دسترسی به محتوای اصلی

اجرای فاز اول پروژه فیبر نوری در ایران؛ اتصال محدود به اینترنت پرسرعت زیر سایه حکومت

عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، روز چهارشنبه ٢٧ اردیبهشت پس از جلسه هیات دولت از اجرای پروژه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها خبر و وعده داد که این‌کار به افزایش سرعت اینترنت در ایران منجر خواهد شد. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که، در ماه‌های پس از اعتراضات در ایران، اینترنت این کشور بارها اختلال و قطعی را تجربه کرده‌ و به گواه سازمان‌های پایش‌کننده وضعیت اینترنت ایران در سال ٢٠٢٢ میلادی با اجرای یک حکومت‌ نظامی دیجیتال، تاریک‌ترین سال تاریخ اینترنت را تجربه کرده است.

فیبر نوری
فیبر نوری AFP - BERTRAND LANGLOIS
تبلیغ بازرگانی

وعده افزایش سرعت اینترنت ایران در حالی از طرف زارع‌پور مطرح می‌شود که رویکرد حاکمیت ایران در ماه‌های گذشته،‌ بر ایجاد اختلال و قطعی شدید در اینترنت استوار بوده‌است. به عنوان نمونه، شهر زاهدان در استان سیستان و بلوچستان ایران، دست‌کم از بهمن ۱۴۰۱هر جمعه به طور مرتب با قطعی و اختلال شدید اینترنت مواجه بوده‌است.

سایت فیلتربان که وضعیت اینترنت در ایران را بررسی می‌کند، در گزارشی درباره وضعیت ارتباطات این استان، از وجود یک الگوی تکرار‌شونده قطعی اینترنت در سیستان و بلوچستان نام می‌برد و سال ٢٠٢٢ میلادی را تاریک‌ترین سال در تاریخ اینترنت ایران معرفی می‌کند. این در حالی است که در گزارش‌های دوره‌ای سازمان‌های دولتی مثل شرکت ارتباطات زیرساخت که فراهم‌کننده اینترنت در ایران است، هیچ اشاره‌ای به این اختلال‌ها نشده است.

از تشویق تا اجبار؛ برنامه حکومت برای کنترل دسترسی شهروندان

تلاش برای داخلی‌سازی دسترسی به اینترنت و سوق دادن کاربران به حضور در شبکه‌های اجتماعی داخلی به عنوان یک رویکرد حاکمیتی، از مدتها قبل در برنامه‌های دولت بوده و اکنون نیز ادامه دارد. در دولت‌های قبل با ارزان‌تر کردن هزینه‌ ترافیک داخلی  نسبت به خارجی تلاش می‌شد تا کاربران به حضور در پلتفرم‌های داخلی تشویق شوند. در دولت جدید اما به نظر می‌رسد دسترسی‌ها بنا بر صلاح‌دید حکومت اعمال می‌شود.

ارایه‌ اینترنت طبقاتی با کمک وی‌پی‌ان قانونی یکی از همین برنامه‌هاست. در چنین طرحی، کاربر باید در یک بانک اطلاعاتی ثبت‌نام کند تا بتواند از طریق وی‌پی‌ان خاصی که توسط اپراتور با پشتیبانی دولتی فروخته می‌شود، به اینترنت وصل شود. در این فرایند، نوع دسترسی هر کاربر بر اساس شغل و جایگاه اجتماعی‌ او مشخص می‌شود.

هرچند ممکن است اینترنت طبقاتی یک طرح بلندپروازانه به نظر برسد اما روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی-فناوری رییس‌جمهوری ایران اخیرا از اجرای آزمایشی یک طرح برای ایجاد دسترسی به اینترنت برای برخی مشاغل خاص در چند مکان در تهران خبر داده بود.

به جز این، طرح ارایه اینترنت ویژه پیش‌تر نیز ارایه شده بود. دو طرح با نام‌های راداربازی و سایت ۴۰۳ راه‌اندازی کرده بود که برای گیمرها و برنامه‌نویسان دسترسی‌های ویژه اینترنتی مهیا می‌کند.

دور زدن تحریم‌ها دلیلی است که دولت ایران برای توجیه برنامه‌هایش از آن استفاده می‌کند. در صورتی که برنامه‌هایی مثل اینترنت طبقاتی که دسترسی‌های ویژه و از قبل‌تعیین‌شده را برای کاربران فراهم می‌کند، در نهایت به ایجاد محدودیت برای کاربران منجر خواهند شد. چون در چنین سیستمی عملا اپراتور به بانک اطلاعاتی کاربران دسترسی دارد و در مواقع نیاز می‌تواند سایت‌های در دسترس کاربران را کم و زیاد کند.

ارایه برنامه توسعه فیبر نوری همزمان با اجرای برنامه‌های متعدد برای اختلال و قطعی اینترنت حکایتی است از یک تناقض؛ انگار از طرح توسعه بزرگراهی چند بانده پرده برداری شود که هیچ ماشینی در آن حق آمد و شد ندارد.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

همرسانی :
این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.