پویایی و شکوفایی اقتصاد آلمان در دوران ١۲ ساله رهبری آنگلا مرکل

آلمان پس از ١۲ سال رهبری خانم آنگلا مرکل به عنوان صدر اعظم این کشور، کماکان، یکی از محکم ترین، مطمئن ترین و شکوفا ترین اقتصادی های جهان را دارد. تداوم رشد اقتصادی پایدار، کاهش بیکاری و نرخ اشتغال نزدیک به محدوده اشتغال کامل، تقاضای داخلی بهینه، رکورد داشتن این کشور در تجارت خارجی و تدوام افزایش مازاد موازنه تجارت خارجی، مازاد بودجه‌ای و بدهی‌های بسیار کم دولتی چشم انداز روشنی را برای اقتصاد آلمان ترسیم می کند. آنگلا مرکل با تکیه بر این نتیجه بسیار خوب اقتصادی در مقایسه با دیگر قدرت های بزرگ اقتصادی جهان، و به عنوان رهبر اتحاد احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی در انتخابات پارلمانی آلمان که روز یکشنبه برگزار شد، نامزد مقام صدراعظمی آلمان برای ۴ سال آینده شد.

اقتصاد آلمان یکی از پویا ترین اقتصادهای جهان DR

این مجله اقتصادی به پویایی اقتصاد آلمان در آستانه آغاز چهارمین دور رهبری آنگلا مرکل بر این کشور می پردازد. این مجله رادیویی همچنین نقاط قوت و ضعف احتمالی اقتصاد آلمان را مرور می کند.

آخرین نتایج آرای انتخابات پارلمانی آلمان نشان می‌دهد که اتحاد دموکرات مسیحی به رهبری آنگلا مرکل نزدیک به ۳۳ درصد، حزب سوسیال دمکرات به رهبری مارتین شولتس نزدیک به ۵‚۲۰ درصد، حزب راستگرای آ. اف. د. یا آلترناتیو برای آلمان ۱۳.۳ درصد، حزب دموکرات آزاد ۱۰.۷ درصد، و دو حزب سبزها و چپ‌ها هر یک نزدیک به ۹ درصد آرا را از آن خود کرده‌اند.

با کنار کشیدن سوسیال دمکرات‌ها از ائتلاف دولتی با حزب تحت رهبری خانم مرکل، تنها گزینه محتمل برای خانم مرکل، ائتلاف حزب دمکرات مسیحی با حزب دمکرات‌های آزاد(لیبرال ها) و سبزها موسوم به ائتلاف جامائيکا است. این ائتلاف مستلزم مذاکراتی دشوار با این دو حزب خواهد بود. اما به رغم این دشواری آنگلا مرکل برای ایجاد این ائتلاف خوش بین است و خود را در جایگاه رهبری دولت آینده آلمان می بیند.

آنگلا مرکل پس از اعلام نتایج انتخابات پارلمانی گفت:

"جای هیچ تردیدی وجود ندارد، هر چند انتظار داشتیم که نتیجه، کمی بهتر باشد. این نتیجه نشان می دهد که حزب ما، اتحاد دمکرات مسیحی، قوی ترین حزب آلمان است و این موضوع به ما فرصت می دهد که دولت آینده را تشکیل بدهیم و هیچ دولتی نمی تواند بر خلاف خواست ما تشکیل شود."

رشد اقتصادی محکم و پایدار و اشتغال گسترده در آلمان

طول عمر سیاسی دراز خانم مرکل به نحو اجتناب ناپذیری با صلاحیت وی در پیشبرد استراتژی اقتصادی آلمان گره خورده است. از هنگام به قدرت رسیدن وی در سال ۲۰۰۵ میلادی میزان بیکاری در این کشور به کمتر از نصف تقلیل یافته است. بر اساس "یورو استات"( سازمان آماری اتحادیه اروپا) نرخ بیکاری درآلمان در آوریل گذشته ۹‚۳ درصد جمعیت فعال کشور بوده است. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نرخ بیکاری آلمان در سال ۲۰١۷ را ۸‚۳ درصد جمعیت فعال برآورد می کند. در زمینه اشتغال، آلمان بهترین نتایج را در سطح اروپا و حتی در سطح کشورهای غربی دارد. برخی از ناظران نرخ بیکاری در آلمان را در محدوده اشتغال کامل توصیف می کنند.

در همین حال، رشد اقتصادی آلمان از زمان دومین دوره صدارت خانم مرکل و به رغم آثار تخریبی بحران مالی و اقتصادی سال ۲۰۰۸ به محدوده ۲ در صد در سال رسیده است. این رشد، از متوسط رشد کشورهای اتحادیه اروپا و منطقه یورو بالا تر است. هرچند رشد اقتصادی آلمان روندی آهسته دارد، اما این رشد روندی پایدار و با داوم دارد.

اثرات مثبت سیاست پناهنگی و مهاجرتی مرکل در تحرک رشد اقتصادی آلمان

بر اساس انستیتو آماری فدرال آلمان موسوم به "دِستاتیس" پذیرش بیش از ١‚١ میلیون پناهجو در سال های ۲۰١۵ و ۲۰١۶ موجب تحرک در اقتصاد آلمان شده است. برای پذیرش پناهجویان دولت فدرال آلمان در سال ۲۰١۶ در حدود ۲۰ میلیارد یورو هزینه کرده است. در نتیجه، هزینه های عمومی ۲‚۴ درصد افزایش یافته است. در سال ۲۰١۶ مصرف خانوارها در اقتصاد آلمان در حدود ۲ درصد افزایش یافته است. درهمان حال ساخت مسکن نو ۳‚۴ درصد افزایش یافته و میزان سرمایه گذاری نیز ۵‚۲ درصد در سال رشد کرده است. برخی از ناظران اقتصادی از جمله "مارسل فراتسشر" رئیس انیستیتوی اقتصادی برلین تأثیر مثبت پذیرش پناهجویان در رشد اقتصاد آلمان را در سال ۲۰١۶ به میزان ۳‚۰ در صد و در بلند مدت به میزان ۷‚۰ در صد ارزیابی کرده است.

سیاست اقتصادی حمایت از تقاضای داخلی

با افزایش مصرف خانوارها، هزینه های عمومی افزایش یافته است و در همان حال سرمایه گذاری در شرکت های آلمانی برای پاسخگویی به افزایش تقاضای داخلی و حفظ تقاضای جهانی افزایش یافته است. در نتیجه، تقاضای داخلی موجب تحرک اقتصادی بیشتر در این کشور شده است. دِستاتیس اعلام کرده کرده است که در سه ماهه دوم سال ۲۰١۷ نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰١۶ مصرف خانوار به میزان ۸‚۰ درصد رشد کرده است. هزینه های دولتی ۶‚۰ درصد رشد داشته و در همان حال ما شاهد رشد بسیار چشم گیر ۲ درصدی در سرمایه گذاری، خصوصاً در بخش مسکن و تجهیزات بوده ایم.

مازاد موازنه پرداخت های تجاری و کاهش بدهی های دولتی آلمان

به رغم اکثریت کشورهای جهان که همواره دچار کسر بودجه هستند، آلمان طی سال های اخیر همواره اضافه بودجه داشته است. این اضافه بودجه در حدود ۷‚۰ در صد تولید ناخالص دولتی در سال ۲۰١۷ برآورد شده است. بر اساس "یورو استات" مازاد موازانه پرداخت های خارجی آلمان در سال ۲۰١۷ در محدوده ۵‚۷ درصد تولید ناخالص ملی این کشور برآورد می شود.

بر اساس "یورو استات" صادرات کالا و خدمات آلمان در سال ۲۰١۶ میلادی ١۴١۵ میلیارد یورو بوده است.

بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا درواقع از سال ۲۰١۳ میلادی همواره اضافه بودجه داشته است. این اضافه بودجه همواره در حال افزایش است. بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰١۷ موازانه تجارت خارجی آلمان به میزان ۶۴ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که میزان بدهی های دولتی آلمان کاهش یافته و در سال ۲۰١۷ به میزان بدهی های آلمان در سال ۲۰۰۵ است. در حالی که بدهی های دولتی تمامی کشورهای بزرگ غربی طی این مدت به شدت افزایش یافته و پس از بحران مالی ۲۰۰۸ رشد نگران کننده ای داشته است، در آلمان تحت رهبری خانم مرکل بدهی های دولتی روندی کاهشی داشته و به میزان آن در سال ۲۰۰۵ رسیده است. این در حالی است که بدهی های دولتی آمریکا از رقم نجومی ۲۰ هزار میلیارد دلار گذر کرده و بدهی های دولتی فرانسه در حدود ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد یورو است.

آنگلا مرکل یکی از حامیان اصلی جهانی شدن و تجارت آزاد در جهان است

در حالی که رویکرد ناسیونالیستی و محافظه کارانه در بسیاری از کشورهای جهان از جمله آمریکا در حال رشد است، خانم مرکل یکی از حامیان اصلی جهانی شدن و تجارات آزاد در جهان است. این رویکرد به پشتوانه صنایع و شرکت های بزرگ و متوسط آلمان که در اروپا و جهان می درخشند و بهترین محصولات و خدمات را از نظر کیفیت با قیمت های رقابتی در جهان عرضه می کنند، میسر گردیده است. این رویکرد در سال ۲۰١۶ به آلمان اجازه داده است که بعد از چین بزرگ ترین میزان مثبت تراز تجاری در جهان را داشته باشد. موازانه تجاری چین ۴۷۹ میلیارد و آلمان ۲۸۰ میلیارد دلار مثبت بوده است. در همین حال مجموع این موازنه در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰١۷ میلادی آلمان را به عنوان بزرگ ترین صادر کننده جهان با مجموع ۳ هزار و ۴١۹ میلیارد دلار موازانه مثبت تجاری ثبت کرده است

خانم مرکل برای خروج اروپا از بحران و بازیافتن راه توسعه اعتقاد دارد که مدل آلمان در برخی از رویکردهای اقتصادی به کشورهای اتحادیه تعمیم بیابد.

آنگلا مرکل خروج اروپا از شرایط نامطمئن و نیمه بحرانی را در کاهش بدهی ها و رقابتی شدن بیشتر اقتصادی می داند:

"کاهش بدهی ها و حمایت از رشد اقتصادی و اشتغال دو محور اصلی و استراتژیک است که با اتکا و توسل بدان خواستار فائق آمدن بر بحران بدهی های دولتی در اروپا هستیم.

برای تأمین رشد اقتصادی بیشتر، بهترین راه حل، اصلاحات ساختاری است. اما، تحرک رشد اقتصادی با توسل جستن به وام و اعتبار اشتباه بزرگی بوده و به منزله بازگشت به گذشته و شرایط آغاز بحران کنونی است. ما این راه را رد می کنیم و آن را به عنوان راه حل محسوب نمی کنیم. بدون تردید، راه فائق آمدن بر بحران کنونی در اروپا، مشکل و دراز خواهد بود و ما در این راه، بدون شناخت و مبارزه با عوامل اصلی به وجود آورنده بحران نمی توانیم موفق بشویم. برای آگاهی بیشتر باید بگویم که دلایل اصلی بحران کنونی، وجود بدهی های بدون حد و نصاب و فقدان اقتصاد رقابتی در برخی از کشورهای اروپایی است."

با وجودی که اقتصاد آلمان در سطح کلی یکی از کارآ ترین و رقابتی ترین اقتصاد های جهان است، ولی مدل اقتصادی آلمان معایب و مشکلات خاص خود را دارد. یکی از مشکلات کنونی در اقتصاد آلمان میزان گسترده کارکنان فقیری است که از سفره گسترده اقتصادی آلمان در زمینه های صنعتی و خدماتی بی بهره مانده اند و ناگزیر از انجام کارهای پاره وقت با دستمزدهای پائین هستند.