جنگ در سودان؛ فرار اعضای حکومت پیشین از زندان و خطر شیوع بیماریهای کشنده از یک آزمایشگاه
در بحبوحه نبردهای سنگینی که سودان را به لرزه در آورده است، یکی از اعضا رژیم پیشین که مظنون به جنایات جنگی است، همراه با دیگر اعضای رژیم اسلامگرای عمر البشیر که در سال ۲۰۱۹ سرنگون شد، از زندان فرار کرد و به این ترتیب در روز چهارشنبه ۲۶ آوریل (۶ اردیبهشت) نگرانیها از پایان آتش بس شکننده تشدید شد.
نتشر شده در:
شاهدان به خبرگزاری فرانسه گفتند که پس از حمله هوایی ارتش به نیروهای شبه نظامی رقیب در پایتخت در اواخر روز سه شنبه، ضدهواییها جتهای جنگنده را بر فراز شهر امدُرمان در استان خارطوم هدف قرار دادند.
در میانه هرج و مرج و درگیریهای داخلی که تاکنون صدها کشته برجای گذاشته است، فرار دسته جمعی خارجیهای مقیم سودان و شهروندان سودانی وحشتزده از جنگ و تشدید بحران انسانی، احمد هارون، یکی از چهرههای برجسته رژیم دیکتاتور مخلوع عمر البشیر گفت که از زندان فرار کرده است.
هارون که در اواسط دهه ۲۰۰۰ در حکومت وقت، عملیات سرکوب شورش در منطقه دارفور غربی را رهبری میکرد و به دلیل جنایات جنگی توسط دادگاه کیفری بینالمللی تحت تعقیب است، گفته که از زندان کوبر در پایتخت فرار کرده است.
وی در یک سخنرانی تلویزیونی ضبط شده گفت که او و دیگر اعضای رژیم سابق تحت حفاظت نیروهای خودی هستند.
در درگیریهای جاری در سودان، عبدالفتاح البرهان، فرمانده ارتش در برابر معاون پیشینش، محمد حمدان دقلو، رئیس نیروهای شبهنظامی «واکنش سریع» صفآرایی کرده است. این گروه از شبهنظامیان جنجوید که بشیر در دارفور به راه انداخته بود، مشتق شده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل، درگیری دارفور حدود ۳۰۰ هزار کشته و ۲.۵ میلیون آواره بر جای گذاشت.
مشخص نیست کدام طرف به آزادی اعضای رژیم سابق کمک کرده است، اما گروه واکنش سریع اوایل روز چهارشنبه در بیانیهای ادعا کرد که این درگیری «پوششی» توسط «رهبران کودتا» برای «بیرون آوردن رهبران رژیم مخلوع از زندان» بوده است.
چندین دولت خارجی با شتاب و با به راه انداختن کاروانهای جادهای، هواپیماها و کشتیها هزاران تن از اتباع خود را از سودان خارج کردند و برخی شهروندان آواره سودانی نیز از راه زمینی به کشورهای همسایه گریختند.
سازمان ملل گفته است گزارشهایی از ورود دهها هزار نفر از سودان به جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، مصر، اتیوپی و سودان جنوبی دریافت کرده است.
بیتوجهی به هنجارهای جنگ
بشیر ۷۹ ساله که در سال ۲۰۱۹ در پی اعتراضات گسترده دموکراسیخواهانه توسط ارتش از قدرت برکنار شد، خود در زندان کوبر زندانی بود.
اما ارتش گفت که او و دیگران قبل از شروع درگیری در ۱۵ آوریل «به دلیل شرایط جسمی» به یک بیمارستان نظامی منتقل شده و همچنان تحت مراقبت پلیس قضایی هستند.
ارتش عمر البشیر را که مورد حمایت اسلامگرایان بود در آوریل ۲۰۱۹ در پی اعتراضات مردمی سرنگون کرد، تحولی که امیدها را برای گذار به دموکراسی افزایش داد.
برهان و دقلو در کودتای سال ۲۰۲۱ قدرت کامل را به دست گرفتند، اما اکنون با یکدیگر اختلاف کرده، وارد جنگ شده و سودان را وارد آشوب بدتری کردهاند.
به گفته نهادهای وابسته به سازمان ملل در درگیریهای جاری که شامل حملات هوایی و تبادل آتش توپخانه است، تاکنون دست ۴۵۹ نفر کشته و بیش از ۴ هزار نفر زخمی شدهاند و برخی از مناطق خارطوم بزرگ نیز به ویرانه بدل شده است.
ولکر پرتس، نماینده سازمان ملل در سودان به شورای امنیت سازمان ملل گفت که «هر دو طرف متخاصم با بیتوجهی به قوانین و هنجارهای جنگ در حال نبرد هستند».
پرتس که در سودان باقی مانده است، گفت که آنها «با حمله به مناطق پرجمعیت توجه چندانی به غیرنظامیان، بیمارستانها یا حتی وسایل نقلیه انتقال مجروحان و بیماران ندارند».
گلولهباران بیمارستانها و خطر شیوع بیماری از یک آزمایشگاه
سازمان ملل در گزارشی هشدار داده است که «کمبود غذا، آب، دارو و سوخت بهویژه در خارطوم و مناطق اطراف آن به شدت احساس میشود».
به گزارش خبرگزاری فرانسه، اتحادیه پزشکان سودان روز چهارشنبه گفت که تاکنون در مجموع ۱۴ بیمارستان گلولهباران شده و خدماترسانی در ۱۹ بیمارستان دیگر متوقف ده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز سهشنبه گفت در برخی از نقاط سودان، کمکهای بشردوستانه تنها چیزی است که میتواند قحطی را از بین ببرد.
کشتی حامل نزدیک به هزار و ۷۰۰ غیرنظامی از بیش از ۵۰ کشور در اوایل روز چهارشنبه از مقصد سودان در عربستان سعودی پهلو گرفت. بریتانیا نیز اتباع خود را به قبرس منتقل کرد.
دو طرف متخاصم یکدیگر را به دلیل شروع درگیریها و نقض آتشبسی که قرار است روز پنجشنبه به پایان برسد، مقصر دانستهاند و هر دو ادعاهای تأییدناپذیری درباره در دست گرفتن سایتهای کلیدی مطرح کردهاند.
شبه نظامیان ادعا کردند که کنترل یک پالایشگاه نفت و نیروگاه برق گازی مرتبط با آن را در حدود ۷۰ کیلومتری شمال خارطوم در اختیار گرفتهاند. ارتش پیشتر در یک پست فیس بوک هشدار داده بود که نیروهای شبه نظامی با سو استفاده از آتشبس «حرکت گستردهای» را برای در دست گرفتن «کنترل پالایشگاه» آغاز کردهاند.
نگرانیهای امنیتی زمانی تشدید شد که سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که ستیزهجویان یک آزمایشگاه تشخیص پزشکی در خارطوم را اشغال کردهاند که در آن نمونههایی حاوی میکروبهای وبا، سرخک و فلج اطفال نگهداری میشود و با اشاره به احتمال شیوع بیماری از این آزمایشگاه آن را یک «خطر بیولوژیکی بزرگ» توصیف کرد.
مقامات سازمان بهداشت جهانی میگویند که تیمی از کارشناسان این نهاد در سودان در حال انجام «ارزیابی خطر گسترده» احتمالی ناشی از اشغال این آزمایشگاه طبی هستند.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید