هوشنگ امیر احمدی: "اولویت بین‌المللی بایدن چین و روسیه است، نه ایران"

امروزچهارشنبه بیستم ژانویه، جو بایدن، چهل‌و‌ششمین رئیس جمهوری آمریکا در وضعیتی کاملاً استثنایی و بی سابقه به عنوان جانشین دونالد ترامپ ادای سوگند می‌کند. گر چه بایدن سیاستمداری مجّرب است، اما، چالش‌هایی که جامعه آمریکا اکنون با آنها روبرو است از بسیاری جهات نیز بی سابقه و استثنائی هستند.

هوشنگ امیراحمدی معتقد است که اولویت خارجی رئیس جمهوری جدید آمریکا ایران نیست، چین و روسیه است. © RFI

هوشنگ امیراحمدی، استاد ممتاز در دانشگاه راتگرز آمریکا، در گفتگو با ما در خصوص این چالش‌ها از جمله گفته است :  

جو بایدن با دو رشته مشکلات داخلی و خارجی روبرو است. مهمترین مشکل داخلی آمریکا، از نظر امیراحمدی، وخامت بحران سرمایه داری آمریکا است که از چهار دهۀ پیش آغاز شده و اکنون به مرحلۀ حساسی رسیده است. امیراحمدی تصریح کرده است که شکاف فزایندۀ طبقاتی بر وخامت این بحران افزوده است، زیرا، یک اقلیت کوچک بیش از هشتاد درصد ثروت آمریکا را تصاحب می‌کند.

تشدید شکاف طبقاتی به گفتۀ امیراحمدی بی ارتباط با سرمشق و روند دگرگونی خود سرمایه داری آمریکا نیست. افزون بر این، دیگر مشکل مهم داخلی آمریکا که جو بایدن با آن درگیر خواهد بود، از نظر امیراحمدی، مسئلۀ نابرابری نژادی است که همچنان یک بغرنج بزرگ در آمریکا به شمار می رود. او به این نابرابری نژادی نابرابری فرهنگی را نیز اضافه می‌کند که ناشی از کثرت فرهنگ‌های جدید و عمدتاً کثرت اقوام آسیایی یا لاتینی تبار در آمریکا است که اکنون خواستار حقوق و مسئولیت‌های همتراز با سفیدپوستان این کشور هستند.

به گفتۀ هوشنگ امیراحمدی بحران "کووید ١٩" بر شدت مشکلات اقتصادی، طبقاتی، سیاسی و فرهنگی آمریکا افزوده است. بخش عمده ای از تاثیر مخرب ویروس کرونا بر بحران‌های داخلی آمریکا به گمان امیراحمدی ناشی از ساختار فدرال دولت در این کشور است که در آن ایالت‌ها از قدرتی بالا و در قیاس با قدرت مرکزی از آزادی عمل و اختیارات بسیاری برخوردار هستند.

به گفتۀ امیراحمدی، در عرصۀ بین‌المللی، آمریکا طی چهار دهۀ اخیر و به موازات دگردیسی‌های اقتصادی خود برتری خود را در مصاف و رقابت با قدرت‌های جدید به ویژه چین از دست داده است. امیراحمدی معتقد است که در قیاس با دورۀ دونالد ترامپ، دورۀ ریاست جمهوری جو بایدن در عرصۀ بین المللی به ویژه در قبال چین، ایران و خاورمیانه آمیخته ای از تداوم و گسست خواهد بود. او می گوید که جو بایدن نخواهد توانست بسیاری از اقدام‌ها و تصمیم‌های دورۀ ترامپ را تغییر داده و وضع را به دورۀ پیش از او بازگرداند. مهمتر حتا، هوشنگ امیراحمدی معتقد است که برای نمونه، در خصوص چین جو بایدن سیاست‌های دونالد ترامپ را با قاطعیت و ورزیدگی بیشتر دنبال خواهد کرد. همین امر، به گمان او، در مورد سیاست بایدن در قبال ایران صادق است. به گفتۀ استاد دانشگاه راتگرز بایدن نمی‌تواند مثلاً تحولات جدید منطقه به ویژه رابطۀ جدید اسرائیل با کشورهای عرب خاورمیانه را نادیده بگیرد.

بسیاری از اقدام های دونالد ترامپ از جمله به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل تحقق وعده‌هایی است که رؤسای جمهوری پیشین آمریکا داده بودند بی آنکه به آنها عمل کنند. افزون بر این، مشکلات داخلی آمریکا در حال حاضر آنقدر کثیر و سنگین هستند که بایدن توان بازگرداندن اوضاع به وضعیت گذشته را ندارد.

در پایان و در خصوص سیاست و رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال ایران، هوشنگ امیراحمدی گفته است که در پنج شش ماه آینده یعنی تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران، این کشور از اولویت‌های جو بایدن نخواهد بود. تیم بایدن می داند که اتفاقاتی در ایران روی خواهد داد و گروه حسن روحانی مشروعیت لازم را برای انجام مذاکره با آمریکا ندارد و آقای خامنه‌ای هم چنین اجازه‌ای را به گروه او نخواهد داد. امیراحمدی سپس تأکید کرده است که در هر حال، مسئلۀ اصلی بایدن در عرصۀ بین‌المللی نه ایران، بلکه چین و روسیه است، مضاف بر اینکه بایدن نخواهد توانست همانند اوباما اینبار چین و روسیه را نیز برای رسیدن به یک توافق احتمالی جدید با ایران با خود همراه کند. به همین خاطر، به گفتۀ امیراحمدی، رئیس جمهوری جدید آمریکا خواهد کوشید تا جبهه‌ای متشکل از  اسرائیل و متحدان جدید عرب آن در مقابل ایران تشکیل بدهد و صرفاً به حمایت از این جبهه در مواجهه با ایران بسنده کند.