مرجان ساتراپی و حضور پر رنگش در ماه های جاری در صحنه های مختلف

ده اثر مرجان ساتراپی در ماه سپتامبر در نمایشگاهی شرکت داده شده است که در کهن ترین مغازه بزرگ جهان "بو مارشه" در پاریس، به مناسبت 160 امین سالگرد تأسیس آن بر پا می شود.

 این آثار مرجان ساتراپی که ما را به کارهای سیاه و سفید و سبک خاص او عادت داده بود، بسیار متفاوت است و نه تنها رنگ در آنها دیده می شود بلکه تک تک آنها به شکل مستقل عمل می کند و برای قصه گوئی نیست. در همه این تابلو ها که محور اصلی اش را "کاترین دونو" هنرپیشه فرانسوی تشکیل می دهد، تلاش شده تصویر وی در پیوند با فعالیت فروشگاه بزرگ "بومارشه" داده شود.

از مرجان ساتراپی پرسیدم این تغییر سبک، ویابهتر بگوئیم گسترده تر کردن دامنه سبک پیشین، آیا به دلیل محوریت "کاترین دونو" انجام گرفت یا خود فروشگاه بزرگ "بومارشه؟

08:01

گفتگو با مرجان ساتراپی

مرجان ساتراپی به این اشاره می کند که به ویژه در فرانسه همیشه می خواهند یک هنرمند را در سبکی که با آن معروف شده نگهدارند...
گفتنی است که به مناسبت 160 امین سالگرد فروشگاه "بومارشه" نمایشگاههای پیش بینی شده پیرامون تزئین ویترین ها طی 160 سال گذشته نیز برگزار می شود. آثار مرجان ساتراپی از روز 8 سپتامبر تا 6 اکتبر در ویترین هائی به نمایش گذاشته می شوند که در کوچه "سور" قرار دارند.
این فروشگاه از روز 15 تا 31 سپتامبر با ارائه شماری نمایشگاه که تاریخ آن را مرور می کنند و 600 اثری که به این مناسبت آفریده شده اند، سالگرد تولد مکانی بسیار ویژه را جشن می گیرد.
همانگونه که در آغاز گفته شد مرجان ساتراپی طی این ماهها بسیار مشغول است.
پبش تر، به مناسبت فستیوال "راک بر روی رودخانه سن" که در روزهای 24 تا 26 اوت برگزار شد، کار او در نمایشگاهی که از آفیش های شماری گرافیست و هنرمند در محل برگزاری این فستیوال، پارک "سن کلو" بر پا شد، شرکت داشت. متروی پاریس نیز، یکی از کارهای مر جان ساتراپی را، در پیوند با موسیقی راک و فستیوال یاد شده، در یکی از ایستگاههای خود به نام "دوروک" همراه با آفیش های هنرمندان مهم ، نصب کرد .
مرجان ساتراپی عضو هیأت داوران فستیوال فیلم های بریتانیائی شهر "دینار"در فرانسه خواهد بود که از روز 3 تا 7 اکتبر در این شهر جریان خواهد داشت.
به زودی نمایشگاهی از آثار تازه او را در گالری "ژروم دو نوارمو" خواهیم دید که هم اکنون میزبان آثار شیرین نشاط است.

 

فستیوال "رک یاویک" در ایسلند نیز میزبان مرجان ساتراپی شد 

افزون بر پذیرائی از مرجان ساتراپی به عنوان میهمان ویژه، فستیوال بین المللی فیلم "رک یاویک" در ایسلند،در نهمین برگزاری خود، چند "ماستر کلاس" برای این هنرمند ایرانی پیش بینی کرده، شماری از آثار نقاشی او را نیز به نمایش می گذارد.
جذبه فستیوال "ریک یاویک" نه تنها در این است که در کشوری خاص با جمعیتی بسیار کم برگزاری می شود، بلکه به این دلیل که نه تنها بخش مسابقه ای "افق های تازه" آن به اولین فیلم های کارگردانان، به گفته سازمان دهندگان، به اصطلاح پیشرو اختصاص می یابد بلکه بخش مستند آن معضلات زیست محیطی را دنبال می کند. معضل محیط زیست در کشور کوچکی که روی آتش فشان ها قرار گرفته و احیای یکی از آنها با نامی تلفظ ناپذیر، "ایاف یالا یوکول"، که در سال 2011 رفت و آمد هواپیما ها را در اروپا و آمریکا به مدت چند روز مختل نمود، کاملأ قابل درک است.
به هر رو، فستیوال بین المللی شهر "ریک یاویک" که از روز 27 سپتامبر آغاز شده تاروز 7 اکتبر ادامه خواهد داشت ، شماری فیلم سینمائی و مستند از 40 کشور جهان را به ایسلندی های سینما دوست معرفی خواهد کرد. فستیوال بین المللی شهر "ریک یاویک" امسال سینما مستقل جهان و کارگردانان با استعداد را مورد توجه قرار داده است. از "داریو آرجنتو" کارگردان ایتالیائی نیز برای همه فعالیتش در زمینه سینما بزرگداشت به عمل می آورد.
فستیوال همچنین سینما را با دیگر هنر ها می آمیزد و از این رو شماری کنسرت و نمایشگاه عکس بر پا می کند. در کنار آن در محل های مختلف نیز شماری از فیلم ها را به نمایش در می آید که یکی از آنها در استخر است !! اگر یادتان باشد در گذشته در ایران هم "درایو این سینما" وجود داشت که تقلیدی بود از آنچه در آمریکارایج بود. سینماهائی در فضای آزاد که مردم می توانستند با ماشین های خود بدانجا بروند و از درون این ماشین ها فیلم خود را تماشا کنند. در ایسلند، کشور یخ و آتش، که آبهای گرم زیر زمینی، نه تنها آب گرم وشوفاژ همه شهر را تأمین می کند، بلکه در استخرهای پر شمار آن هم در حوضچه هائی با دمای گوناگون سرازیر می شود. و چون ایسلندی ها بسیار به استخر می روند، برگزار کنندگان فستیوال هم یکی از آنها را برای نشان دادن فیلم برگزیده اند. در نتیجه شناگران در حال پا زدن و یا تمرین های آبی، به تماشای فیلم هم می پردازند.
گفتنی است که طی سالهای اخیر، از کشور یخ و آتش، با خاکی چون کره ماه و تقریبأ بدون درخت، هم به عنوان دکور برای شماری فیلم های بزرگ هالیوودی استفاده شده است که از جمله آنها یکی از جیمز باند ها به نام " یک روز دیگر بمیر" در سال 2002 ، "بتمن آغاز می کند" در سال 2004 ، "پرچم پدران ما" در سال 2005 و یا "پرومته ئوس" در سال 2010 است.
در تابستان امسال هم شماری از هنرپیشگان بنام سینما برای شرکت در فیلمبرداری فیلم های پر خرج به ایسلند سفر کردند که درمیان آنها می توان از "تام کروز"، "آنتونی هاپکینز"، "آما واتسن" و "راسل کرو" نام برد. فیلم هائی که در سال 2013 اکران خواهند شد.
ظاهرأ کارگردانان ایسلند را دوست می دارند و ایسلندی ها هم سینما را. از این جهت این کشور تصمیم گرفت تا 20% هزینه های ساختن هر فیلم را تقبل کندو بدین منظور از تهیه کنندگان خواست تا تقاضای در یافت 20% از مخارج ساختن فیلم های سینمائی و یا برنامه های تلویزیونی خود در ایسلند را به خزانه داری این کشور ارائه کنند. درخواست این مقدار از هزینه کل تهیه یک فیلم به سادگی انجام می گیرد و کافی است که نهیه کننده آن را پیش از آغاز فیلمبرداری به وزارت صنایع ایسلند بدهد. 
صنعت سینما در ایسلند هم پر رونق است و این کشور با جمعیتی حدود 300.000 نفر، حدود 10 فیلم در سال تولید می کند. این جمعیت که اکثرأ شهر نشین هستند بسیار به سینما می روند. از این رو ایسلند در سال 1979 ،  صندوق ایسلندی برای فیلم را به وجود آورد که کمک شایانی به تولیدات محلی می نماید. این صندوق امروز بخشی از سرمایه یک فیلم از روی دو فیلم را تأمین می کند.
بازهم به نسبت کوچکی کشور، شماری از کارگردانان آن توانسته اند در فستیوال ها و بدر سینما ها بدرخشند. در صدر این کارگردانان "بالتاسار کورماکور" قرار می گیرد که با فیلم "ریک یاویک 101" در جهان مشهور شد. فیلم دیگرش "جار سیتی" که یکی از پرفروش ترین فیلم های تاریخ ایسلند به شمار می آید، 100.000 نفر از جمعیت این کشور را به سینما ها کشاند.
"اگوسنت گود مونسون"، "فردریک تور فردریکسون" که ایرانیان اورابه خوبی می شناسند وشماری دیگر جای خود را در صحنه سینمای جهان گشوده اند.
چهره دیگری که برای بازی در فیلم "رقصنده در تاریکی" ساخته "لارس فون تریر" جایزه بهترین بازیگر زن را در فستیوال کن ربود، "بیورک" خواننده ایسلندی است که سبک و استعدادی خاص دارد و همواره در فستیوال حاضر می شود.
به هر حال فستیوال بین الملی فیلم "ریک یاویک" چندین روز را به معرفی فیلم های ساخت ایسلند و میزگردهائی پیرامون آن اختصاص خواهد داد.
شایسته یاد آوری است که سینما در سال 1906 توسط یک دانمارکی به ایسلند راه یافت و پس از آن سینمای ایسلند به کمک دانمارکی ها گام های نخستین خود را در سال 1919 برداشت. نکته جالب در فیلم های ایسلندی نشان دادن باورهای آنها به نیروهای ماورأ الطبیعه، تمایل آنها به مهاجرت و در نهایت وابستگی آنها به خاکشان است.

 
ماتئو گارونه" با "واقعیت" به جامعه ایتالیا نگاهی می افکند 

نقد تلویزیون و این که برنامه های "رآلیتی شو" "شوی واقعیت" که بسیار در سراسر جهان مد شده، موضوع فیلم "رآلیتی" (واقعیت) ساخته "ماتیو گارونه"، کارگردان ایتالیائی است که چهار سال پیش جایزه بزرگ داوران فستیوال  کن را برای فیلم "گومورآ" ربود و صدقه سر "نانی مورتی"، هم وطنش، توانست جایزه بزرگ هیأت داوران امسال فستیوال کن را نیزبه خود اختصاص دهد.
در این فیلم که در روز 4 اکتبر به روی پرده سینما ها می آید، یک ماهی فروش شهر ناپل را می بینیم که رویای شرکت در یکی از این "شوها" عقل از سرش پرانده. او که به همه گونه حقه بازی برای پول در آوردن دست می زند، در پایان همه دارائی خود را بین هر کس که می شناسد و یا از راه می رسد تقسیم می کند. منتها نه سوژه فیلم تازه است و نه پرداخت آن. بدین معنا که "ماتیو گارونه" ظاهرأ می خواسته سبک سینمای گذشته ایتالیا را برای یک سوژه تازه به کار ببندد، اما در رسیدن به این هدف ناتوان بوده و فیلمی پرچانه و خسته کننده به تماشاگر ارائه می کند. در حالی که پنجاه سال پیش، "لوئیجی کومانچینی" در فیلم "پول پیر زن" ، "آلبرتو سوردی" هنرپیشه بی نظیر ایتالیائی را در نقش مردی ظاهر کرد که تلاش داشت با ورق بازی خودرا از فقر رها کند. در واقع  در آن فیلم، در نبود شوهای تلویزیونی امروزی، همین دیوانگی به شکلی دیگر نشان داده شده بود. "ماتئو گارونه" از طنز بسیار گزنده "دینو روسی" و بدجنسی "اتوره اسکولا" هم بری است که جرأت می کرد فقیران را بدجنس و کثیف نشان دهد. در حالی که در فیلم "گارونه" اینها همه ادمهای خوب هستند !!!
گفتنی است که نقش اول این فیلم، توسط "آنیه لو آره نا"، یک زندانی ایفا می شود که گر چه مقامات ایتالیائی به او اجازه بازی در این فیلم را داده بودند، اما از آمدنش به فستیوال کن جلوگیری کردند. او که در سال 1991 در ناپل در تسویه حساب میان دو گروه از اشرار مسلح این شهر شرکت داشت به حبس ابد محکوم شده است. "آنیه لو آره نا" پس از زندانی شدن به گروه تآتر "فورتچا" پیوست که بازیگران آن همگی زندانیان زندان "ولترآ" در "توسکانی" هستند.
او از 19 سال پیش در زندان به سر می برد و از 12 سال پیش کار بازیگری را آغاز کرده است.

 
"شما کجایش را دیده اید"  

تلفن هنرپیشگان مختلف زنگ می زند و صدائی به آنها خبر مرگ دوست درام نویس آنها "آنتوان دانتاک" را می دهد. صدا همچنین به آنها می گوید که این درام نویس از آنها خواسته در محلی که او تعیین کرده گرد آیند و با یکدیگر آخرین نمایشی را که او به روی صحنه برده، "اوریدیس" را ببینند.
همه این هنرپیشگان که در آغاز با نام واقعی خود نامیده می شوند، کم کم وارد یک دنیای مجازی می شوند و به یاد نقشی می افتندکه در گذشته آن را ایفا کرده بودند، 
با "شما کجایش را دیده اید"، ، "آلن رنه" کارگردان 90 ساله فرانسوی، به احتمال زیاد می خواسته نشان دهدکه در این سن هم توانائی ساختن فیلمی با ساختار و پرداختی نو دارد.
"آلن رنه" در این فیلم که داستانش را از "اورفه و اوریدیس" نویسنده فرانسوی "ژان آنوی" بر گرفته ، در پرداختی غافگیر کننده به همه تم های مورد علاقه خود یعنی عشق، مرگ، گذشت زمان می پردازد.
 او از ورای داستان "اورفه و اریدیس" که مردن از عشق و دباره زنده شدن و دوباره مردن را نشان می دهد، تلاش می کند به هنر پیشگان خود نیز که در گذشته در نمایش "اورفه واوریدیس" نقش آفرینی کرده بودند ، از ورای این نقش یک زندگی دوباره ببخشد.
"آلن رنه" با ترفندی ویژه، یعنی خبر درگذشت یک کارگردان تآتر و احظار این هنرمندان برای خواندن وصیتنامه وی در حضور همگان، آنها را به خانه ای دور افتاده می کشاند و صحنه تآتر بر پرده را با بازی آنها مخلوط می کند. تجربه ای جذاب که می تواند برای علاقمندان به تآتر بسیار جالب باشد.
گفتنی است که "آلن رنه" با ساختن فیلم "هیروشیما، عشق من" که بر گرفته بود از یکی از کتابهای "مارگریت دوراس" در سال 1959 توانست  هم مورد پسند منتقدین و هم مردم قرار گیرد. این فیلم که از فجایع انفجار بمب اتمی و نیز همکاری با دشمن سخن می گوید، به گفته "لوئی مال"، کارگردان مهم دیگر سینمای فرانسه، جهشی را در تاریخ سینما و در این هنر ممکن ساخت.

