الی ویزل، نویسنده رمان "شب" و برنده جایزه صلح نوبل درگذشت

 الی ویزل در سال ۱۹۲۸ در یک خانواده فقیر یهودی در رومانی تولد شد و در سال ۱۹۴۴ هنگامی که ۱۵ساله بود همراه با خانواده اش به اردوگاههای آلمان نازی تبعید شد.  او ابتدا مادر و خواهر کوچکش را در اردوگاه آشویتز از دست داد و بعدتر ماموران نازی پدرش را نیز، در برابر چشمان او در اردوگاه بوخنوالد کشتند.

 الی ویزل در سال ۱۹۴۵ بعد از رهایی از اردوگاه در یک "نهاد یهودی کمک به کودکان" در فرانسه پذیرفته شد و تا سال ۱۹۵۶ در این نهاد باقی ماند. او در همین دوره به تحصیل در رشته فلسفه در دانشگاه سوربن پرداخت و بعنوان نویسنده و روزنامه نگار به نوشتن آغاز کرد.

در سال ۱۹۵۸ اولین رمان الی ویزل به نام "شب" که خاطرات دوره کودکی و تبعید او به اردوگاههای نازی بود با مقدمه ای از فرانسوا موریاک، نویسنده معروف فرانسوی منتشر شد و او را به شهرت جهانی رساند. بعد از این رمان، الی ویزل کتابهای متعددی دیگری را به زبان های فرانسه، انگلیسی وعبری به چاپ رساند و سه نمایشنامه و چندین اثر تحقیقی را منتشر کرد.

الی ویزل بعد از آنکه در سال ۱۹۶۸ شهروندی آمریکایی را بدست آورد مدتی را به تدریس علوم اجتماعی در دانشگاه بوستون آمریکا پرداخت و مدام میان فرانسه، آمریکا و اسرائیل در رفت و آمد بود.

 او در سال ۱۹۸۴ "لژیون دونور" یا عالی ترین نشان افتخار فرانسه را به دست آورد و در سال ۱۹۸۶ هم بدلیل فعالیت های خود برای صلح و مقابله با خشونتو نژادپرستی، برنده جایزه صلح نوبل شد.

الی ویزل در سال ۲۰۰۹ یکی از امضاکنندگان نامه سرگشاده ای بود که در حمایت از معترضان انتخابات ۸۸ ایران از جمله شیرین عبادی، از سوی ۴۵ برنده جایزه نوبل امضا شده بود. او بعدتر در کنار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نسبت به خطرات احتمالی برنامه اتمی ایران هم هشدار داد.

واکنش رهبران آمریکا، فرانسه و اسرائیل

شماری از رهبران جهان از جمله روسای جمهور آمریکا و فرانسه و نخست وزیر اسرائیل از مرگ الی ویزل اظهار تاثر کردند.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در واکنش به مرگ به الی ویزل اورا یکی از « بزرگترین نداهای اخلاقی زمان ما و از بسیاری جهات، وجدان جهان » خواند.

فرانسوا هولاند، رئیس جمهور فرانسه هم الی ویزل را یک « ناظر بزرگ قرن گذشته » و « دارای روابط ویژه با فرانسه » توصیف کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل هم با اشاره به تجربه الی ویزل از اردوگاههای نازی گفت او تجسم « پیروزی اندیشه انسانی » بر « یک فاجعه غیرقابل تصور» بود.

 الی ویزل بعدها در کنار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نسبت به خطرات احتمالی برنامه اتمی ایران هم هشدار داد.