رکورد ۷۰ سالۀ گرمای هوا در خوزستان شکست؛ رودخانۀ دز برای اولین بار خشک شد
سازمان هواشناسی ایران اعلام کرد که رکورد ۷۰ سالۀ دمای هوا در خوزستان شکسته شده است. از سوی دیگر، بحران آب در رودهای خوزستان پس از کرخه، به رود خروشان دز رسیده است و همزمان گزارش‌هایی از خشک شدن بخش‌هایی از رودخانه دز برای اولین بار منتشر شده است.
نتشر شده در:
محمد سبزه زاری مدیر کل هواشناسی خوزستان اعلام کرد که بیشینه دمای هوا در آبادان به ۵۲.۲ درجه سانتیگراد رسیده و رکورد ۷۰ ساله دمای خردادماه این شهر و استان خوزستان شکسته شده است.
وی افزود: «تا پیش از این بالاترین دمایی که خردادماه خوزستان به خود دیده بود مربوط به سال ۱۳۸۹ بود که ۲۴ خرداد این سال بیشینه دمای هوا در آبادان به ۵۲ درجه سانتیگراد رسید و گرمترین دمای این ماه استان از زمان تاسیس ایستگاه های هواشناسی ثبت شد».
وی ادامه داد: «هواشناسی آبادان جزو قدیمی‌ترین ایستگاه‌های هواشناسی کشور است که پیش از سال ۱۳۳۰ و پس از اکتشاف نفت در جنوب ایران و احداث فرودگاه‌ها در مناطق نفت‌خیز تأسیس شده است».
مدیر کل هواشناسی خوزستان، تصریح کرد: «رکورد دمایی امروز خوزستان (۵۲.۲ درجه) تنها چهار دهم درجه کمتر از رکورد هفتاد ساله بیشینه دمای مطلق ایران در خردادماه یعنی ۵۲.۶ درجه سانتیگراد است که این دما سال ۱۳۹۴ در میناب هرمزگان به ثبت رسیده بود».
بنا بر اعلام سازمان هواشناسی، پیشتر اداره کل هواشناسی خوزستان با صدور هشدار سطح نارنجی نسبت به افزایش دمای هوا در استان هشدار داده است.
همچنین دکتر حبیب حی‌بر معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، روز سه‌شنبه ۳۱ خرداد، از مراجعه ۱۶ خوزستانی به بیمارستان در پی بروز گرمازدگی خبر داد.
اما این تنها خوزستان نیست که با گرمای شدید و بی سابقه مواجه شده است، هشدارهای هواشناسی چند استان دیگر از جمله سیستان و بلوچستان، ایلام، اصفهان، لرستان، کرمانشاه و تهران نیز نشان می دهد که دمای هوای این استان ها نیز به بیش از حد معمول گرایش دارد.
خشک شدن رودخانه دز برای نخستین بار
همزمان با افزایش شدید دما در خوزستان، اخبار و گزارش‌هایی نیز درباره موج جدید خشکسالی در این استان منتشر شده است.
خبرگزاری دولتی ایرنا در خبری با عنوان «دز خشکید» گزارش داده است که در روزهای اخیر فعالان محیط زیست و اهالی حاشیه پایین دست رودخانه دز، در بخش شعیبیه از توابع شوشتر در شمال خوزستان، با انتشار ویدیوهایی، فاجعه خشک شدن رودخانه دز را به تصویر کشیده اند.
شهروندان شوشتر، با انتشار ویدیویی از تلف شدن صد‌ها نوع ماهی در پی خشک شدن این رودخانه خبر داده اند؛ آنها احداث پروژه‌های انتقال آب را عامل اصلی خشک شدن دز می‌دانند و ضمن اعتراض، خواستار آزادسازی فوری حقابه رودخانه دز و جاری شدن آب در بستر آن هستند.
پیشتر برخی از کنش‌گران اجتماعی پویشی را راه‌انداخته بوده و خواستار توقف پروژه موسوم به «غدیر» و پایان انتقال آب از رود دز شده بودند. احمد آوایی نماینده مجلس ایران نیز انتقال آب از پایین‌دست دز را اقدامی غیرکارشناسی خوانده و به‌نقل از متخصصان هشدار داده بود، این امر منجر به نابودی بخشی از جلگه خوزستان خواهد شد.
همچنین فاطمه کرم‌الله چعب مدیر انجمن محیط زیستی «رمانه»، با اشاره به «سوء مدیریت در بخش آب»، در این زمینه به ایرنا گفت: «حدود یک هفته است که رودخانه دز در روستاهای پایین دست بخش شعیبیه کاملا خشک شده و کف رودخانه مشخص است.»
به گفتۀ وی، چند سال است که این منطقه با کمبود آب روبروست و آب رودخانه دز در ماه‌های اخیر بسیار کاهش یافته است اما: «این نخستین بار است که رودخانه کاملا خشک می‌شود.»
این فعال محیط زیستی همچنین از قطع شدن آب لوله‌کشی روستاهای این بخش در روزهای اخیر خبر داد و گفت: «با خشک شدن رودخانه، پمپ‌های آب روستایی امکان برداشت آب ندارند و در این روزها مردم مجبور شده‌اند برای شست‌وشو و بهداشت از همین اندک آبی که در کف رودخانه است استفاده کنند.»
رودخانه دز از کوه‌های زاگرس در استان‌های لرستان، چهارمحال و بختیاری و سرچشمه می‌گیرد و با عبور از شهرستان‌های اندیمشک، دزفول، شوش، شوشتر در بالادست اهواز به رودخانه کارون می‌پیوندد و کارون بزرگ را تشکیل می‌دهد. تاکنون سه طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قم و اراک (طرح قمرود یک و قمرود ۲ و سد کمال صالح) با حجم ۳۶۵ میلیون مترمکعب اجرا شده است.
همچنین افزایش برداشت آب کشت و صنعت‌های نیشکر شامل کشت و صنعت نیشکر هفت تپه، میان‌آب، دهخدا و شعیبیه در فصل تابستان این رودخانه را با کم آبی روبه رو می‌کند.
با بحرانی شدن شرایط رودخانه کرخه برای دومین سال متوالی، قرار شده طرح آبرسانی به شهرها و روستاهای خوزستان (طرح غدیر) از رودخانه دز تامین شود.
بحران کم آبی در استان های ایران
بحران خشکسالی در خوزستان در حالی رخ داده است که به تازگی گزارش‌هایی از بحران آب در استان های دیگر از جمله اصفهان نیز منتشر شده است. مردم دو استان خوزستان و اصفهان که در سال های اخیر با کمبود شدید آب روبرو بوده اند، نسبت به ناکارآمدی مدیریت دولت در زمینه حل بحران آب معترض هستند.
مجتبی موسوی نائینی مدیر سد و نیروگاه زاینده‌رود، روز گذشته اعلام کرد که تنها ۳۰ درصد سد زاینده‌رود آب دارد و برنامه ابلاغی وزارت نیرو درباره این سد محقق نمی‌شود.
مدیر سد و نیروگاه زاینده‌رود هشدار داد: «حتی در ماه‌های آینده مقدار خروجی سد زاینده‌رود بیش از ورودی آن می‌شود که خود این عامل موجب کاهش حجم سد زاینده‌رود می‌شود».
این در حالیست که بحران کمبود آب تنها منحصر به استان‌های مرکزی و جنوبی ایران نیست و استان‌های شمالی ایران نیز که قبلاً از وضعیت بهتری برخوردار بودند، اکنون با بحران کم آبی روبرو شده اند.
بهزاد برارزاده مدیرعامل آب و فاضلاب مازندران در یک نشست خبری گفت: «تنش شدید آبی در استان به ویژه شرق مازندران از نکا تا گلوگاه جدی و نگران کننده است.» به گفته او، اکنون ۲۰ شهر و ۲۱۳ روستا در مازندران با تنش آبی روبرو هستند.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید