محمود کیانوش نویسنده، شاعر و مترجم ایرانی درگذشت
محمود کیانوش نویسنده، شاعر، منتقد ادبی و مترجم ایرانی، روز سه شنبه ۱۲ ژانویه/ ۲٣ دی، در سن ۸۶ سالگی در لندن درگذشت. از وی به عنوان بنیانگذار شعر کودک و نوجوان به شکل امروزی، یاد می شود و بیش از ۸۰ اثر در زمینه های مختلف از او منتشر شده است.
نتشر شده در:
انتشارات فرهنگ جاوید، ناشر آثار محمود کیانوش، از درگذشت این نویسنده، شاعر، منتقد ادبی و مترجم، در روز سهشنبه ۲۳ دیماه در بیمارستانی در لندن خبر داده است.
پری منصوری همسر محمود کیانوش که او نیز مترجم و نویسنده بود، فروردین امسال در لندن درگذشت.
محمود کیانوش، زادۀ شهریورماه سال ۱۳۱۳ در شهر مشهد بود و مدرک کارشناسی خود را در رشتۀ زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران دریافت کرد.
وی از پیشگامان شعرهای منثور آهنگین است که مجموعۀ اشعارش با نام «شکوفۀ حیرت» (١٣٣٤-١۳۳۸) انتشار یافت.
محمود کیانوش نخستین کتاب شعر خود را که یک شعر بلند نیمایی بود با عنوان «شبستان» در سال ۱۳۳۹ منتشر کرد. وی به دنبال آن، مجموعۀ «ساده و غمناک» را منتشر کرد که گزیده ای از شعرهای او در خلال سال های ١٣٣٤ تا ١٣۴١ بود.
او از اعضای شورای کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز بود و برای مدتی هم عضو هیأت تحریریه و همچنین سردبیر مجلۀ صدف و مجلۀ سخن بود.
محمود کیانوش به دو زبان فارسی و انگلیسی می نوشت؛ از او چندین کتاب توسط یک ناشر بریتانیایی منتشر شده است. نخستین ترجمۀ او به صورت کتاب، رمان «به خدایی ناشناخته» اثر جان اشتاین بک است که در سال ١٣٣۶ منتشر شد.
بازنویسی محمود کیانوش از داستانهای شاهنامه «از کیکاوس تا کیخسرو (سیاهی، شبگیر، آفتاب)» در سال ۱۳۵۴ از سوی اداره کل نگارش وزارت فرهنگ به چاپ رسیده است.
وی علاوه بر دهها کتاب شعر، داستان، نمایشنامه، نقد و تحقیقات ادبی و چندین ترجمه از آثار نویسندگان بزرگ که در ایران منتشر کرده بود، سه دفتر شعر به زبان انگلیسی و منتخبی از آثار شاعران بهنام ایران به ترجمه خودش با مقدمهای بلند به زبان انگلیسی نیز منتشر کرده است.
وی یکی از بازماندگان دوران درخشان ادبیات ایران در دهۀ ۴۰ است؛ دورانی که چهرههای ادبی، دچار نوعی بیقراری برای تجربههای مداوم در عرصه های گوناگون بودند. محمود کیانوش، فعالیت در زمینه های مختلفی چون ترجمه، نوشتن داستان و رمان برای بزرگسالان و کودکان و نوجوان، پژوهش و نقد ادبی، تدریس و گویندگی رادیو، نمایشنامه نویسی، روزنامه نگاری و سردبیری را در کارنامه خود دارد که تمامی اینها در کنار شعر و شاعری، برایش جایگاه ویژهای داشت.
از وی دفترهای متنوعی در حوزۀ شعر منتشر شده است؛ او حتی پیش از احمد شاملو، شعر سپید سروده بود و سپس آن را رها کرده بود. محمود کیانوش بنیانگذار شعر کودک و نوجوان ایران به شکل امروزی شناخته می شود و صورتبندی نظری شعر کودک و نوجوان امروز ایران را مدیون او می دانند.
میل وافر او به تجربهگرایی، پس از مهاجرت به لندن نیز ادامه یافت و مدتی هم در خلال سال های ١۹۸٢ تا ٢٠۱۶ با نام مستعار علیزاده طوسی، با بخش فارسی بی بی سی همکاری کرد که شناخته شده ترین کار او در این شبکه، برنامۀ هفتگی «نامه ای از لندن» و مجموعه برنامۀ «هزار سال غزل فارسی» بود.
آخرین رمان محمود کیانوش که توسط انتشارات فرهنگ جاوید در سال ۱٣۹۹ منتشر شده، «آی زندگی»، نام دارد و رمانی دیگر نیز با نام «سفر شک و سوال»، از وی توسط همین انتشارات، به زودی منتشر خواهد شد. در زمینۀ نقد ادبی نیز، کتاب «بردار اینها را بنویس آقا»، به نگارش او توسط انتشارات فرهنگ جاوید در سال ۱٣۹۹ منتشر شده است.
از محمود کیانوش، بیش از ۸۰ اثر منتشر شده که از مهمترین آثار او در زمینۀ نقد ادبی میتوان به «شعر کودک در ایران»، «زن و عشق در دنیای صادق هدایت» «شعر فارسی در غربت» و «بررسی شعر و نثر فارسی معاصر»، اشاره کرد. در زمینۀ داستان برای کودک و نوجوان نیز آثاری چون «آدم یا روباه» (۱۳۴۸)، «دهکده نو» (۱۳۴۸)، «از بالای پله چهلم» (۱۳۵۶) و «خودنویس آبی و گل سرخ»، مهمترین آثار او هستند.
دو نمایشنامۀ «خون سیاوش» و «علامت سوال»، داستان های کوتاهی چون «غصهای و قصهای»، «در آنجا هیچکس نبود»، «این آقا کی باشند؟»، «بلا آمد و شفا آمد»، رمان های «مرد گرفتار»، «برف و خون»، «حرف و سکوت»، «باغی در کویر»، «غواص و ماهی»، و مجموعه اشعاری چون: «طوطی سبز هندی» ، «نوکطلای نقرهبال»، «باغ ستارهها»، «بچههای جهان»، «طاق هفترنگ»، «آفتاب خانه ما»، «شبستان»، «ساده و غمناک»، «شکوفه حیرت»، «شباویز»، «ماه و ماهی در چشمه باد»، «آبهای خسته»، «قصیده ای برای همه» و «ناگهان انسان و زمینش»، از مهمترین آثار محمود کیانوش به شمار می روند.
در حوزۀ ترجمه نیز وی آثار ادبی ارزشمندی را به فارسی برگردانده است که از میان آنها می توان به «هاوایی: گوهر اقیانوس آرام» نوشتۀ اسکار لوئیس، «زنی که گریخت» نوشتۀ دی اچ لارنس، «به خدای ناشناخته» نوشتۀ جان اشتاین بک، «سفر دراز روز در شب» نوشتۀ یوجین اونیل، «مرگ و دختر» نوشتۀ آریل دورفمن، «داستان یک پولی» نوشتۀ برتولت برشت، «خانۀ برنارد آلبا» نوشتۀ فدریکو گارسیا لورکا و «مالون می میرد» نوشتۀ ساموئل بکت، اشاره کرد.
علیاصغر سیدآبادی شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان، درباره محمود کیانوش نوشته است: «مردی که در سایه خودش گم شد».
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید