دسترسی به محتوای اصلی
چشم‌انداز روز

حشمت‌الله طبرزدی : احیای برجام از نو سیاست سرکوب رژیم ایران را تشدید می‌کند

نتشر شده در:

حشمت الله طبرزدی : مردم می‌دانند که احیای برجام بهبود وضعیت اقتصادی آنان را در پی ندارد. آنان می‌دانند که این حکومت هر وقت جیب‌هایش پُرتر می‌شود، بر شدت سرکوب خود می‌افزاید. مردم می‌دانند پولی که آمریکایی‌ها بخواهند به رژیم ایران با احیای برجام بدهند نصیب مردم ایران نمی شود، بلکه به جیب حزب‌الله و دیگر گروه‌های نیابتی می رود. به همین خاطر مردم بی‌اعتمادی خود را به حکومت و برجام در این شعار خلاصه می‌کنند : "از بس دروغ شنیدیم، ما دیگه رأی نمی دیم." آنچه آقای خامنه‌ای و دیگر رهبران ایران از آن می‌ترسند : شورش گرسنگان است. 

حشمت‌الله طبرزدی فعال سیاسی و تحلیلگر مقیم ایران.
حشمت‌الله طبرزدی فعال سیاسی و تحلیلگر مقیم ایران. © RFI
تبلیغ بازرگانی

چیزی بیش از خوش بینی در اظهارات حسن روحانی یا عباس عراقچی دربارۀ موفقیت مذاکرات جاری وین برای احیای برجام مشاهده می‌شود (که از نظر تهران البته چیزی جز رفع تحریم‌های آمریکا نمی‌تواند باشد). به گفتۀ روحانی "طرف آمریکایی دست کم در حرف جدی است" و واشنگتن نیز تمایل خود را برای احیای هر چه سریعتر برجام پنهان نمی‌کند.

از آنجا که مذاکرات جاری وین فقط با موافقت رهبر حکومت اسلامی ایران می توانسته آغاز شود، پرسیدنی است : چه چیزی او را واداشته که بخواهد سریعاً یا به قول خودش در مذاکراتی غیرفرسایشی به توافق با آمریکا دست یابد؟ و ارزیابی و رویکرد جامعه در قبال این مذاکرات چیست؟ در پاسخ به این پرسش ها و پرسش های دیگر حشمت الله طبرزدی وضعیت جاری ایران و دورنمای سیاسی کشور را بررسی می‌کند. او از جمله می‌گوید :

"خوش بینی مقامات ایران دربارۀ سرانجام مذاکرات جاری وین در تناقض با اظهارات مقامات آمریکا است که می‌گویند هنوز گشایش مهمی روی نداده است. در واقع، هنوز داده‌های ملموسی دربارۀ این مذاکرات غیرشفاف که بعضاً به تبلیغات سیاسی از سوی حکومت ایران آمیخته است در دست نیست که بتوان دربارۀ آنها داوری قطعی کرد.

افزون بر این، در خود حکومت اسلامی ایران نیز در خصوص این مذاکرات دوگانگی وجود دارد. دولت روحانی در تلاش است که تا پیش از نمایش انتخابات خرداد ماه دستاوردی در کارنامۀ خود به ثبت برساند و علی خامنه‌ای که تاکنون مخالف به سرانجام رسیدن این مذاکرات بود، حال به این نتیجه رسیده که نظر به وضعیت فلاکت بار اقتصادی جامعه و مردم مذاکرات جاری هر چه زودتر به سرانجام برسد تا شاید به این ترتیب بخشی از مردم پای صندوق‌های رأی حاضر شوند."

به گفتۀ طبرزدی : "با این حال علائمی از خوش بینی در جامعه دیده نمی شود. در حوزۀ اقتصادی بازار پول یا بورس در سراشیبی است که در اثر آن مردم متحمل ضررهای بسیار شده‌اند. از نظر اجتماعی نیز احیاء یا عدم احیای برجام اهمیتی برای جامعه ندارد. زیرا، برجام یک بار موفق شد بی آنکه کمترین بهبودی در وضعیت اقتصادی مردم به وجود آورد. حاصل بی اعتمادی و بی تفاوتی مردم را در شعار آنان در خیابان‌ها می‌توان دید که می گویند : "از بس دروغ شنیدیم، ما دیگه رأی نمی دیم."

از نظر سیاسی، اپوزیسیون داخل کشور نگران است که با احیای برجام، آمریکا بار دیگر مقداری پول به جمهوری اسلامی بدهد و جمهوری اسلامی نیز به محض اینکه باصطلاح "خرش از پُل گذشت" از نو سیاست سرکوب را علیه جامعه از سر بگیرد.

