چرا روسیه نیروهایش را از سوریه خارج می‌کند؟
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، دوشنبه شب ۱۴ مارس اعلام کرد که وی دستور خروج بخش بزرگی از نیروهای کشور خود در سوریه را صادر کرده است. وی گفت خروج این نیروها از سوریه از روز سه شنبه آغاز می‌شود. این تصمیم غیر قابل انتظار و پیش بینی ناشدۀ رئیس جمهوری روسیه همگان را غافلگیر کرد. از همین رو بیشتر واکنش‌ها با ابراز ناباوری و احتیاط همراه است. روسیه، با این حال، پایگاه‌های دریائی و هوائی خود را در سوریه حفظ می کند.
نتشر شده در:
رئیس جمهوری روسیه، که سخنان وی هنگام دیدار با وزیر دفاع این کشور از تلویزیون پخش شد، کارنامۀ عملیّات نیروهای کشور خود در سوریه را موفق ارزیابی کرد و گفت : این نیروها به اهداف مورد نظر دست یافته اند. ولادیمیر پوتین اظهار داشت که «به کمک نیروهای روسی، ارتش سوریه و واحد های مسلح میهنی این کشور موفق شدند وضعیت مبارزه با تروریسم را بصورت بارزی تغییر دهند و ابتکار عمل را از همه جهت برای فراهم ساختن روند صلح در دست گیرند». وی همچنین گفت که «افسران و سربازان روسی توانائی خود را در هماهنگی و سازمان دهی عملیّات در خارج از سرزمین ملّی بصورت حرفه ای نشان دادند».
رئیس جمهوری روسیه آنگاه به وزیر دفاع این کشور دستور داد عملیّات خروج نیروهای مستقر در سوریه را از روز سه شنبه ۱۵ مارس آغاز کند. وی از وزیر امور خارجۀ روسیه خواست شرکت این کشور را در سازماندهی گفتگوهای صلح تقویت کند.
واقعیت اینست که روسیه به اهداف دو گانۀ خود از دخالت نظامی در سوریه تا حدی دست یافته است. هدف نخست، نجات بشار اسد و رژیم او و حفظ منافع روسیه در سوریه و از جمله تضمین تداوم استقرار پایگاه دریائی روسیه در طرطوس بود. طرطوس تنها پایگاه دریائی این کشور در مدیترانه است. دستیابی به این دریا برای کشتی های روسی که در دریای سیاه استقرار دارند تنها با عبور از تنگه های آبی تحت کنترل ترکیه ممکن است و این مسکو را همواره نیازمند دوستی و همکاری آنکارا می سازد. روسیه دارای یک پایگاه هوائی در لاذقیّه نیز هست.
هدف دومِ روسیه از دخالت نظامی در سوریه، از یکسو نشان دادن قدرت ارتش و سلاح های این کشور و اثبات حضور و ارادۀ خود در ایفای نقش در صحنۀ بین المللی بود و از سوی دیگر، از سر گیری مذاکرات و مناسبات با آمریکا بدنبال طرد شدن خود از سوی این کشور و نیز اروپائیان بدلیل مسئولیتی که در بروز بحران در اوکرائین برعهده داشت.
به گزارش کاخ ریاست جمهوری روسیه، ولادیمیر پوتین و بشار اسد در گفتگوی تلفنی خود که به بررسی خروج نیروهای روسی از سوریه اختصاص داشته، بر کارآئی عملیّات هوائی روسیه در تغییر کلّی موقعیت جنگ، از هم پاشیدن زیربناها وساختار های گروههای تروریستی و تحمیل خسارات فراوان بر آنها تاکید کرده اند. بگفتۀ کرملین، بشار اسد در این گفتگو مراتب سپاس خود را از کمک های روسیه به ولادیمیر پوتین ابلاغ کرده است.
هدف دوم دخالت روسیه در سوریه نیز از نظر بسیاری کارشناسان باید برای مسکو مثبت ارزیابی شود. این کشور هم اکنون در کنار آمریکا یکی از بازیگران غیر قابل اجتناب بحران سوریه است.
با این حال، دست یافتن به این دو هدف را باید موقتی و شکننده تلقی کرد. بشار اسد هر چند به باز پس گیری کنترل برخی مناطق کشور نائل آمده و موضع وی در قدرت نسبت به ماه های گذشته تقویت شده است، اما کناره گیری او از قدرت همچنان خواست نخست مخالفان است. روسیه نیز هر چند بر سر میز مذاکره در بارۀ سوریه حاضر است، اما مواضع آمریکا و متحدان این کشور در قبال روسیه در بسیاری موارد دیگر و از جمله در بارۀ اوکراین تغییری نیافته است.
از نظر کارشناسان آگاه به مسائل روسیه، مخارج عملیّات نظامی در سوریه و نیز تفاوت نگاه مسکو و دمشق به اهداف جنگ مهمترین دلایل تصمیم ولادیمیر پوتین مبنی بر خروج نیروهای کشور خود از سوریه است. کاهش فراوان بهای نفت، بحران اقتصادی روسیه را شدیدتر ساخته و این کشور را از امکان پیگیری عملیّات نظامی پر خرج برای یک دورۀ دراز مدت محروم کرده است. در همین حال، باز پس گیری کنترل سراسر خاک سوریه که هدف اعلام شدۀ رژیم دمشق است بی آنکه نشانه های کوچکترین سازش های سیاسی در این زمینه از سوی بشار اسد در افق دیده شود، بگفتۀ کارشناسان کرملین، مقامات روسیه را نسبت به پیگیری عملیات خود در سوریه محتاط کرده است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید