سیاست خارجی "فیّون" و"ژوپه": تضادها در نگرش آنان در رابطه با پوتین، ترامپ، اسد، ایران و عربستان

رویکرد "فرانسوا فیّون" و "آلن ژوپه" درباره روسیه و ولادیمیر پوتین

موضوع جنگ داخلی سوریه و حمایت روسیه از بشار اسد، با نگرش دو نامزد حزب جمهوریخواهان نسبت به روسیه و ولادیمیر پوتین گره خورده است؛ در این باره، موضع "فرانسوا فیّون" بسیار روشن است؛ او خواهان ائتلاف با ولادیمیر پوتین درباره جنگ داخلی سوریه و مبارزه با داعش و افراط‌گرایان اسلامی است.

"فرانسوا فیّون" از جمله معدود سیاستمداران فرانسوی است که روابط بسیار نزدیکی با ولادیمیر پوتین دارد و فرهنگ و تاریخ روسیه را بسیار دوست دارد. روابط نزدیک فرانسوا فیّون با ولادیمیر پوتین از زمانی آغاز شده است که او به عنوان نخست وزیر فرانسه بارها به روسیه سفر کرده و با همتای روس خود، ولادیمیرپوتین نخست وزیر وقت روسیه دیدار و گفتگو کرده است. روابط بسیار دوستانه و نزدیک بین این دو، در کتاب "فرانسه-روسیه" نوشته "نیکلا هِنَن" در انتشارات "فَیارد" بازتاب یافته است. خط‌ مشی‌ سیاسی "فرانسوا فیّون" درباره روسیه و ولادیمیر پوتین، از آن هنگام تا کنون تغییری نکرده است. از سال ۲۰۱۲ تا کنون، فرانسوا فیّون بارها به روسیه سفر کرده و با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ملاقات‌های بسیار دوستانه داشته است. در سال ۲۰۱۵ و پیش از مداخله گسترده روسیه به نفع رژیم سوریه، فرانسوا فیّون اعلام کرد به رغم تمامی معایبی که در رژیم بشار اسد وجود دارد، باید به این رژیم کمک کرد تا سقوط نکند.

به رغم فرانسوا فیّون، "آلن ژوپه" از سیاست خارجی ائتلاف بین‌المللی علیه داعش به رهبری آمریکا و سیاست‌های این ائتلاف در قبال سوریه حمایت می‌کند. او اعتقاد دارد تا مادامی که بشار اسد در سوریه در قدرت است، صلح در این کشور پا نخواهد گرفت. در روز ۱۷ اکتبر گذشته، آلن ژوپه طی سخنانی در"انستیتو مونتین" (اتاق فکر بسیار مشهور فرانسه) اعلام کرد: «اولویت ما در سوریه مبارزه علیه داعش است، اما این اولویت نباید ما را همانند روسیه به سوی اتحاد با بشاراسد سوق دهد. او بشار اسد را دیکتاتوری معرفی می کند که مسئول کشته شدن حداقل ۳۰۰ هزار نفر از مردم سوریه است و حمایت از این رژیم را مشارکت و معاونت در جنایت جنگی توصیف می‌کند.

در مورد روسیه و رویکرد این کشور در اوکراین و روابط با اتحادیه اروپا، "فرانسوا فیّون" خواهان پایان دادن به تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه است. تحریم هایی که به دنبال مداخله روسیه در اوکراین و الحاق کریمه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴ از سوی اتحادیه اروپت علیه این کشور به مرحله اجرا گذاشته شده است. این درحالی است که فرانسوا فیّون اعتقاد دارد که تحریم روسیه غیرسازنده بوده و نه تنها به صادرات فرانسه به روسیه لطمه جدی میزند، بلکه ادامه این تحریم ها به هیچ وجه نمیتواند رویکرد سیاسی روسیه در قبال اوکراین را تغییر دهد.

"فرانسوا فیّون"، همچنین استراتژی توسعه بدون وقفه ناتو در کشورهایی که پیش‌تر به عنوان جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق محسوب می شدند را غیرضروری میداند و آن را اقدامی تحریک‌آمیز توصیف می کند.

به رغم فرانسوا فیّون، موضع "آلن ژوپه" در قبال روسیه در زمره خط سیاسی بسیار سخت برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان، هلند و سوئد است. این کشورها خواستار تشدید تحریم‌ها علیه روسیه هستند. با این وجود آلن ژوپه گفتگو با مسکو را ضروری میداند و بر آن تأکید می‌کند. او در سخنانش تلویحاً به کریمه اشاره می کند و می‌گوید: «پیام من به روسیه بسیار روشن است؛ گفتگوهای سیاسی بین ما باید دوباره از سرگرفته شود؛ روسیه در خانواده بزرگ کشورهای اروپا جای خود را دارد، اما ضرورت دارد که نگرش خود را تغییر داده و جنگ سرد را پشت سر بگذارد و به توافق‌های بین‌المللی که بر تداوم صلح در اروپا تأکید دارند احترام بگذارد...»

رویکرد "فرانسوا فیّون" و "آلن ژوپه" درباره روابط با آمریکا

"فرانسوا فیّون"، خواهان ائتلاف با روسیه و ایجاد محور فرانسه-روسیه است و در همان حال در نظر دارد تا در جهت نزدیکی بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین تلاش کند. او در روز ۱۰ نوامبر در گفتگو با شبکه رادیویی" یوروپ ۱" در این باره گفت: «نه تنها درباره این اتحاد تردیدی ندارد، بلکه آرزوی ایجاد چنین اتحادی را دارد». باری، فرانسوا فیّون در سودای ایجاد یک اتحاد سه جانبه است؛ «اتحاد ترامپ، پوتین، فیّون».

اما، لحن سخنان "آلن ژوپه" درباره دونالد ترامپ بسیار سرد و غیردوستانه است. او می‌گوید: هیچکس امروز نمی‌داند دونالد ترامپ در هنگام ورود به کاخ سفید چه تصمیم‌هایی خواهد گرفت... دونالد ترامپ هیچ تجربه‌ای در سیاست بین‌المللی ندارد. نگرش او درباره اروپا و فرانسه نگران کننده است»...
با این وجود، آلن ژوپه برای روابط بین فرانسه و آمریکا ارزش فوق‌العاده‌ای قائل است؛ او می گوید: اتحاد فرانسه با آمریکا قابل جایگزینی نیست، زیرا بین دو کشور ارزش‌ها و منافع مشترک زیادی وجود دارند. او تأکید می کند که بین ما تفاوت هایی وجود دارند، خصوصاً درباره رویکرد تجاری و زمینه های فرهنگی؛ به نظر او، سیاست های حمایت‌گرانه ملی در زمینه اقتصادی و سیاسی می‌تواند خطرناک باشد...

"رُنو ژیرارد" روزنامه‌نگار و نویسنده فرانسوی، در مقاله‌ای در روز سه شنبه ٢٢ نوامبر در روزنامه "فیگارو" درباره نگرش "آلن ژوپه" و "فرانسوا فیّون" در ارتباط با آمریکا می نویسد: «"ژوپه" بیش از "فیّون"، از نظر روابط بین‌المللی به سیاست‌های آمریکا وابسته است. "فیّون" با توجه به هژمونی مالی و حقوقی آمریکا در جهان، گفته است که «امپریالیسم آمریکایی فرانسه را تهدید می کند». رُنو ژیرارد، می نویسد که این جمله را شما هیچگاه از زبان "ژوپه" نشنیده‌اید.

‌رُنو ژیرارد، همچنین می نویسد، فیّون و ژوپه هر دو میهن پرستانی بدون چون و چرا هستند؛ اما "فیّون" از نظر خط‌مشی سیاسی، یک "گُلیست کلاسیک" است، در حالی که خط مشی سیاسی "ژوپه" به طور کامل با موضع "آتلانتیست‌های کلاسیک" در جناح راست میانه فرانسه، تطابق دارد.

رویکرد "فرانسوا فیّون" و "آلن ژوپه" درباره خاورمیانه، ایران و عربستان سعودی

"آلن ژوپه"، نه علاقه‌ای به رژیم وهابی حاکم بر عربستان سعودی دارد و در همان حال نسبت به رژیم جمهوری اسلامی ایران نیز ابراز علاقه و همدردی نمی کند: او خود میگوید: «من هیچگونه علاقه‌ای به رژیم سعودی ندارم؛ برای رژیمی که دیدگاهی قرون وسطایی نسبت به زنان دارد و بیشترین مجازات‌های اعدام را در کشورش به مرحله اجرا می‌گذارد...در همان حال، باید بگویم که هیچ علاقه ای نسبت به رژیم حاکم بر ایران هم ندارم؛ رژیمی که نقش تخریب‌کننده در منطقه دارد، از حوثی‌ها در یمن، از حزب‌الله در لبنان، از شبه نظامیان شیعه در عراق و از رژیم بشار اسد در سوریه، حمایت می کند. آلن ژوپه با این وجود میگوید که باید با هر دو رژیم مذاکره کرد و به روشنی و صراحت گفت که ما چه انتظاری از آنها داریم. آنها باید در مبارزه علیه داعش به طور واقعی نقش خود را ایفا کنند. 

"فرانسوا فیّون" هم مانند آلن ژوپه نه تنها علاقه ای به رژیم حاکم برعربستان سعودی ندارد، بلکه عملکرد این رژیم را در اشاعه بنیادگرایی اسلامی در جهان به شدت محکوم می‌کند. فرانسوا فیّون تندترین لحن کلام را علیه عملکرد عربستان سعودی به کار می برد. او می‌گوید: عربستان سعودی نه تنها متحد ما نیست، بلکه منشاء و کانون اصلی ایجاد و رشد بنیادگرایی اسلامی در بطن جامعه مسلمان جهان است؛ او تأکید میکند که عربستان سعودی با تبلیغ و انتشار وهابی‌گری، بنیادگرایی اسلامی را در جهان تغذیه می‌کند...

هر چند "فرانسوا فیّون" عملکرد سیاسی-مذهبی عربستان سعودی را به شدت زیر پرسش می برد، اما به رغم "آلن ژوپه" بسیار کم از ایران و رژیم جمهوری اسلامی سخن گفته و از عملکردهای تهران انتقاد می‌کند.
شاید سفر پنهانی سه روزه فرانسوا فیّون در ماه مارس گذشته به تهران و ملاقات او با برخی از پایوران رژیم اسلامی ایران، دلیل اصلی سکوت وی درباره رژیم اسلامی حاکم بر ایران باشد.

یادآور می شویم که "فرانسوا فیّون" و "آلن ژوپه" در دور نخست انتخابات مقدماتی احزاب راست و میانه فرانسه که روز یکشنبه گذشته ۲۰ نوامبر برگزار شد، به عنوان دو نامزد برتر انتخاب شدند. "فرانسوا فیّون" با کسب ۴۴,۲ درصد کل آرا، نامزد پیشتاز دور نخست این انتخابات است. "آلن ژوپه" با کسب ۲۸,۴ در صد آراء هر چند به دور دوم این انتخابات راه یافت امّا با رقیب هم حزبش (حزب جمهوریخواهان) فاصله بسیار زیادی دارد و این موضوع می‌تواند کار را بر او دشوار کند.