طرح پُرابهام آمریکا برای صلح در خاورمیانه با مخالفت فلسطینیان روبرو شد

دونالد ترامپ در اعلام نکات اساسی طرح خود که بگفتۀ او در ۸۰ صفحه تدوین شده است، بر ضرورت تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی تاکید کرد، اما با برسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر منطقۀ «یهودا و سامره» در کرانۀ باختری رود اُردُن، در بارۀ سرزمینی که دولت فلسطین می‌تواند در آن بر پا گردد، سخنی نگفت. وی تنها تاکید کرد که «هنگامی که شرایط تشکیل دولت فلسطین، و از جمله نفی روشن تروریسم، فراهم شود، [آمریکا] در جهت ایجاد سرزمینی یکپارچه برای دولت فلسطین تلاش خواهد کرد».

او همچنین از یکسو اظهار داشت که «بیت المقدس پایتخت تقسیم ناپذیر اسرائیل» خواهد بود و از سوی دیگر گفت که پس از تشکیل دولت فلسطین، پایتخت کشور تازه بنیاد در شرق بیت‌المقدس قرار خواهد گرفت. وی در بارۀ مرز میان دو پایتخت نیز سخنی نگفت.

رئیس جمهوری آمریکا با تاکید بسیار بر راه‌حل پیشنهادی خود که بگفتۀ او «واقع بینانه و فرصتی تاریخی» محسوب می‌شود، گفت که برای جلب حمایت محمود عباس، رئیس تشکیلات خودمختار فلسطین، به وی نامه‌ای ارسال کرده است. دونالد ترامپ گفت که در این نامه به محمود عباس توضیح داده است که «به مدت چهار سال سرزمینی که برای تشکیل دولت آیندۀ فلسطین در نظر گرفته شده، بصورت کنونی حفظ خواهد شد و در این مدت هر گونه توسعۀ ساختمانی و ارضی در آن متوقف خواهد ماند».

دونالد ترامپ در سخنان خود چندین بار تکرار کرد که این طرح «آخرین فرصت برای فلسطینیان است». او گفت می‌داند که « مردم فلسطین به دلیل وعده‌هائی که به آنها عمل شده، بسیار بدبین هستند» و افزود آنان «در حال حاضر در فقر بسر می‌برند و گرفتار خشونت کسانی هستند که از آنها به عنوان مهرۀ اهداف خود برای گسترش تروریسم و افراط گرائی بهره می‌برند». او گفت که فلسطینیان «در خور داشتن یک زندگی بهینه‌اند» و تاکید کرد که ۵٠ میلیارد سرمایه گذاری وعده شده در این مناطق به ایجاد یک میلیون شغل و تقلیل فقر منجر خواهد شد. بگفتۀ دونالد ترامپ، اجرای این طرح به وابستگی مردم فلسطین به کمک‌های خارجی و سازمان‌های بشردوستانۀ بین‌المللی پایان خواهد داد.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در این کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که «بر اساس طرح پیش بینی شده، راه حل بازگشت پناهندگان فلسطینی که در سرزمین‌های دیگر زندگی می‌کنند باید در خارج از اسرائیل جستجو شود». به این ترتیب، این طرح «حق بازگشت» فلسطینیان را که به رغم ناممکن بودن، همواره یکی از مطالبات اساسی و اختلافات نمادین میان دو طرف بوده است، به کنار می‌گذارد.

نخست وزیر اسرائیل آمادگی خود را برای انجام گفتگوهای مستقیم با فلسطینیان برای «یافتن راهی بسوی دولت آیندۀ» آنان اعلام داشت و از آنان خواست اسرائیل را به عنوان یک «دولت یهود» برسمیت بشناسند.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودمختار فلسطین، در واکنش به طرح صلح پیشنهادی آمریکا، اعلام کرد که «برای هیچ کودک عرب و فلسطینی پذیرفته نیست که پایتخت کشور فلسطین بیت المقدس نباشد». او که در پایان یک جلسۀ مشورتی با رهبران گروه‌های مختلف فلسطینی و از جمله جنبش حماس سخن می‌گفت، تاکید کرد که «طرح صلح آمریکا صورت واقع نخواهد دید». جنبش حماس نیز اعلام کرد که با نیرو در برابر این طرح مقاومت خواهد کرد.

دولت اردن در واکنش به این طرح اعلام داشت که «تشکیل دولت فلسطین در مرزهای شناخته شده ١٩٦٧ تنها راه بسوی صلح محسوب می‌شود».

وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران نیز در بیانیه‌ای « طرح صلح آمریکا برای فلسطینیان، این اقدام را خیانت قرن دانست و تاکید کرد که این طرح محکوم به شکست است».

وزارت امور خارجۀ ترکیه نیز این طرح را از حال «مرده» خواند.

جنبش حزب‌الله لبنان نیز در بیانیه‌ای طرح آمریکا را «تلاشی برای از میان بردن حقوق تاریخی و مشروع مردم فلسطین» توصیف کرد.

دولت بریتانیا با احتیاط از این طرح استقبال کرد. بوریس جانسون، نخست وزیر این کشور گفت که طرح ارائه شده «می تواند گامی مثبت تلقی شود». اندکی پس از او، دومینیک راب، وزیر امور خارجۀ بریتانیا در بیانیه‌ای این طرح را «پیشنهادی جدی» توصیف کرد که برای تدوین آن «زمان و تلاش فراوانی» مبذول شده است.