مذاکرات تهران و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای بدون توافق پایان یافت

رییس بخش بازرسی آژانس بین المللی انرژی هسته ای با تایید خبر عدم توافق طرفین عنوان کرد گفتگوها پیرامون توافقی بر سر تحقیقات احتمالی ایران در گذشته بر سلاح هسته ای بی نتیجه ماند.

هرمان ناکارتس که خود رهبر هیات مذاکره کننده آژانس را در تهران بر عهده داشت گفت:« اختلافات باقی ماند و ما نتوانستیم برای یک توافق به جمع بندی برسیم. ما با طرف ایرانی توافق کردیم روز 12فوریه (24 بهمن ماه) دوباره با هم دیدار کنیم.»

پیش از شروع سفر هیات آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران، هرمان ناکاراتس یکی از اصلی‌ترین خواسته های این سازمان را صدور اجازه بازرسی سایت پارچین از سوی تهران عنوان کرده بود.
جامعه جهانی معتقد است تهران در این منطقه دست به تحقیقات و آزمایش هایی با هدف دستیابی به سلاح هسته ای زده و هم اکنون نیز به شدت در تلاش است با شست و شو و تعویض خاک محیط، نشانه های آن را از بین ببرد.
اما تهران با رد خواسته های بین المللی برای بازدید بازرسان آژانس از این منطقه، عنوان میکند پارچین یک سایت نظامی است و نه هسته ای و به همین دلیل اجازه بازدید بازرسان آژانس از این منطقه را صادر نخواهد کرد.
آقای ناکارتس پیش از سفر دو روز پیش خود به تهران گفته بود آژانس انتظار دارد بعد از یک سال تلاش، این هفته یک توافق با «رویه ساختاری» را به امضا برساند که پاسخگوی اتهامات علیه ایران باشد.
از جزئیات عدم توافق تهران و آژانس، خبری منتشر نشده است اما، آژانس بین المللی انرژی هسته ای همواره خواستار باز شدن در تمامی سایت هایی بوده که بازرسان این سازمان خواهان بازدید از آنها هستند.
برخی از منابع خبری مدعی شدند که آژانس عنوان کرده بود حاضر است با یک بار بازرسی از برخی مناطق، این سایت ها را برای همیشه از لیست بازرسی های خود خارج کند.
مارک فیتزپاتریک از بنیاد بین المللی مطالعات استراتژیک در این زمینه گفت: این نا امید کننده است اما به هیچ وجه اتفاق غیر قابل پیش بینی نبود که ایران از خود هیچ نرمشی نشان ندهد.
عدم توافق بین ایران و آژانس در حالی است که پیش از این اعلام شده بود تهران و پایتخت های کشورهای عضو 1+5 نظر دارند به زودی با هم دیدار کنند، پیشتر اعلام شده بود این دیدار در ماه جاری میلادی برگزار خواهد شد که سپس تاریخ آن به چندی بعد منتقل شده است، تاریخ دقیق این نشست همچنان نامشخص است.
دور قبلی مذاکرات ایران و آژانس ۲۳ آذر ماه گذشته برگزار شده بود و هدف آن نیز رسیدن به
یک «رویکرد ساختارمند» برای حل مسائل باقی‌مانده برنامه هسته‌ای ایران عنوان شده بود.
مذاکرات ایران و آژانس از آن جهت حائز اهمیت است که مبنایی برای مذاکرات سیاسی ایران و گروه 1+5 محسوب می‌شود.
خواسته گروه 1+5 از ایران رسیدن به توافق با آژانس و عمل به قطعنامه‌های شورای امنیت است و ایران هم خواستار رفع تحریم‌ها و در عین حال ادامه برنامه هسته‌ای خود مطابق با پیمان ان پی تی است.
خبرگزاری رویترز پیرامون شکست این دور از مذاکرات تهران و آژان نوشته است:«عدم دستیابی به یک توافق در خلال جلسات بین ایران و آژانس بین المللی انرژی هسته ای موجب افزایش نگرانی جهانی و افزایش خطر بالاگرفتن جنگی جدید در منطقه خاورمیانه شده است.»

************

رضا تقی زاده، کارشناس مسائل ایران، در صدر مسائلی که به شکست این گفتگوها انجامید، مخالفت ایران با بازرسی تأسیسات اتمی این کشور و به ویژه تأسیسا ت پارچین و نیز بازی ایران برای گرفتن شماری امتیاز سیاسی را عنوان می کند.
این در حالی است که ایران می گوید برخی از خواست های آژانس فرا تر از وظایفی می رود که معاهده عدم گسترش سلاحهای تخریبی گسترده تعیین می کند.
رضا تقی زاده در این باره هم می گوید گرچه ایران درست می گوید این کشور با پنهان کاری و دادن آمار و ارقام مختلف آژانس و جامعه بین المللی را گمراه کرده که می توان 40 مورد از این تخلفات در فهرست تهیه شده توسط حسن روحانی، مسئول پیشین مذاکره با آژانس دید.