اگر نتیجۀ برجام یا احیای برجام بهبود وضعیت اقتصادی مردم می بود، این امر خشنودی همگان از جمله مخالفان حکومت اسلامی را باعث می‌شد. اما، مردم ایران به عینه دیدند که میلیاردها دلار پول‌هایی که در نتیجۀ برجام وارد کشور شد سر از سوریه و عراق در آورد و به جنگ‌ها و گروه‌های نیابتی حکومت ایران در منطقه اختصاص یافت و در عوض فشارها و سرکوب‌ها در داخل نیز افزایش یافت. این حکومت هر وقت جیب‌هایش پُرتر می‌شود، بر شدت سرکوب خود می‌افزاید.

پولی که آمریکایی‌ها بخواهند به رژیم ایران بدهند نصیب مردم ایران نمی شود و مردم ایران هم این را خوب می‌دانند و به همین خاطر من نشانه‌هایی دال بر خشنودی مردم از موفقیت احتمالی مذاکرات جاری برای احیای برجام مشاهده نمی‌کنم."

حشمت الله طبرزدی در ادامه نیز افزوده است :

"آقای خامنه‌ای همانند سایر مقامات جمهوری اسلامی نگران از تبعات سیاسی و اجتماعی اوضاع وخیم اقتصادی کشور است. رهبران رژیم اسلامی ایران پیش از هر چیز از شورش‌های اجتماعی، از شورش گرسنگان، می ترسند. افزون بر این، بحران کرونا رژیم را سخت گرفتار کرده و این گرفتاری نتیجۀ مستقیم تصمیمات خود رهبران جمهوری اسلامی به ویژه شخص آقای خامنه‌ای است : آقای خامنه‌ای ورود واکسن از آمریکا و کشورهای غربی را منع کرد، در حالی که حکومت حتی نمی‌تواند به دلیل بی‌پولی از متحدان خود – چین و روسیه – واکسن خریده و وارد کند. نتیجۀ این بحران‌ها در کوتاه مدت عدم حضور اکثریت بزرگ جامعه در پای صندوق‌های رأی خواهد بود.

در بلند مدت اما آقای خامنه‌ای می بیند که این وضعیت بر سیاست‌های منطقه ای حکومت اسلامی نیز اثر گذشته به طوری که حکومت اسلامی نمی تواند به اندازه کافی پول به دست حزب‌الله لبنان یا انصارالله یمن و دیگر گروهای نیابتی در منطقه برساند."

طبرزدی می‌گوید : "ممکن است سرکوب‌های اعتراض‌های اجتماعی دو سه سال گذشته به ویژه سرکوب آبان ماه ٩٨ که طی آن ١٥٠٠ نفر را کشتند تا حدودی مردم را محتاط کرده باشند، اما حکومت اسلامی ایران نتوانسته با این سرکوب ها صورت مسئلۀ اجتماعی را پاک کند : روزی نیست که شاهد اعتراض‌های خیابانی مالباختگان، کارگران و بازنشسته‌ها... در کشور نباشیم و حکومت نتوانسته مانع از اعتراض‌های علنی آنان بشود، به ویژه اینکه مطالبات صنفی آنان سریعاً به شعارهای سیاسی تبدیل شده‌اند. اعتراض‌ها در شبکه های اجتماعی نیز توسعه یافته و می دانیم که این تحول آقای خامنه‌ای را سخت نگران ساخته است،  زیرا فضای سایبری به آئینه و انعکاس گستردۀ همۀ مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور بدل شده است."

به گمان حشمت الله طبرزدی، "این وضع نمی‌تواند بر انتخابات پیش رو اثر نگذارد و شکاف‌های درون حکومت را تشدید نکند." او می گوید : "اعتراض‌های جاری اجتماعی گرایش‌های مختلف مخالفان و فعالان سیاسی و اجتماعی را به یکدیگر نزدیک تر کرده و این نزدیکی فزاینده را می‌توان در قالب ابتکارهایی نظیر جنبش "نه به جمهوری اسلامی" یا "تحریم نمایش انتخابات" مشاهده کرد. همین همگرایی را در میان مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور می‌توان دید. دیدیم که این همگرایی حتی میان اپوزیسیون داخل و خارج در اعتراض به قرارداد همکاری بیست و پنج ساله با چین نیز قویاً نمودار شد."

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

بخش‌های دیگر را ببینید
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.