان اصولی را برگزید که آنها را به یکدیگرنزدیک می سازد.

چه آینده ای می توان برای هنرمندان درمصر پیش بینی کرد؟

چندروز پیش، دادگاهی در قاهره، "عادل امام" هنرپیشه بنام مصری را در محاکمه ای غیابی به سه ماه زندان محکوم کرد. گناه او بازی در یک فیلم و در یک تأتر اعلام شدکه به نظر اسلامیون این کشور توهین به اسلام به شمار می آید.
این هنرمند 71 ساله که در همه جهان عرب شهرت دارد می گوید کسانی که در پی نام و شهرت هستند به او چنین اتهامی را زده اند که واقعیت ندارد.
دو اثری که او را مورد اتهام قرار داده اند یکی فیلمی است به نام "تروریست" (الاحرابی) و دیگری یک نمایش کمدی است به نام "رهبر" (الضعیم) که دران فرماندهان تندروی منطقه به مسخره گرفته می شوند.
گفتنی است که عادل امام توسط وکیلی به نام "عصران منصور" که نزدیک به اسلام گرایان است تحت پیگرد قرار گرفته است.

"مزگین مژده ارسلان"، نویسنده و کارگردان کرد ترک هم به زندان رفت

از چند روز پیش توماری در اینترنت برای حمایت از "مزگین مژده ارسلان"، نویسنده و کارگردان کرد ترکیه در گردش است که هم زمان با دستگیری حدود صد فعال کرد ترکیه دستگیر شده است.
تهیه کنندگان این تومار می نویسند که او و دیگر فعالان کرد بدون رعایت قانون دستگیر و زندانی شده اند.
"مزگین مژده ارسلان" که در سال 1981 در "مردین" ترکیه زاده شد، تحصیلات خود را در رشته بیولوژی و سپس فوق لیسانس خود را در رشته ارتباطات در دانشگاه "مرمره" به پایان رسانده است. او چندی نیزبه عنوان خبرنگار برای آژانس خبری "دیکله" وروز نامه های "یدینچی گوندوم" و "گوندوم" فعالیت کرده است.
"مزگین مژده ارسلان"، سپس به ساختن چند فیلم کوتاه و یک فیلم مستند پرداخت و کتابهائی هم درباره "عاطف یلماز"، کارگردان ترک وسینمای کرد، زیر عنوان "بی کشور، مرز و مرگ" نوشت.

علل ناشناخته مرگ "ویتنی یوستون"، یکی از پر فروش ترین خوانندگان دهه 90

ویتنی یوستون، خواننده بسیار معروف آمریکائی،که در شب 12 به 13 فوریه، در 48 سالگی در اتاق هتلی در بورلی هیلز درگذشت امروز در میان جمعی از هنرمندان به نام چون "آره تا فرانکلین"، "استیوی واندر" و "کوین کاستنر" به خاک سپرده می شود. مراسم تشییع جنازه وی از کلیسائی در "نیوآرک" در شرق آمریکا آغاز می شود که او در کودکی در آن آواز می خواند. خانواده این هنرمند خواسته اند که او را تنها دوستان نزدیک و اعضای خانواده همراهی کنند و کس دیگری وارد کلیسا نشود.
گرچه نتایج تحقیقات پلیس تاکنون منتشر نشده و گفته می شود باید هفته ها صبر کرد،پلیس "بورلی هیلز" گفت: پیکر این خواننده در حال بیهوشی ودر درون آب وان حمامش پیدا شده است.
"ویتنی یوستون" که به دنبال شکست های عشقی و ازدواج با کسی که به مواد مخدر معتاد بود به این مواد و الکل روی آورد و در نتیجه بارها میهمان کلینیک های ترک اعتیاد بود.
او که شهرت و محبوبیت خود را به یاری صدای بسیارخوب و کار بسیار به دست آورد ، متعلق به خانواده ای بود که در آن مادر وی نیز بسیار خوب آواز وبه ویژه آوازهای مذهبی سیاهپوستان را می خواند..
"ویتنی یوستون" با صدای بسیار قوی وخوب خود و ترانه ای که در فیلم " محافظ" در سال 1992 خواند به شهرت بسیار رسید و تبدیل به یکی از پر فروش ترین خوانندگان دهه 90 شد،
"ویتنی یوستون" که پس از طلاق از همسرش، چندی پیش یک آلبوم تازه به بازار آورد، نتوانست چندان نظر منتقدان ر اجلب کند چون آنها می گفتند صدای او بر اثر استفاده از مواد مخدر کیفیت خود را ازدست داده است.
او طی سالها کار خوانندگی، 6 جایزه "گرامی"، دو جایزه "امی"، 32 جایزه "بیل بورد موزیک"و 22 جایزه "آمریکن میوزیک" را ربود. او همچنین تنها زن خواننده ای بود که توانست 200 میلیون آلبوم را در سراسر جهان به فروش رساند.