 
هنر آشپزی فرانسه و لزوم پاسداری از آن 

فیلم "طعم های کاخ" ساخته "کریستیان ونسان" از آن فیلم هائی است که به خوبی علاقمندی فرانسویان را به میراث فرهنگی و اجتماعی خود نشان می دهد.
در این فیلم داستان زنی به نام "هورتانس لابورد" را دنبال می کنیم که آشپز است و در منطقه "پریگور" زندگی می کند. اما به دنبال دیداری با یک رئیس جمهور فرانسه که نامش برده نمی شود اما همه می دانند که "فرانسوآ میتران" است و داستان واقعی است، آشنا می گردد. رئیس جمهوری از او می خواهد آشپز خصوصی وی باشد و خوراک های ساده و واقعی شهرستانها را برای او بپزد. حضور این آشپز و رابطه دوستانه عمیقی که بین او و رئیس جمهوری فرانسه به وجود می آید ، طبیعتأ آشپزهای دیگر را دچار حسادت می کند.
"کاترین فرو" هنرپیشه فرانسوی در نقش زن آشپز بازی بسیار خوب وباورکردنی ارائه می دارد. اما از همه جالب تر دادن نقش رئیس جمهوری به یک آکادمیسین پیر فرانسوی است که جز نوشتن کتاب کار دیگری نکرده است. اما او به خوبی از ایفای این نقش بر می آید و همراه با "کاترین فرو"، تماشاگر را با خود وارد دنیای ظریف هنر آشپزی فرانسه و لزوم نگهاری از آن می کند.

 
پخش مستقیم اپرا و باله در سینما 

سینما های "ام کا دو" از روز 30 سپتامبر کار پخش مستقیم بهترین اپراها و باله های جهان را آغاز می کند.
دراین برنامه، آثاری که در مترو پالیتن اپرای نیو یورک، تآتر بالشوی مسکو و "ندرلندز دانس تآتر" ارائه می شوند هم زمان در سینما های "ام کادوی "کتابخانه"، "ساحل سن"، "اودئون" و "ناسیون" به نمایش در می آیند.
از این رو این سالن ها به گیرنده های ماهواره ای مجهز شده اند.
نخستین آنها، باله "سیلفید" است که روز 30 سپتامبر، فردا، در سینمای "ام کا دوی ناسیون" پخش می شود. این باله که توسط گروه باله تآتر بالشوی مسکو اجرا می گردد، داستان یک اسکاتلندی جوان به نام "جیمز" را به رقص می کشد که عاشق یک "سیلف" یا موجودی تخیلی و اسمانی می شود که تنها این جوان می تواند او را ببیند. این باله که موسیقی آن توسط "سورین لونسکیولد"، آهنگساز دانمارکی ساخته شده و طراح آن "اگوست بورنون ویل" است ، توسط ارکستر تآتر آکادمیک دولتی بالشوی همراهی می گردد.

 
"لئونارد کوهن" باز می گردد 

در 77 سالگی، شاعر و خواننده کانادائی "لئونارد کوهن"، بار دیگر پس از دوره کنسرتهای بزرگ خود در سراسر جهان درسالهای 2008 و 2009 که به او امکان داد از نظر مالی وضع خود را بهبود بخشد، ودر حالی که تصور نمی رفت بار دیگر به چنین کاری دست بزند، برای سه کنسرت به سالن المپیای پاریس بازگشت.
در آن سالها، کلاهبرداری مدیر پیشین برنامه هایش که همه ثروت او را از چنگش در آورد و سپس تهدیدهای دیگر سبب شد که "لئونارد کوهن" از عزلت خود در دیری بودائی بیرون آید و راه سالن های کنسرت را پیش گیرد.
"لئونارد کوهن" چندی پیش نیز آلبوم تازه خود به نام "اولد آیدیاز" را در فرانسه به بازار آورد که حکایت از دور شدن وی از کارهای پیشینش داشت که در آنها از سینتتی تایزر و سازهای کوبه ای استفاده بسیار شده بود. در این کار تازه، پیانو، ارگ و گیتار سهم به سزائی دارند و یک گروه کر زن، این خواننده کهن سال را که با طنز بسیار می گوید" سرانجام من فهمیدم که روزی خواهم مرد" همراهی می کند. خواننده ای که علیرغم این سخنان می گوید آلبوم تازه ای در دست تهیه دارد.