معضل جدی خشکسالی و آوارگی ناشی از آن در افغانستان

در تازه‌ترین گزارش "اوچا" یا دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه در سازمان ملل آمده است که در روزهای پسین، ۱۲۰ هزار تن به دلیل خشکسالی در ولایت بادغیس در غرب افغانستان بیجا شده اند.

مقام‌های این دفتر می‌گویند که با این بیجا شدگان، آمار کلی بیجا شدگان خشکسالی در افغانستان به بیش از ۲۵۰ هزار تن افزایش یافته است.

"اوچا" همچنین تاکید می‌کند که ظرفیت نهادهای کمک‌کننده در ولایت بادغیس به گونه قابل ملاحضه‌ای ناکافی است.

حکومت افغانستان نیز گفته که از میان ۲۰ ولایتی که از خشکسالی متاثر شده، بادغیس و غور در غرب افغانستان، بیشتر متاثر شده اند، چنانچه باشندگان این دو ولایت محروم ناگزیر شده اند تا از ده به مرکز ولایت و یا به ولایت‌های همجوار پناه ببرند.

همزمان با این، حشمت بهادری، مسوول اطلاعات اداره ملی آمادگی مبارزه با حوادث در گفتگویی با رادیو بین‌المللی فرانسه گفت، پیش‌بینی شده که تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی ۲.۲ میلیون تن در افغانستان از مساله خشکسالی متاثر خواهند شد.

باشندگان ولایت‌های بادغیس و غور بیشتر از راه دامداری و کشاورزی امرار معیشت می‌کنند. از همین‌رو، عدم بارندگی در فصل بهار امسال و زمستان پارسال سبب شده تا باشندگان این دو ولایت، بیش از دیگر نقاط افغانستان از مسألۀ خشکسالی متاثر گردند.

حنیف فطرت، یکی از باشندگان ولایت بادغیس به رادیو بین‌المللی فرانسه گفت که کمبود آب آشامیدنی در این ولایت، به یکی از چالش‌های اصلی مبدل شده و قیمت هر ۲۰ لیتر آب در مرکز این ولایت به ۴۰ افغانی افزایش یافته است.

فطرت در مورد این چالش گفت: "چندی پیش هنگامی که یک تانکر آب که از سوی یکی از دفاتر کمک‌کننده برای توزیع در یکی از روستاهایی که نزدیک اسکان بیجا‌شدگان داخلی قرار داشت رفته بود، بیجاشدگان برای دریافت آب هجوم می‌آورند و یکی از خانم‌ها که برای گرفتن آب آمده بود، زیر دست و پا قرار گرفته و جانش را از دست می‌دهد."

خشکسالی‌های اخیر همچنین سبب شده تا بار دیگر، گفتمان منابع آبی افغانستان از سر گرفته شود. منابعی که بخشی از آب ایران را که خود نیز چون افغانستان با خشکسالی رو به رو است، تامین می‌کند.

چندی پیش، جواد ظریف، وزیر امور خارجۀ ایران در گفتگو با یکی از رسانه‌های داخلی این کشور گفته بود که ایران حاضر است تا برای حل حقابه با افغانستان از اهرم‌های فشار کار گیرد.

حالا آگاهان امور باورمندند که افغانستان برای مبارزه با خشکسالی که تبدیل به یک معضل جدی شده است، نیاز دارد تا منابع آبی‌اش را مدیریت کند.

محمد احمدی، آگاه امور سیاسی اما تاکید می‌کند که مدیریت منابع آبی افغانستان ممکن به تنش روابط میان دو همسایه و افزایش ناامنی در غرب افغانستان بیانجامد.

آقای احمدی می‌گوید که ایران در مناطق غربی افغانستان نفوذ دارد و نیزدیر زمانیست که به حمایت طالبان و گروه‌های مسلح دیگر در غرب افغانستان متهم است.

در افغانستان خیلی‌ها باورمندند که بخش بزرگی از جنگ و ناامنی در مناطق غربی افغانستان، جنگ آب و جنگ بر سر منابع آبی افغانستان است.

حالا حکومت افغانستان با توجه به معضل روز افزون خشکسالی، در دو راهی قرار گرفته است. از یک سو باید با مدیریت منابع آبی با خشکسالی مبارزه کند و از سوی دیگر مسألۀ مدیریت منابع آبی، نظر به ادعای ایران، کار سهل و آسانی به نظر نمی‌رسد.