هلموت اشمیت صدراعظم اسبق آلمان درگذشت

هلموت اشمیت تا آخرین ماه های زندگی همچنان به عنوان یک نظریه پرداز برجسته در آلمان بر سیاست دولت ها و افکار عمومی تاثیر می گذاشت. او که از رهبران برجسته حزب سوسیال دموکرات محسوب می شد، در سال های آخر عمر سیاست را کنار گذاشته بود و تنها می نوشت و بعضا دیدگاه های همیشه بحث برانگیز خود را درباره تحولات جهان در مصاحبه های بلند تلویزیونی مطرح می کرد.

مصاحبه های او در مواردی حتی بیش از فیلم ها و سریال های موفق تلویزیونی بیننده داشت. صراحت و حاضرجوابی در عین متانت و بردباری، از ویژگی های او در این مصاحبه ها بود. البته بیش از همه طبقه متوسط و تحصیل کرده آلمان به این مصاحبه ها علاقمند بودند.

آقای اشمیت تنها شخصیت آلمانی بود که پس از ممنوعیت جدی مصرف دخانیات در برنامه های تلویزیونی؛ اجازه داشت سیگار بعدی خود را با آتش سیگاری که رو به خاموشی می نهاد روشن کند. می گفتند او رسما اعلام کرده است که یا در برنامه ها شرکت نمی کند یا باید بتواند سیگارش را بکشد.

اشمیت تنها یک سیاستمدار نبود، بلکه نظریه پردازی اندیشمند و روزنامه نگاری معتبر نیز محسوب می شد. او تا پایان زندگی از ناشران هفته نامه "دی سایت" بود که یکی از پرخواننده ترین و اثرگذارترین رسانه های آلمان است.

مورد احترام موافق و مخالف

هلموت اشمیت از جمله سیاستمداران معدودی در دوران معاصر بود که می شد با دیدگاه های او مخالف بود، اما نادیده گرفتن نفوذ اجتماعی و سیاسی او امکان پذیر نبود. بسیاری از دیدگاه های او به مثابه شنا در مسیر عکس آب بود و با دیدگاه های روشنفکران آلمان تضاد داشت. به همین دلیل در بسیاری موارد منتقدان او را سیاستمداری محافظه کار می یافتند.

اشمیت به عنوان نمونه در سال ١٩٧٥ هنگامی که سن قانونی در آلمان از ٢١ سال به ١٨ سال کاهش یافت با این قانون به مخالفت برخاست و نسل جوان آن زمان را علیه خود برانگیخت. درحالی که اکثر سوسیال دموکرات های آلمان از تبدیل شدن آلمان به یک جامعه چند فرهنگی پشتیبانی می کردند، او به شدت مخالف این دیدگاه بود و تا آنجا پیش می رفت که می گفت دعوت از کارگران میهمان برای بازسازی آلمان در دهه ١٩٦٠ نیز اشتباه بوده است.

در زمینه سیاست خارجی اشمیت طرفدار جدی عدم دخالت در امور دیگران بود و در جریان جنگ بالکان با حضور کشورش در این جنگ به مخالفت برخاست. در حالی که به عنوان نمونه حتی یوشکا فیشر رهبر سبزهای صلح طلب آلمان نیز از این مداخله به دلایل انسانی پشتیبانی می کرد.

اشمیت حتی در سال ٢٠٠٧ از موضوع گرمایش زمین که به شدت مورد بحث بود، به عنوان "جنجال مطبوعاتی" یاد کرد و مدعی شد که تغییر دمای زمین همواره وجود داشته، اما دلایل آن هرگز به درستی تحقیق نشده است. اشمیت البته از تغییر الگوهای تولید و مصرف انرژی به نفع محیط زیست پشتیبانی می کرد.

هلموت اشمیت، از مخالفان ورود ترکیه به اتحادیه اروپا نیز بود و معتقد بود این امر به تجارت خارجی اتحادیه اروپا صدمه می زند و روند هموندی شهروندان ترک در آلمان را نیز مختل می کند.

از سناتوری هامبورگ تا صدارت عظمای آلمان

هلموت اشمیت پیش از آن که در سال ١٩٧٦ به صدراعظمی آلمان فدرال انتخاب شود، در پست های سناتور هامبورگ، رئیس فراکسیون حزب سوسیال دموکرات در مجلس فدرال، وزیر دفاع، وزیر اقتصاد و وزیر دارائی به کشورش خدمت کرده بود. وی در سال ١٩٨٣ در سن ٦٩ سالگی از مشاغل سیاسی کناره گرفت و در مقام یکی از ناشران دی تسایت به تلاش های مطبوعاتی ادامه داد.

اشمیت در طول حیات خود عناوین افتخاری و جوایز بی شماری کسب کرد. شهروند افتخاری برلین، هامبورگ، بن، برمرهافن، گوسترو و شلسویگ هلشتاین بود. در آلمان دانشگاه ها و رشته های دانشگاهی متعددی بنام اشمیت نامگذاری شده است.

٢٤ دانشگاه جهان در طول حیات هلموت اشمیت به او دکترای افتخاری دادند که هاروارد، سوربن، کمبریج، آکسفورد و کایئو در ژاپن در شمار آن ها بودند. وی در فاصله سال های ١٩٧٨ تا ٢٠١٥ در مجموع ٢٨ جایزه ملی و بین المللی گرفت.