بغداد به اقلیم خودگردان کردستان عراق التیماتوم داد

پارلمان عراق نیز از نخست وزیر این کشور، حیدر العبادی، خواست که برای بازپس گیری شهر کرکوک از پیشمرگه های کرد نیروی نظامی به منطقه اعزام کند. شهر کرکوک که دربرگیرندۀ میدان های مهم نفتی و جمعیت های کرد، عرب و ترکمن است از سال ٢۰۱۴ ضمیمۀ اقلیم خودگردان کردستان عراق شده است.

در کنفرانس خبری اش در بغداد حیدر العبادی از مسعود بارزانی، رئیس اقلیم خودگردان کردستان عراق، خواست که نتیجۀ همه پرسی این اقلیم را باطل اعلام کند و متقابلاً مسعود بارزانی از بغداد خواست که باب گفتگو را نبندد. بارزانی به جامعۀ جهانی اطمینان داد که هدف همه پرسی استقلال کردستان عراق کشیدن مرز میان کردستان و دیگر مناطق عراق نیست.

با این حال، حیدر العبادی، هشدار داد که اگر در سه روز آینده کنترل فرودگاه های کردستان عراق به حکومت مرکزی این کشور واگذار نشود، دولت عراق کلیه پروازهای بین المللی به مقصد یا از مبداء این فرودگاه ها را ممنوع اعلام خواهد کرد. دولت مرکزی عراق از یکشنبه گذشته از همۀ کشورهای خریدار نفت عراق خواست که کلیه معاملات نفتی شان را از این پس تنها با حکومت بغداد انجام بدهند.

در واکنش به اولتیماتوم بغداد، وزیر حمل و نقل اقلیم خودگردان کردستان عراق، مولود مراد، گفت که این اقلیم کنترل فرودگاه های سلیمانیه و اربیل را حفظ می کند، زیرا، برای جنگ با داعش به آنها احتیاج دارد.

مسعود بارزانی پیشتر گفته بود که نتیجۀ همه پرسی استقلال خودگردان کردستان عراق به اعلام جدایی یا استقلال این اقلیم منجر نخواهد شد. او تأکید کرد که هدف از برگزاری این همه پرسی در بادی امر آغاز گفتگوهای جدّی با حکومت بغداد برای حل اختلافات است.

در پاسخ به این دعوت، نخست وزیر عراق گفت که دولت مرکزی هیچ مذاکره ای را با اقلیم خودگردان کردستان عراق بر اساس همه پرسی صورت گرفته انجام نمی دهد. او تأکید کرد که نتیجۀ همه پرسی و برگزاری آن از سوی جامعۀ جهانی به رسمیت شناخته نشده و دولت مرکزی عراق نیز بیش از جامعۀ جهانی برای این همه پرسی و نتیجۀ آن ارزش قائل نیست.

خارج از مرزهای عراق، برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق با انتقاد و مخالفت شدید حکومت های ترکیه، ایران و سوریه مواجه شد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، هشدار داد که اگر استقلال کردستان عراق عملاً به اجرا گذاشته شود، خطر درگیری های قومی و دینی حقیقتاً جدّی خواهد بود. او همچنین برگزاری همه پرسی را در کرکوک محکوم کرد که در آن کردها در کنار جمعیت های عرب و ترکمن زندگی می کنند. رئیس جمهوری ترکیه هشدار داد که اگر این کشور مسیر صدور نفت کردستان عراق را مسدود و از ورود مواد غذایی به این نقطه از خاک عراق جلوگیری کند، عملاً چیزی از استقلال کردستان باقی نمی ماند.

در حالی که رجب طیب اردوغان رئیس اقلیم خودگردان کردستان عراق را به خیانت متهم کرد، وزیر امور خارجۀ آنکارا، مولود چاووش‌اٌغلو، مداخلۀ نظامی مشترک ارتش های ترکیه و عراق را در این اقلیم نامحتمل ندانست. هم اکنون سربازان عراق و ترکیه رزمایش مشترکی در جنوب-شرق ترکیه انجام می دهند.

دولت آمریکا نیز از برگزاری این همه پرسی ابراز نارضایتی کرد و آن را منشا بی ثباتی بیشتر منطقه دانست. دبیر کل سازمان ملل، آنتونیو گوترش دولت مرکزی و اقلیم خودگردان کردستان عراق را به مصالحه فراخواند.

کمیسیون انتخابات اقلیم خودگردان کردستان عراق اعلام کرد که ٩٢٫٧٣ درصد شرکت‌کنندگان در همه پرسی کردستان عراق به استقلال این اقلیم رأی مثبت دادند. بیش از ٣ میلیون و ٣۰۰ هزار نفر یعنی ٧٢٫۱۶ درصد واجدین شرایط رأی دهی در همه پرسی استقلال کردستان عراق شرکت کردند. این نرخ در سلیمانیه که تحت کنترل اتحادیۀ میهنی کردستان، رقیب مسعود بارزانی، است از ۵۰ درصد فراتر نرفت.