شعله‌سعدی : خروج آمریکا از افغانستان جنگ طالبان و رژیم ایران را محتمل کرده است
نتشر شده در:
گوش کنید - ۰۲:۲۴
قاسم شعله‌سعدی : خروج آمریکا از افغانستان عملاً به تفاهم موقتی طالبان و رژیم اسلامی ایران پایان داده و به دلیل تضادهای مذهبی و ایدئولوژیک، جنگ را میان دو طرف محتمل ساخته، آنهم با وجود انبوه سلاح‌های پیشرفتۀ آمریکایی که بدون صاحب در افغانستان به جای مانده است. خروج آمریکا از افغانستان در عین حال دو ملت ایران و افغانستان را در نبرد مشترک با دو نظام طالبانی در کابل و تهران به یکدیگر نزدیک ساخته و همسویی سنی‌های ایران با حکومت طالبان را در مقابل ظلم و تعدی حکومت شیعه مذهب تهران باعث شده است.
اعلام حکومت جدید طالبان تقریباً همه را نگران کرده است. مردم افغانستان در شهرهای این کشور به اعتراضات خود علیه حکومت جدید طالبان ادامه می‌دهند. آمریکا و کشورهای غربی که می‌کوشند موضعی واحد در قبال حکومت جدید طالبان اتخاذ کنند، می‌گویند که این حکومت در هر حال نه فراگیر است نه نمایندۀ همۀ آحاد مردم افغانستان و به رسمیت شناختن آن به سهولت صورت نخواهد گرفت.
در این بین جمهوری اسلامی که خشنود از خروج آمریکایی‌ها از افغانستان به نظر می رسد، نگران از حضور و اقدام‌های داعش در افغانستان است و این نگرانی موضوع نشست مجلس شورای اسلامی بوده که با حضور فرماندۀ نیروی قدس سپاه پاسداران، اسماعیل قاآنی، پشت درهای بسته برگزار شد. برخی خبرها حاکی است که سپاه پاسداران وارد همکاری با طالبان برای مقابله با تهدید داعش در افغانستان شده است.
آیا خروج آمریکا از افغانستان حقیقتاً نگرانی‌های امنیتی حکومت ایران را رفع می‌کند؟ آیا ائتلاف سپاه پاسداران و طالبان برای دفع تهدید داعش در افغانستان می‌تواند پایدار باشد؟ قدرت‌گیری دوبارۀ طالبان در افغانستان چه تاثیری بر وضعیت ایران خواهد گذاشت که بیش از ٩٠٠ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و بیش از سه میلیون و پانصد هزار پناهجو و مهاجر افغان را در خود جای داده است؟
در پاسخ به این پرسش‌ها و پرسش‌های دیگر، قاسم شعله‌سعدی، حقوقدان و تحلیلگر مسائل ایران، از جمله گفته است :
"برآمدن طالبان و حضور داعش در افغانستان تاثیر بسیار منفی بر امنیت ملی ایران دارد که حتی منفی‌تر از آثار امنیتی جنگ هشت سالۀ ایران و عراق برای جمهوری اسلامی ایران می‌تواند باشد. جنگ ایران و عراق دست‌کم میان دو کشور شیعه صورت گرفت، در حالی که افغانستان بار دیگر جولانگاه انواع بنیادگرایی سنی شیعه‌ستیز شده که از انبوه سلاح‌های پیشرفته و به جا ماندۀ ارتش آمریکا نیز بهره‌مندند.
تفاهم لحظه‌ای طالبان و رژیم اسلامی ایران به دلیل تضادهای ایدئولوژیک دو طرف، لزوماً تفاهمی موقتی است که حول هدف مشترک بیرون راندن ارتش آمریکا از افغانستان شکل گرفت، اما، با دور شدن آمریکا از افغانستان این تفاهم دیگر به هیچ وجه فاکتور مثبت امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران به شمار نمی‌رود. از یاد نبریم که عامل حضور آمریکا در منطقه از آغاز جمهوری اسلامی و به ویژه جنگ ایران و عراق بود که در پدیداری آن شخص خمینی نقشی اساسی داشت.
جمهوری اسلامی هم عامل استقرار آمریکا در منطقه بوده هم عامل ائتلاف اسرائیل و کشورهای عرب منطقه علیه ایران به شمار می رود، به طوری که اسرائیل توانسته به یمن همین ائتلاف عملاً به همسایه ایران تبدیل بشود. به عبارت دیگر، ما با وضعیت تازه‌ای روبرو هستیم که در آن دو ملت ایران و افغانستان در نبرد مشترک خود علیه دو نظام طالبانی در کابل و تهران بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک شده‌اند.
افزون بر این، رفتن آمریکا از افغانستان اتفاقاً حاوی این درس بزرگ برای دو ملت است که آزادی آنان به دست خود آنان صورت می‌پذیرد نه به دست قدرت‌های خارجی که صرفاً در پی منافع خود هستند و برای تأمین این منافع حاضرند ملت‌های منطقه را قربانی و با نیروهایی همچون طالبان سازش کنند و عاقبت هم با خفت مثلاً افغانستان را ترک کنند و کشور را از نو تحویل طالبان بدهند.
خروج آمریکا از افغانستان در عین حال نگرانی‌های امنیتی حکومت اسلامی ایران را برطرف نمی‌کند. بالعکس خطر وقوع جنگ میان طالبان و جمهوری اسلامی از این پس بیش از هر زمان محتمل است.
اولاً، خروج نظامی آمریکا از افغانستان بمنزلۀ پایان نفوذ آمریکا در افغانستان نیست. با روی کار آمدن دوبارۀ طالبان در افغانستان، در واقع مثلث واشنگتن، ریاض و اسلام‌آباد از نو به بازیگر اصلی صحنۀ سیاسی افغانستان تبدیل شده است و هر وقت منافع این مثلث ایجاب بکند جنگ میان طالبان و حکومت اسلامی ایران امکانپذیر می‌شود، آنهم با این همۀ سلاح‌ها و تجهیزات نظامی آمریکایی که بی صاحب در افغانستان رها شده است. با استفاده از همین سلاح‌ها طالبان موفق شدند درۀ پنجشیر را تصرف کنند، در حالی که حتی ارتش سرخ نتوانسته بود به چنین موفقیتی دست یابد. ثانیاً، عامل جدیدی که می تواند به منشاء نگرانی امنیتی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شود، همسویی سنی مذهبان ایران با حکومت طالبان است به طوری که آن را از این پس پشتیبان خود در مقابل ظلم و تعدی حکومت شیعه جمهوری اسلامی می‌دانند."
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید